Jan Dańkowski


Jan Aleksander Dańkowski, urodzony 25 października 1895 roku w Krakowie, jest postacią o znaczącej roli w polskiej historii wojskowości. Jako major piechoty Wojska Polskiego, brał aktywny udział w wielu wydarzeniach, które kształtowały oblicze naszego kraju w trudnych czasach. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie.

Dańkowski był odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari, co stanowi najwyższe uznanie dla jego odwagi oraz poświęcenia w służbie wojskowej. Jego postać stała się symbolem ofiar zbrodni katyńskiej, która na zawsze wpisała się w karty polskiej historii.

Życiorys

Jan Dańkowski przyszedł na świat w rodzinie Aleksandra oraz Pauliny z Wajów. Od 1914 roku brał udział w walkach w Legionach Polskich, początkowo angażując się w I Brygadzie Legionów, a później w II Brygadzie. Należąc do 3 pułku piechoty i 2 pułku piechoty, uczestniczył w licznych starciach w Karpatach i Bukowinie. 13 maja 1915 roku, pod Czerniowcami, został wzięty do niewoli przez Rosjan, w której przebywał aż do rozkładu armii rosyjskiej w 1917 roku.

W 1918 roku wstąpił do 4 Dywizji Strzelców Polskich, której dowódcą był Lucjan Żeligowski, działając na terenie Kubania. Pod koniec tego samego roku dołączył do Wojska Polskiego, a jako dowódca kompanii pełnił służbę w 30 pułku piechoty Strzelców Kaniowskich. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany jako kapitan z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 oraz 430. lokatą w korpusie oficerów piechoty, nadal będąc przydzielonym do swojego macierzystego oddziału.

W 1923 roku przeniesiono go do 43 pułku piechoty, gdzie najpierw pełnił obowiązki p.o. dowódcy baonu sztabowego, a później objął stanowisko dowódcy II baonu. W tej jednostce awansował na majora piechoty, z datą starszeństwa od 15 sierpnia 1924 roku. W 1928 roku służył w 43 pp w Dubnie, będąc dowódcą II batalionu detaszowanego w Brodach.

26 marca 1931 roku przeniesiono go do 12 pułku piechoty w Wadowicach, gdzie objął funkcję kwatermistrza pułku. Natomiast 28 czerwca 1933 roku przesunięto go na stanowisko dowódcy batalionu. 30 marca 1934 roku został zwolniony z zajmowanego miejsca, a jego status służbowy pozostawiono w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V.

Na dzień 31 sierpnia 1934 roku, Jan Dańkowski przeszedł w stan spoczynku. W czasie wrześniowej kampanii 1939 roku, po inwazji ZSRR na Polskę, nie są znane okoliczności jego ujęcia, które zakończyło się niewolą w obozie w Starobielsku. Niestety, wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało potajemnie pochowano w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Miejsce to od 17 czerwca 2000 roku stanowi oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, a Jan Dańkowski figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod numerem 1005.

5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, nadał mu pośmiertnie stopień podpułkownika. Awans ten ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Jan Dańkowski, jako osoba wyróżniająca się w swoim zawodzie, zdobył wiele odznaczeń i nagród za swoje zasługi. Jego osiągnięcia są doceniane zarówno w kraju, jak i za granicą.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 700,
  • Krzyż Niepodległości – przyznany 24 października 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 „Polska Swemu Obrońcy”,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 12 [dostęp 21.10.2024 r.]
  2. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  3. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  4. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  5. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  6. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 86.
  7. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  8. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 10 z 30.03.1934 r., s. 133.
  9. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 8 z 28.06.1933 r., s. 128.
  10. Rocznik Oficerski 1932, s. 27, 542.
  11. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 283.
  12. Rocznik Oficerski 1928, s. 59, 175.
  13. Rocznik Oficerski 1924, s. 232, 351.
  14. Rocznik Oficerski 1923, s. 251, 408.
  15. Lista starszeństwa 1922, s. 44.
  16. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 265 sprostowano imiona i datę urodzenia z „Jan ur. 25.09.1895 r.” na „Jan Aleksander ur. 25.10.1895 r.”.

Oceń: Jan Dańkowski

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:21