Bolesław Schwarzenberg-Czerny

Wojsko i służby mundurowe

Bolesław Błażej Antoni Schwarzenberg-Czerny to postać o znaczącym dziedzictwie w historii Polski. Urodził się 3 lutego 1890 roku w Krakowie, miejscowości, która przez wieki stanowiła kulturalne i historyczne serce kraju. Jako pułkownik piechoty Wojska Polskiego, Schwarzenberg-Czerny zyskał renomę, a jego życie zawodowe zostało naznaczone służbą wojskową.

W tragicznych okolicznościach, wiosną 1940 roku, zginął w Charkowie, stając się jedną z ofiar zbrodni katyńskiej, brutalnego wydarzenia, które miało ogromny wpływ na historię narodów polskiego i rosyjskiego.

Życiorys

Bolesław Schwarzenberg-Czerny przyszedł na świat w rodzinie Bolesława oraz Jadwigi z Höfelmajerów. Ukończył gimnazjum we Lwowie, gdzie rozpoczął swoją edukację, a następnie studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie spędził dwa lata. W 1909 roku został powołany do armii austriackiej, gdzie ukończył szkołę oficerską. Od 1914 roku ponownie został powołany i aż do 1918 roku służył jako oficer cesarskiej i królewskiej armii.

20 maja 1919 roku Bolesław Schwarzenberg-Czerny został przyjęty do Wojska Polskiego, przechodząc z byłej armii austro-węgierskiej. Potwierdzono jego stopień porucznika ze starszeństwem od 1 maja 1916 roku, włączając do I Rezerwy armii, z jednoczesnym powołaniem do aktywnej służby na czas wojny aż do demobilizacji.

Pełnił obowiązki dowódcy 9 pułku piechoty Legionów w dniach od 26 lipca do 28 sierpnia 1920 roku. 19 sierpnia 1920 roku uzyskał zatwierdzenie w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 kwietnia 1920 roku. Po zakończeniu wojny z bolszewikami kontynuował służbę w 9 pp Leg. w Zamościu, gdzie najpierw pełnił obowiązki dowódcy I batalionu, a później objął stanowisko kwatermistrza pułku.

3 maja 1922 roku uzyskał stopień majora, który został zweryfikowany ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 roku, zajmując 289. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W maju 1926 roku w trakcie zamachu stanu opowiedział się po stronie Józefa Piłsudskiego, a po jego zakończeniu został przeniesiony na stanowisko zastępcy dowódcy 9 pp Leg.

12 kwietnia 1927 roku awansował na podpułkownika z dniem 1 stycznia 1927 roku i 16. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W styczniu 1930 roku zmienił stanowisko zastępcy dowódcy 30 pułku Strzelców Kaniowskich w Warszawie, przechodząc do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie, na stanowisko wykładowcy. Rok później, w styczniu 1931, objął dowództwo 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze. 21 grudnia 1932 roku uzyskał awans na pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 roku, zajmując 4. lokatę w korpusie oficerów piechoty.

W styczniu 1935 roku Schwarzenberg-Czerny został wyznaczony na komendanta Szkoły Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy. Do 9 września 1939 roku piastował stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 24 Dywizji Piechoty z siedzibą w Jarosławiu. Tego dnia przejął dowodzenie nad 24 Dywizją Piechoty od płk. dypl. Bolesława Krzyżanowskiego. Podczas kampanii wrześniowej, po agresji ZSRR na Polskę, został wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w obozie w Starobielsku.

Wiosną 1940 roku, tragicznie zakończyła się jego historia. Został zamordowany w Charkowie przez funkcjonariuszy NKWD, a jego ciało zostało pochowane w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku w tym miejscu znajduje się oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, poz. 3756.

Na mocy postanowienia nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku, Bolesław Schwarzenberg-Czerny został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady. Uroczystość ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w ramach obchodów „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Bolesław Schwarzenberg-Czerny był odznaczonym weteranem, którego zasługi w służbie wojskowej zostały docenione poprzez liczne nagrody i medale.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4890, przyznany w 1921 roku,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 10 listopada 1928 roku,
  • Krzyż Walecznych, otrzymany czterokrotnie,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 19 marca 1937 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej, nadany na Łotwie w 1929 roku.

Wszystkie te odznaczenia świadczą o wybitnych osiągnięciach i poświęceniu w trakcie służby wojskowej.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 3 [dostęp 19.09.2024 r.]
  2. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 09.01.2024 r.]
  3. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  4. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 1 z 28.01.1931 r.
  5. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 06.02.1935 r.
  6. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  7. Dziennik Personalny M.S.Wojsk Nr 12/1929, s. 238
  8. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 1 z 21.01.1930 r.
  9. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 42 z 11.10.1926 r.
  10. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 32 z 25.08.1920 r.
  11. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 60 z 31.05.1919 r.
  12. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  13. Dekret Wodza Naczelnego L. 3397 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1609)
  14. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 476.
  15. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  16. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 1, Nr 1 z 19.03.1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych.

Oceń: Bolesław Schwarzenberg-Czerny

★★★★★
Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:17