Kazimierz Wyderko


Kazimierz Wyderko, znany również jako Wyderka, to postać o niekwestionowanej wartości w historii Polski. Urodził się 5 lutego 1896 roku w Krakowie, a jego życie zakończyło się w tym samym mieście 4 czerwca 1970 roku.

Warder był podpułkownikiem piechoty Wojska Polskiego, co podkreśla jego znaczenie jako żołnierza i dowódcy. Jego działalność obejmowała także aktywny udział w ruchach niepodległościowych, gdzie starał się przyczyniać do walki o wolność i suwerenność swojej ojczyzny.

Wyróżniającym się osiągnięciem Kazimierza Wyderko jest odznaczenie Orderem Virtuti Militari, które jest jednym z najważniejszych odznaczeń wojskowych przyznawanych w Polsce za szczególne zasługi i odwagę w boju.

Życiorys

Urodziny Kazimierza Wyderko miały miejsce w Krakowie, w rodzinie pochodzącej od Marcina (1855–1922), zajmującego się pracą w Magistracie, oraz Julii z d. Ślisz (1853–1926). Jako starszy brat Stanisława Józefa, podpułkownika Wojska Polskiego, Kazimierz od najmłodszych lat miał wojskowe predyspozycje.

W roku 1914 udało mu się złożyć maturę w c. k. Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, a jego rówieśnikami byli m.in. Rudolf Brandy, Jan Pindela-Emisarski, Marian Luzar oraz Czesław Parczyński. Po zdobyciu wykształcenia, Kazimierz rozpoczął swoją karierę wojskową, służąc w 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej w Warszawie.

W dniu 1 grudnia 1924 roku, Kazimierz został mianowany majorem, otrzymując starszeństwo od 15 sierpnia 1924 i 154. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W listopadzie 1925 roku przesunięto go z dowództwa I batalionu na stanowisko kwatermistrza, a następnie, w lipcu 1929 roku, objął dowództwo baonu.

Na początku stycznia 1931 roku, Kazimierz został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie objął dowództwo Batalionu KOP „Borszczów”. 14 grudnia 1931 roku awansował na podpułkownika, zyskując starszeństwo od 1 stycznia 1932 oraz 14. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Dnia 28 sierpnia 1932 roku, przeniesiono go do 9 Pułku Piechoty Legionów w Zamościu.

W roku 1937 Kazimierz został dowódcą 41 Pułku Piechoty w Suwałkach i walczył w kampanii wrześniowej w 1939 roku. Około 10 września, w trakcie walk pod Ryczywołem, dostał się do niewoli niemieckiej, po czym trafił do Oflagu II A Prenzlau. Po zakończeniu wojny, powrócił do Polski.

Kazimierz Wyderko zmarł 4 czerwca 1970 roku w Krakowie. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w rodzinnym grobie na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIV B-płd-32). W życiu osobistym był mężem Marii (1897–1988) i ojcem dwóch synów, Bohdana (1921–1976) oraz Andrzeja (ur. 1926).

Ordery i odznaczenia

Osoba ta została odznaczona wieloma szacownymi wyróżnieniami, które odzwierciedlają jej znaczący wkład w służbę dla kraju. Oto lista przyznanych mu odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6223,
  • Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie (po raz pierwszy 16 września 1922 „za udział w b. Legionach Polskich”),
  • Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1936 „za zasługi w służbie wojskowej”,
  • Srebrny Krzyż Zasługi – 16 marca 1928 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.

Te odznaczenia świadczą o jego wielkiej odwadze i poświęceniu w służbie narodowej.

Przypisy

  1. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 15.08.2024 r.]
  2. Kazimierz Wyderka. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 15.08.2024 r.]
  3. Stanisław Wyderka. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 15.08.2024 r.]
  4. Lokalizator grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 02.10.2020 r.]
  5. M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131.
  6. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  7. M.P. z 1928 r. nr 65, po. 89.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 09.12.1932 r., s. 439.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 15.12.1931 r., s. 397.
  10. Rocznik Oficerski 1932, s. 25.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 1 z 28.01.1931 r., s. 30.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 06.07.1929 r., s. 210.
  13. Rocznik Oficerski 1928, s. 52.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 127 z 27.11.1925 r., s. 689.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 131 z 17.12.1924 r., s. 735.
  16. Rocznik Oficerski 1924, s. 214.
  17. Lewicki 1929, s. 58, jako Kazimierz Wyderka.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 06.01.1923 r., s. 18.
  19. D. Pers. MSWojsk. Nr 31 z 16.09.1922 r., s. 669.
  20. Sprawozdanie 1914, s. 79, 83, jako Stanisław Wyderka.
  21. Kolekcja VM, s. 1.
  22. Kolekcja VM, s. 2.

Oceń: Kazimierz Wyderko

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:13