Jan Drzewiecki (generał)

---

Życiorys

Jan Drzewiecki urodził się w żydowskiej rodzinie, syna Adama, który wykonywał zawód rzeźnika, oraz Pauliny Holzer. W swoim życiorysie zaznaczał, że jest obywatelem Polski, z narodowością polską i żydowskim pochodzeniem. Jego edukacja na różnych poziomach była zróżnicowana i pełna osiągnięć.

Do roku 1936 ukończył cztery klasy gimnazjum w Krakowie, co stanowiło solidną podstawę jego późniejszej kariery edukacyjnej. Następnie, do 1939 roku, był uczniem Szkoły Poligraficznej w Krakowie, równocześnie zdobywając praktyczne doświadczenie jako uczeń drukarski w Drukarni Narodowej.

W lipcu 1936 roku wstąpił do Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej (KZMP). Po jego rozwiązaniu przez Komintern w sierpniu 1938 roku, związał się z Organizacją Młodzieżową Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. Jego zaangażowanie w tę organizację przyniosło mu awans, a w styczniu 1939 roku objął stanowisko sekretarza Koła.

Służba wojskowa

Armia Czerwona

W momencie wybuchu konfliktu zbrojnego we wrześniu 1939 roku, Jan Drzewiecki był wciąż w wieku przedpoborowym. Ewakuowany z Krakowa na tereny Polski wschodniej, od 17 września przebywał we Lwowie, w obszarze zajętym przez Sowietów. Kolejnym krokiem w jego życiu było wyjazd do Zagłębia Donieckiego, gdzie podjął pracę jako robotnik w kopalni węgla. W marcu 1940 roku, na zaproszenie swojego brata, który był aktywnym członkiem Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom, Drzewiecki trafił do Białegostoku i rozpoczął pracę jako inspektor w Oddziale Opieki Społecznej w Prezydium Dzielnicowej Rady Delegatów.

W maju 1940 został wezwany do Armii Czerwonej, gdzie rozpoczął kształcenie jako słuchacz w Oficerskiej Szkole Piechoty w Mińsku, która została ewakuowana po wybuchu wojny z Niemcami do Stalinogorska. W październiku 1941 roku uzyskał stopień młodszego lejtnanta i objął stanowisko dowódcy plutonu w 625 Zapasowym Pułku Piechoty. Niestety, w grudniu 1941 roku, podczas bitwy pod Moskwą doznał rany w miejscowości Bogorodick, co zmusiło go do pozostania w szpitalu wojskowym w Wolsku do kwietnia 1942 roku. Po powrocie do służby, pełnił role dowódcy kompanii fizylierów w 47 Gwardyjskim Pułku Piechoty 15 Dywizji Piechoty Gwardii na Froncie Południowo-Zachodnim, biorąc udział w zaciętej bitwie o Charków.

Jego dalsza służba to walki w rejonie Stalingradu, gdzie w styczniu 1943 roku Drzewiecki ponownie został ranny. Po hospitalizacji w szpitalu w rejonie czkałowskim, przeszedł kurs dowódców batalionów „Wystrieł” w Ufie. W sierpniu 1943 roku, na własną prośbę, przeszedł do 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, gdzie otrzymał stopień podporucznika.

Polskie Siły Zbrojne w ZSRR

Od końca 1943 roku aż do marca 1944 roku, Jan Drzewiecki pełnił obowiązki zastępcy dowódcy batalionu ds. liniowych w 1 Samodzielnym Batalionie Kobiecym im. Emilii Plater, przechodząc jednocześnie szlak bojowy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. W marcu 1944 roku objął dowództwo kompanii szkolnej na Kursach Polityczno-Wychowawczych, a w sierpniu tegoż roku został dowódcą batalionu szkolnego w Centralnej Szkole Polityczno-Wychowawczej w Lublinie. W grudniu 1944 roku awansował do stopnia majora.

Ludowe Wojsko Polskie

W październiku 1945 roku Jan Drzewiecki został dowódcą batalionu doskonalenia oficerów w Centralnej Szkole Polityczno-Wychowawczej. Ukończył w 1946 roku kurs dowódców pułku w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, a 12 października 1946 roku awansował na podpułkownika. Od grudnia 1946 do grudnia 1949 roku kształcił się w Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego w Moskwie. Po powrocie do Polski, rozpoczął służbę w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego, gdzie zajmował kluczowe stanowiska, takie jak kierownik II sekcji I wydziału w Oddziale III oraz szef I Oddziału Zarządu I Operacyjnego Sztabu Generalnego WP.

