Witold Obidowicz


Witold Jan Obidowicz, znany również pod pseudonimami „Wit”, „Wiktor” oraz „Orszak”, to postać, której życie wpisuje się w burzliwe czasy Polski początku XX wieku. Urodził się 7 stycznia 1900 roku w Krakowie, a tragiczny koniec jego historii miał miejsce 17 marca 1944 roku w obozie KL Auschwitz.

Obidowicz był oficerem Wojska Polskiego, osiągając tytul majora piechoty. Wyróżniony został także prestiżowym odznaczeniem – Orderem Virtuti Militari, które jest jednym z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce, przyznawanym za czynność męstwa na polu bitwy.

Życiorys

Witold Obidowicz przyszedł na świat 7 stycznia 1900 roku w Krakowie, jako syn Stanisława oraz Agnieszki z domu Wałęga. Już w 1914 roku zakończył naukę w II klasie w V Gimnazjum w Krakowie. Od 1912 roku angażował się w działalność harcerską, która trwała aż do 1 listopada 1918 roku.

W obliczu I wojny światowej, od sierpnia 1914 (dokładniej od 1 września) do stycznia 1915, obronił barwy jako harcerz w składzie Legionów Polskich, gdzie pełnił różne funkcje, zaczynając od intendenta, a kończąc na pracy w biurze werbunkowym. Na zakończenie 1916 roku ukończył VI klasę w swoim rodzinnym V Gimnazjum. Jego służba w wojsku trwała dalej, bowiem od grudnia 1918 do 15 lutego 1919 roku był członkiem 16 kompanii batalionu zapasowego II Brygady. Inna wersja wskazuje, że zgłosił się do Polskiego Korpusie Posiłkowym 1 grudnia 1917, a dwa miesiące później, 7 stycznia 1918, został przydzielony do piechoty.

W dniu 1 listopada 1918 roku, zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego, gdzie uczestniczył w konflikcie z bolszewikami w szeregu 167 bytomskiego pułku piechoty. Pełnił tam funkcję adiutanta pułku, a później dowódcy kompanii. Niestety, 4 lipca 1920 roku w okolicach Filipowa odniósł poważne rany, które wymagały leczenia w polowych szpitalach. Po pewnym czasie, znalazł się w niewoli bolszewickiej, lecz udało mu się powrócić do wolności w 1921 roku w wyniku wymiany jeńców.

Powracając do macierzystego pułku, Obidowicz został odznaczony Orderem Virtuti Militari za swoje bohaterskie czyny. Uzyskał awans na porucznika piechoty z datą wskazującą 1 stycznia 1922 roku. W latach dwudziestych pełnił służbę w 75 pułku piechoty z siedzibą w Królewskiej Hucie, a 1 stycznia 1932 roku awansował na stopień kapitana z 74-lokatą w korpusie oficerów piechoty. Nasza postać z lat trzydziestych była już w dyspozycji szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych. W grudniu 1934 roku, w stopniu kapitana, służył w Korpusie Ochrony Pogranicza w pułku KOP „Wilejka”, jako adiutant.

Obidowicz później zmienił swoją lokalizację, pełniąc służbę w Rembertowie oraz Sosnowcu. Na stopień majora awansował z dniem 19 marca 1939 roku, zajmując 70. miejsce w korpusie oficerów piechoty. Wówczas, w dalszym ciągu służył w 75 pułku piechoty, jeszcze jako dowódca 7 kompanii.

Latem 1939 roku był w sztabie pododcinka obrony granicy południowej o nazwie „Nowy Sącz”. Po wybuchu II wojny światowej i rozpoczęciu kampanii wrześniowej, Obidowicz uczestniczył w niej jako kwatermistrz 2 Brygady Górskiej Strzelców, walcząc w rejonie Jasła i Krosna. Mimo niepowodzenia i możliwości poddania się w niewolę, zaangażował się w działalność konspiracyjną pod okupacją niemiecką.

Na początku działał w strukturach Służby Zwycięstwu Polski, później związał się z Związkiem Walki Zbrojnej – w lipcu 1940 roku piastując stanowisko inspektora Inspektoratu ZWZ Jasło. W tym czasie przebywał w Krosnie, następnie w Orzechówce, gdzie od grudnia 1940 roku rozpoczął wydawanie gazetki konspiracyjnej. W okresie aresztowań, które miały miejsce w pierwszej połowie lutego 1942 roku, mimo że udało mu się uciec z Orzechówki, został zatrzymany w Białobrzegach.

W lutym 1942 roku został aresztowany przez Gestapo podczas szerokiego zatrzymania członków Inspektoratu ZWZ Jasło (Krosno). Przechodził brutalne śledztwo – najpierw był przetrzymywany w krośnieńskim więzieniu, a następnie przeniesiony do KL Auschwitz. Tam, w dniu 17 marca 1944 roku, poniósł śmierć w wyniku masowej egzekucji. W archiwum IPN w Rzeszowie istnieją różne wersje okoliczności jego śmierci, niektórzy podają, że został zamordowany przez gestapo w Jaśle, inni mówią o zastrzeleniu w rowie przy drodze Jasło-Krosno, w okolicach Warzyc.

Warto zaznaczyć, że Witold Obidowicz, nawet będąc w wojsku, udało mu się ukończyć VIII klasę gimnazjalną. W latach trzydziestych był kawalerem, co również dodaje do jego osobistej historii.

Ordery i odznaczenia

W życiu Witolda Obidowicza ważną rolę odgrywały różnorodne odznaczenia, które przyznano mu za służbę i poświęcenie. Oto niektóre z nich:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5886,
  • Srebrny Krzyż Zasługi,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Należy jednak zaznaczyć, że 30 maja 1936 roku Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”.

Przypisy

  1. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 30.09.2023 r.]
  2. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 30.09.2023 r.]
  3. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 30.09.2023 r.]
  4. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 30.09.2023 r.]
  5. Witold Obidowicz. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 08.04.2023 r.]
  6. VIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum V. w Krakowie za rok szkolny 1913/14. Kraków: 1914, s. 106. [dostęp 08.04.2023 r.]
  7. X. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum V. w Krakowie za rok szkolny 1915/16. Kraków: 1916, s. 86. [dostęp 08.04.2023 r.]
  8. a b c Nowak 1996, s. 23.
  9. a b c Nowak 1996, s. 26.
  10. a b c Nowak 1996, s. 29.
  11. Rocznik Oficerski 1923, s. 456.
  12. Rocznik Oficerski 1923, s. 340.
  13. Rocznik Oficerski 1924, s. 398.
  14. Rocznik Oficerski 1924, s. 299.
  15. Rocznik Oficerski 1928, s. 259.
  16. Rocznik Oficerski 1928, s. 89.
  17. Rocznik Oficerski 1932, s. 79.
  18. Rocznik Oficerski 1932, s. 436.
  19. Rocznik Oficerski 1939, s. 33.
  20. Rocznik Oficerski 1939, s. 637.
  21. Zdzisława Trawińska: Ruch robotniczy w latach wojny i okupacji hitlerowskiej. W: Bronisław Syzdek (red. nauk.): Ruch robotniczy na ziemi rzeszowskiej 1918–1975. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980, s. 159.
  22. Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992, s. 133.
  23. Andrzej Zagórski, Konspiracja w Sanoku w okresie okupacji, W latach drugiej wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 705.
  24. Andrzej Zagórski, Konspiracja w Sanoku w okresie okupacji, W latach drugiej wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 720.

Oceń: Witold Obidowicz

Średnia ocena:4.88 Liczba ocen:24