Jerzy Szwagrzyk

---

Kariera naukowa

Jerzy Szwagrzyk uzyskał stopień doktora nauk leśnych w 1990 roku, pracując pod okiem prof. Elżbiety Pancer-Kotejowej na Wydziale Leśnym Akademii Rolniczej w Krakowie. Jego rozprawa nosiła tytuł „Struktura przestrzenna populacji buka Fagus sylvatica L. i jodły Abies alba Mill. na terenie Nadleśnictwa Jaworzyna i Kopciowa w LZD Krynica” [Vegetatio, 889, 1990]. W 1998 roku zdobył stopień doktora habilitowanego nauk biologicznych ze specjalnością w ekologii roślin, na podstawie pracy „Modelling competition among trees in mixed stands of complex structure” na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2003 roku przekazano mu tytuł profesora nauk leśnych.

Od czwartego roku studiów na Wydziale Leśnym Akademii Rolniczej w Krakowie, Szwagrzyk łączył swoją edukację z pracą na uczelni, zaczynając jako pracownik techniczny w latach 1980-1984. Następnie pełnił różne funkcje akademickie, w tym asystenta i starszego asystenta (1984-1990), adiunkta (1990-2004), profesora nadzwyczajnego (2004-2011) oraz profesora zwyczajnego od 2011 roku. W latach 1999–2011 był kierownikiem Katedry Botaniki Leśnej i Ochrony Przyrody, a później, w latach 2011-2014, kierował Zakładem Botaniki i Ochrony Przyrody w ramach Instytutu Bioróżnorodności Leśnej.

W okresie 2014-2019 pełnił rolę dyrektora Instytutu Ekologii i Hodowli Lasu, a obecnie jest kierownikiem Katedry Bioróżnorodności Leśnej. Jego zaangażowanie w życie akademickie w latach 1999-2002 zaowocowało członkostwem w Senackiej Komisji ds. Organizacji, gdzie przewodniczył również Wydziałowej Komisji ds. Dydaktycznych. Od 2012 roku kieruje Wydziałową Komisją ds. Nauki.

Ważniejsze staże naukowe

W 1992 roku Jerzy Szwagrzyk miał okazję zrealizować czteromiesięczne stypendium w ramach programu IREX, które odbył w College of Forestry na Uniwersytecie Waszyngton w Seattle. Jego doświadczenia podczas tego stypendium obejmowały również wizyty w Institute of Ecosystem Studies w Millbrook, USA.

W 1995 roku Szwagrzyk spędził 3 miesiące, uczestnicząc w stypendium na Wydziale Leśnym Szwedzkiego Uniwersytetu Rolniczego w Umea. Ta wizytacja pozwoliła mu na dalszy rozwój jego wiedzy i umiejętności w dziedzinie leśnictwa.

W latach 1998-1999 jako stypendysta prestiżowego Programu Fulbrighta, Szwagrzyk miał zaszczyt spędzić 9 miesięcy w College of Forest Resources na Oregon State University w Corvallis, USA. Te międzynarodowe doświadczenia znacząco wzbogaciły jego karierę naukową.

Zainteresowania naukowe i publikacje

Wśród głównych obszarów badawczych Jerzego Szwagrzyka szczególną uwagę zwraca ekologia drzew oraz zbiorowisk leśnych. Jego prace koncentrują się na różnych aspektach tego tematu, w tym:

• konkurencji pomiędzy drzewami w wielogatunkowych drzewostanach,
• strukturze oraz dynamice naturalnych zbiorowisk leśnych,
• mechanizmach utrzymania różnorodności gatunkowej w tych zbiorowiskach,
• procesach odnowieniowych w lasach,
• wtórnej sukcesji roślinności drzewiastej.

Wszystkie te zagadnienia odzwierciedlają jego głębokie zaangażowanie w badania nad lasami oraz ich ekosystemami.