Drzewiecki był odpowiedzialny za planowanie działań na północnoeuropejskim teatrze wojennym, w tym zajęcie Danii i inwazję Bornholmu w kontekście potencjalnego konfliktu między Wschodem a Zachodem. Zgodnie z informacjami zebranymi przez Instytut Pamięci Narodowej, był tajnym współpracownikiem Informacji Wojskowej, znanym pod pseudonimem „Porter”, zwerbowanym w 1952 roku przez Główny Zarząd Informacji Wojska Polskiego.

W retrospekcji dotyczącej swoich działań w latach 1997, przyznał, że planowanie w Sztabie Generalnym było agresywne i brakowało strategii obronnych. Na mocy zarządzenia Prezesa Rady Ministrów z 16 lipca 1955 roku został awansowany do stopnia generała brygady. W 1956 roku, jako kierownik zespołu, wziął udział w opracowaniu memorandum dotyczącego powstającego Układu Warszawskiego. W tej ważnej dokumentacji naciskano na potrzebę większego uniezależnienia operacyjnego polskich sił zbrojnych oraz akcentowano narodowy charakter Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Od kwietnia 1960 do kwietnia 1962 roku, Drzewiecki pełnił rolę dowódcy 9 Dywizji Zmechanizowanej, a następnie od września 1962 roku był szefem Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego Warszawa – Województwo. Na tym stanowisku początkowo spotykał się z pozytywnymi ocenami, które z czasem przerodziły się w negatywne. Jego przełożeni, w tym dowódca Warszawskiego Okręgu Wojskowego gen. dyw. Zygmunt Huszcza, zarzucali mu utrzymywanie kontaktu z oficerami rezerwy pochodzenia żydowskiego oraz wspieranie Izraela po tym, jak kraj ten zaatakował państwa arabskie w 1967 roku. Te kontrowersje przyczyniły się do utraty zaufania wobec jego osoby, co zaowocowało trzykrotnym ukaraniem go przez Komisję Partyjną PZPR.

14 listopada 1968 roku, Drzewiecki został usunięty ze stanowiska, a 5 grudnia tego samego roku przeszedł do rezerwy w związku z odmową degradacji. W czasie rezerwy ukończył w 1975 roku trzyletni Kurs Pedagogiczny w Warszawie oraz zdobył kwalifikacje lektora języka niemieckiego w Instytucie Kształcenia Nauczycieli. Zmarł z powodu nowotworu i został pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera EII-9-5).

Awanse

Awans zawodowy Jan Drzewieckiego przedstawia kolejność stopni wojskowych, które uzyskał w swojej karierze.

• podporucznik – 1943,
• porucznik – 1944,
• kapitan – 1944,
• major – 1944,
• podpułkownik – 1946,
• pułkownik – 1950,
• generał brygady – 1955.

Życie prywatne

Jan Drzewiecki, właścicielem nazwiska, które nosił przez wiele lat, był Holzerem, zanim zdecydował się na zmianę. W 1946 roku, na mocy rozkazu personalnego Ministerstwa Obrony Narodowej z dnia 20 lipca, jego nowe nazwisko zostało oficjalnie zatwierdzone.

W Warszawie, gdzie mieszkał, rozpoczął nowy rozdział w swoim życiu osobistym. W 1948 roku. Drzewiecki ożenił się z Stanisławą Sarnowską, z domu Kubiak, która żyła w latach 1920-2000. Warto zaznaczyć, że ich małżeństwo nie doczekało się potomstwa.

Odznaczenia

Jan Drzewiecki, wybitny generał i bohater Polski, był odznaczony wieloma prestiżowymi medalami i odznaczeniami przez swoje zasługi wojskowe oraz współpracę na rzecz kraju. Poniżej przedstawiamy pełną listę jego wyróżnień:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1958),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1945),
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1945),
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1954),
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1958),
• Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Krzyż Bitwy pod Lenino,
• Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”,
• Odznaka Kościuszkowska,
• Medal „Za obronę Stalingradu”,
• Medal „Za obronę Moskwy”,
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”.

Jego dziedzictwo w historii Polski pozostaje niezatarte, a wysokie odznaczenia są świadectwem jego odwagi, poświęcenia i determinacji w obronie kraju.

---

Oceń: Jan Drzewiecki (generał)

---