Władysław Krzyżanowski (harcerz)

Wojsko i służby mundurowe

Władysław Krzyżanowski to postać o niezwykle bogatym dorobku, której historia jest nierozerwalnie związana z wydarzeniami początku XX wieku. Urodził się w 1901 roku w Krakowie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata, kształtując swoje zainteresowania i pasje.

Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie 17 lipca 1919 roku w Puchlakach, ale jego dokonania zostaną zapamiętane przez pokolenia. Był podchorążym Wojska Polskiego w trudnym okresie dla kraju, co świadczy o jego odwadze i zaangażowaniu.

Warto również podkreślić, że Władysław był harcerzem, co mówi wiele o jego charakterze i wartościach, którymi się kierował. Za swoje zasługi został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi wyraz uznania dla jego poświęcenia i odwagi podczas służby wojskowej.

Życiorys

Władysław Krzyżanowski przyszedł na świat w rodzinie Stanisława, który był historykiem oraz archiwistą, oraz Wandy. Jako młody harcerz, był drużynowym 1. krakowskiej drużyny harcerzy, co znacząco wpłynęło na jego późniejsze losy. Po wybuchu I wojny światowej, 1 listopada 1918 roku, rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. Historia jego bohaterstwa rozwinęła się w lecie 1919 roku, gdy jako podchorąży walczył pod flagą grupy harcerskiej w ramach 2 Dywizji Legionów.

W tragicznych okolicznościach, 17 lipca 1919 roku, Krzyżanowski poległ we wsi Puchlaki. Jego dowódca, generał podporucznik Bolesław Roja, w rozkazie nr 103 z dnia 24 lipca 1919 roku, podkreślił jego zasługi, pisząc: „prócz wzorowego dowódcy zasługują na odznaczenie następujący harcerze – oficerowie i żołnierze legioniści: przede wszystkim bohaterski skaut podchor. Krzyżanowski Władysław, poległy w kontrataku pod Puchlakami. Jego ostatnie słowa brzmiały: «Naprzód skauci»”.

W kolejnym etapie jego życia, kapitan Stanisław Thun, który prowadził grupę harcerską, w wniosku o odznaczenie Władysława Orderem Virtuti Militari, z dnia 12 października 1921 roku, szczegółowo opisał jego heroiczne czyny. Wspomniał o rozkazach, jakie otrzymał w dniu 10 lipca 1919 roku, aby bronić pozycji do ostatniego żołnierza, co zostało przez niego rzetelnie wypełnione, pomimo przewagi liczebnej nieprzyjaciela. Podchorąży Krzyżanowski, nawet ranny, nie opuścił pola walki. Zginął podczas ataku, nie oddając pozycji wrogowi.

Wniosek o nadanie odznaczenia znalazł wsparcie ze strony byłego dowódcy II Brygady Piechoty Legionów, pułkownika Ferdynanda Zarzyckiego, a także generała Roji oraz inspektora armii, generała Stanisława Szeptyckiego.

Rodzina Władysława Krzyżanowskiego mieszkała w Krakowie, przy ul. Grodzkiej 60. W hołdzie synowi, jego matka ufundowała cegiełkę wawelską nr 1584, na której umieszczono słowa: „Pamięci Władysława Krzyżanowskiego poległ[ego] za Ojczyznę 17/8 1919 – Matka”.

Ordery i odznaczenia

Władysław Krzyżanowski, uznawany za jednego z wybitnych harcerzy, został uhonorowany za swoje zasługi w sposób szczególny. Otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5565, co miało miejsce po jego śmierci. To odznaczenie, nadające mu szczególne miejsce w historii, podkreśla jego odwagę oraz oddanie w służbie kraju.

Przypisy

  1. Marek Jerzy Minakowski: Stanisław Krzyżanowski z Krzyżanowic h. Dębno. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 30.05.2024 r.]
  2. Cegiełki wawelskie: Spis cegiełek. Zamek Królewski na Wawelu. [dostęp 11.11.2022 r.]
  3. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 11.11.2022 r.]
  4. Nekrasz 1930, s. 214.
  5. Nekrasz 1931, s. 344.
  6. Kolekcja, s. 1.
  7. Nekrasz 1930, s. 194, 197, 199, 200.
  8. Nekrasz 1930, s. 201, 214.
  9. Nekrasz 1930, s. 204–205.
  10. Kolekcja, s. 2.
  11. Kolekcja, s. 3.

Oceń: Władysław Krzyżanowski (harcerz)

★★★★★
Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:5