Leon Rutkowski-Koczur

Wojsko i służby mundurowe

Leon Rutkowski-Koczur, znany również jako Leon Koczur oraz Leon Koczur-Rutkowski, to postać historyczna o bogatym życiorysie. Urodził się 28 czerwca 1893 roku w Krakowie, gdzie rozpoczęła się jego droga, która w wyniku różnych okoliczności doprowadziła go do służby w Wojsku Polskim.

W trakcie swojej kariery wojskowej osiągnął ranga majora saperów, co podkreśla jego znaczenie w strukturach wojskowych II Rzeczypospolitej. Jako kawaler Orderu Virtuti Militari, został wyróżniony za swoje niezwykłe zasługi i męstwo w trudnych czasach.

Poza działalnością wojskową, Leon był także aktywnym członkiem administracji samorządowej, przyczyniając się do rozwoju swojej społeczności w okresie międzywojennym. Niestety, jego życie tragicznie zakończyło się, gdy stał się ofiarą zbrodni katyńskiej w 1940 roku w Kijowie, co przeniknęło jego historię smutnym i dramatycznym epilogiem.

Życiorys

Leon Rutkowski-Koczur przyszedł na świat 28 czerwca 1893 roku w Krakowie, w rodzinie Wojciecha oraz Katarzyny z Witosów. Do roku 1911 jego edukacja miała miejsce w gimnazjum w Krakowie, po czym kontynuował naukę w wyższej szkole sztygarów w Reichenhall, zdobywając tytuł technika.

W 1913 roku rozpoczął działalność w Polskich Drużynach Strzeleckich, gdzie zorganizował 54 drużynę w Prądniku Czerwonym. W trakcie I wojny światowej walczył w 2 Pułku Piechoty Legionów Polskich, a później w Korpusie Wschodnim. Jego odwaga potwierdzona została przez to, że był trzykrotnie ranny. Uczestniczył w bitwie pod Kaniowem, gdzie został wzięty do niewoli przez Niemców.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, od grudnia 1918 roku aż do 1932 roku pełnił służbę w Wojsku Polskim. W 1921 roku zawarł związek małżeński z Marią z Żebrowskich. W okresie od marca do czerwca 1921 roku piastował stanowisko dowódcy batalionu zapasowego saperów Nr II w Puławach. W 1922 roku został przydzielony do 2 pułku saperów także w Puławach. 3 maja 1922 roku uzyskał stopień kapitana, z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 roku, zajmując 43 miejsce w korpusie oficerów inżynierii i saperów.

Od 1922 roku pełnił rolę dowódcy XXVI batalionu saperów w Sandomierzu. 17 czerwca 1925 roku przeniesiono go do 2 pułku Saperów Kaniowskich w Puławach, a 25 października 1926 roku objął dowództwo XIII batalionu saperów w Równem. W dniu 12 kwietnia 1927 roku otrzymał stopień majora, ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 roku, zajmując 5 lokatę w korpusie oficerów inżynierii i saperów. Od 1 marca do 1 września 1928 roku uczestniczył w pięciomiesięcznym kursie doskonalenia oficerów sztabowych saperów w Oficerskiej Szkole Inżynierii w Warszawie.

6 lipca 1929 roku przeniesiono go do dowództwa 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach, na stanowisko szefa saperów. 18 czerwca 1930 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska, a jego etat pozostawiony bez przynależności służbowej, co wiązało się z oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu. Między 3 listopada a 31 grudnia 1930 roku był przydzielony do Komendy Garnizonu i Placu miasta stołecznego Warszawy.

W 1934 roku figurował w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III, z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I, co oznaczało, że był „przewidziany do użycia w czasie wojny”. Po przejściu w stan spoczynku jako major rozpoczął działalność w administracji państwowej. W latach 1932-1935 piastował stanowisko radcy ministerialnego w Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych. Z dniem 3 sierpnia 1935 roku został wicestarostą powiatu wołkowyskiego, a w listopadzie 1936 roku objął urząd starosty powiatu horodeńskiego. Do 1939 roku mieszkał w Horodence.

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej 1939 oraz inwazji ZSRR na Polskę, został aresztowany przez Sowietów 17 września 1939 roku. Niestety, wiosną 1940 roku stał się ofiarą NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej publikowanej w 1994 roku, gdzie został wymieniony na liście wywózkowej 42/333 z oznaczeniem numerem 2554; został tam wymieniony jako Leon Rutkowski. Ofiary tej tragicznej zbrodni katyńskiej znalazły swoje miejsce spoczynku na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni, otwartym w 2012 roku.

W 1947 roku w Sądzie Grodzkim w Bystrzycy Kłodzkiej, na wniosek Marii Rutkowskiej, wszczęto postępowanie o uznanie za zmarłego Leona Koczur-Rutkowskiego, który zaginął w 1939 roku. Sygnatura akt to Zg 37/47. Natomiast w 1953 roku Sąd Powiatowy dla miasta stołecznego Warszawy zainicjował, na wniosek Marii Rutkowskiej, postępowanie o uznanie za zmarłego Leona Koczur-Rutkowskiego.

Ordery i odznaczenia

Leon Rutkowski-Koczur, zasłużony wojskowy, otrzymał wiele honorowych wyróżnień za swoje osiągnięcia i odwagę. Wśród nadanych mu odznaczeń znajduje się szereg prestiżowych medali i krzyży, które podkreślają jego zasługi. Oto lista jego odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
  • Krzyż Niepodległości (przyznany 12 maja 1931),
  • Krzyż Walecznych (otrzymany czterokrotnie),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
  • Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”).

Przypisy

  1. Janusz Mierzwa Słownik biograficzny starostów Drugiej Rzeczypospolitej. Tom 2, wyd. LTW, Łomianki 2022, s. 138.
  2. a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 145. [dostęp 02.08.2021 r.]
  3. Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994, s. 81. [dostęp 17.06.2015 r.]
  4. Monitor Polski Nr B-53 z 8.06.1953 r., s. 318.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 28.01.1931 r., s. 26.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 18.06.1930 r., s. 201.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 06.07.1929 r., s. 195.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 05.11.1928 r., s. 391.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 185.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 20.04.1927 r., s. 120.
  11. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 46 z 25.10.1926 r., s. 379.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 64 z 17.06.1925 r., s. 323.
  13. Rocznik Oficerski 1928, s. 570, 594.
  14. Rocznik Oficerski 1924, s. 804, 830.
  15. Rocznik Oficerski 1923, s. 880, 907.
  16. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 08.06.1922 r., s. 231.
  17. Mianowanie starosty horodeńskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 256 z 06.11.1936 r.
  18. Z ostatnich dni. Nowy starosta powiatowy w Horodence. „Wschód”, s. 6, Nr 29 z 10.11.1936 r.
  19. Datę urodzenia 28 czerwca 1893 podały publikacje wojskowe. Dzień 27 czerwca 1893 podano w Monitorze Polskim z 1948, natomiast w Monitorze Polskim z 1953 roku podano datę 29 czerwca 1893 roku oraz imię matki Leona Rutkowskiego-Koczura - Michalina.
  20. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.

Oceń: Leon Rutkowski-Koczur

★★★★★
Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:15