Poniżej zamieszczono wybrane publikacje Jerzego Szwagrzyka, które są istotne w kontekście jego badań:

• Szwagrzyk, J., & Czerwczak, M. (1993). Spatial patterns of trees in natural forests of East-Central Europe. Journal of Vegetation Science, 4(4), 469-476.
• Szewczyk, J., & Szwagrzyk, J. (1996). Tree regeneration on rotten wood and on soil in old-growth stand. Vegetatio, 122(1), 37-46.
• Szwagrzyk, J. (1997). Modeling competition among trees in mixed stands of complex structure. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej im. H. Kolataja w Krakowie. Rozprawy.
• Szwagrzyk, J., Szewczyk, J., & Bodziarczyk, J. (2001). Dynamics of seedling banks in beech forest: results of a 10-year study on germination, growth and survival. Forest Ecology and Management, 141(3), 237-250.
• Szwagrzyk, J., & Gazda, A. (2007). Above-ground standing biomass and tree species diversity in natural stands of Central Europe. Journal of Vegetation Science, 18(4), 555-562.
• Szwagrzyk, J., Szewczyk, J., & Maciejewski, Z. (2012). Shade-tolerant tree species from temperate forests differ in their competitive abilities: A case study from Roztocze, south-eastern Poland. Forest Ecology and Management, 282, 28-35.

Członkostwo w organizacjach

Jerzy Szwagrzyk ma bogate doświadczenie w zakresie działalności w różnych organizacjach naukowych. Od 1985 roku jest członkiem Polskiego Towarzystwa Botanicznego, co potwierdza jego zaangażowanie w badania florystyczne oraz botaniczne w Polsce. Równocześnie, od 1989 roku, jest także aktywnym członkiem International Association for Vegetation Science, co wskazuje na jego międzynarodowy wkład w dziedzinie ekologii roślinności.

W latach 1996-2002 była obecna w Komitecie Ekologii Polskiej Akademii Nauk, z trzyletnią przerwą między 1999 a 2002 rokiem. Od 2008 roku zasiada w Komitecie Nauk Leśnych oraz w Komitecie Ochrony Przyrody PAN, co świadczy o jego wkładzie w kwestie ochrony środowiska i leśnictwa.

W ciągu lat 1993–2012 pełnił rolę redaktora w „Wiadomościach Ekologicznych”, a od 2003 roku jest również zaangażowany w redagowanie „Polish Journal of Ecology”. Jego praca redakcyjna przyczynia się do popularyzacji badań ekologicznych w Polsce oraz na arenie międzynarodowej.

W latach 1991–1994 był członkiem Rady Naukowej Ojcowskiego Parku Narodowego, a od 2003 roku pracuje w Radzie Babiogórskiego Parku Narodowego oraz od 2012 roku w Tatrzańskiego Parku Narodowego, gdzie obecnie przewodniczy. W tym czasie jego doświadczenie i ekspertyza były kluczowe dla ochrony i zarządzania tymi cennymi obszarami.

Dodatkowo, w latach 1996-1998 był koordynatorem operatu ochrony ekosystemów w projekcie Planu Ochrony Babiogórskiego Parku Narodowego. Jego praca w tym zakresie miała na celu stworzenie efektywnych strategii ochrony różnorodności biologicznej parku. W latach 2003–2012 Szwagrzyk był również członkiem Naukowego Centrum Badań Ekologicznych PAN oraz Rady Naukowej Instytutu Badawczego Leśnictwa w Warszawie.

Na koniec, w grudniu 2012 roku, jego działania zostały docenione poprzez wybór do Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych na kadencję 2013-2016, co podkreśla jego znaczną rolę w środowisku akademickim.

Dodatkowa działalność naukowa i dydaktyczna

W zakresie działalności naukowej i dydaktycznej, Jerzy Szwagrzyk pełnił rolę promotora 51 prac magisterskich, z czego 7 obronionych prac doktorskich oraz 2 przewody doktorskie są w toku.

Pełnił również funkcję recenzenta w 16 przewodach doktorskich oraz 13 przewodach habilitacyjnych, w tym jednego przewodu w Austrii (BOKU, Wiedeń).

Jego wiedza i doświadczenie były cenione w międzynarodowych czasopismach naukowych, gdzie recenzował prace publikowane w takich periodykach jak:

• „Annals of Forest Science”,
• „Canadian Journal of Forest Research”,
• „Ecosystems”,
• „European Journal of Forest Research”,
• „Forest Ecology and Management”,
• „Forest Science”,
• „Journal of Ecology”,
• „Journal of Vegetation Science”,
• „Plant Ecology”,
• „Plant and Soil”.

Jerzy Szwagrzyk był również kierownikiem 10 zrealizowanych projektów badawczych, które były finansowane przez Komitet Badań Naukowych, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Narodowe Centrum Nauki.

---

Oceń: Jerzy Szwagrzyk

---