Luna Kaufman, urodzona 28 listopada 1926 roku w Krakowie, to niezwykle inspirująca osobowość, która na stałe zamieszkała w Stanach Zjednoczonych. Działająca na rzecz porozumienia i wzajemnej tolerancji religijnej, stała się znaczącą postacią w społeczności żydowskiej.
Jako autorka książki autobiograficznej, podzieliła się swoimi doświadczeniami oraz refleksjami na temat życia i wyzwań, które spotkały ją na przestrzeni lat. Wyróżnia ją również tytuł doktora honoris causa nadany przez Seton Hall University, co potwierdza jej osiągnięcia oraz wkład w rozwój społeczeństwa.
Luna Kaufman jest także wielce cenioną wykładowczynią, która inspiruje następne pokolenia do szukania dróg dialogu między różnymi kulturami i wyznaniami.
Życiorys
Luna Kaufman (z domu Fuss) przyszła na świat w 1926 roku w Krakowie. Jej rodzina składała się z ojca, Marka Fussa, który prowadził własny biznes, oraz matki, Marii Schneider Fuss, pracującej jako księgowa. Z chwilą wybuchu II wojny światowej, kiedy to Luna rozpoczęła swoją edukację w krakowskim gimnazjum, życie jej rodziny dramatycznie się zmieniło.
Reżim nazistowski zmusił ich do ucieczki z Krakowa, a wkrótce potem Luna wraz z rodzicami i starszą siostrą znalazła się w krakowskim getcie. W trakcie wojny spędziła czas w obozach zarówno w Plaszowie, jak i w Skarżysku oraz pod Lipskiem. Niestety, ojciec i siostra Luny ponieśli śmierć w hitlerowskich obozach zagłady, co wstrząsnęło jej światem.
Po zakończeniu konfliktu zbrojnego, Luna wraz z matką postanowiły wrócić do Krakowa. Wkrótce, dzięki przyspieszonym programom edukacyjnym, uzyskała średnie wykształcenie. W październiku 1946 roku rozpoczęła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w Konserwatorium Muzycznym, które ukończyła w 1950 roku. Po zakończeniu edukacji matka i córka emigrowały do Izraela, gdzie w 1951 roku Luna wyszła za mąż za Alexa Kaufmana, chemika, a w 1952 roku razem opuścili ten kraj, udając się do Stanów Zjednoczonych.
W 1974 roku Luna Kaufman objęła stanowisko prezeski Environmental Acoustical Resources Inc, firmy zajmującej się ochroną słuchu w przemyśle. Angażując się w działalność społeczności żydowskiej, stała się pierwszą kobietą prezydentem Świątyni Sholom w Plainfield. Udało jej się przeprowadzić gruntowną renowację budynków kongregacji, łącznie z obiektem szkolnym.
Uroczyste odsłonięcie rzeźby „Płomień”, autorstwa Natana Rapaporta, miało miejsce w 1982 roku, jako symbol zakończenia odbudowy Świątyni Sholom. Rzeźba ta obecnie znajduje się w Museum Of Jewish Heritage w Nowym Jorku. W trakcie tego wydarzenia gubernator Thomas H. Kean ogłosił powstanie New Jersey Commission on Holocaust Education, w której Luna miała znaczący wkład i zasiadała przez kolejne dziesięć lat.
Luna Kaufman przyczyniła się także do realizacji Pomnika ku Chwale Wyzwolicieli Obozów, którego autorem jest Nathan Rapaport, znajdującego się w Jersey City, w stanie New Jersey. Pracując dla licznych organizacji kombatanckich, została Honorową Przewodniczącą Jewish War Veterans Holocaust Committee.
W latach 80. XX wieku zyskała uznanie jako pierwsza kobieta na stanowisku prezesa New Jersey State Opera w Newark. Dzięki współpracy z burmistrzem Newark przyczyniła się do otwarcia New Jersey Performing Arts Center w 1997 roku.
Jako zdeklarowana przeciwniczka wszelkich uprzedzeń, Luna jest aktywnym członkiem Ligi Antydefamacyjnej. Pracowała w roli przewodniczącej Rady Doradczej Drew University Holocaust Center oraz była członkinią zarządu American Gathering of Holocaust Survivors. Prowadziła działania mające na celu budowanie mostów pomiędzy Chrześcijanami, Żydami i Muzułmanami, promując wzajemne zrozumienie, tolerancję oraz wolność wyznania.
Po długiej służbie jako przewodnicząca, Luna Kaufman stała się emerytowaną członkinią zarządu Sister Rose Thering Fund w Seton Hall University w New Jersey, organizacji poświęconej międzyreligijnemu dialogowi.
Jej historia została utrwalona w archiwach wielu instytucji, w tym Uniwersytetu Yale, Kean US Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie oraz Fundacji Historii Wizualnej Shoah, założonej przez Stevena Spielberga. W 2009 roku Luna opublikowała swoją biografię zatytułowaną „Luna’s Life: A Journey of Forgiveness and Triumph”. Jest dumną matką trójki dzieci oraz babcią sześciorga wnuków.
Odznaczenia
Luna Kaufman zdobyła uznanie w różnych dziedzinach, szczególnie w literaturze oraz edukacji. W 2009 roku przyznano jej doktorat honoris causa przez Seton Hall University, jedną z czołowych katolickich uczelni w Stanach Zjednoczonych.
Otrzymała wiele nagród literackich, w tym:
- Ben Franklin Award,
- National Best Books Award,
- Living Now Book Award.
W 2011 roku została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Odznaczenie to wręczył jej Prezydent RP Bronisław Komorowski w uznaniu za jej znaczący wkład w dialog oraz pojednanie między chrześcijanami a Żydami.
Przypisy
- Luna Kaufman: Luna’s Life: A Journey of Forgiveness and Triumph. ComteQ Publishing, 2009 r., s. 326. ISBN 1-935232-03-7.
- Konsulat Generalny w Nowym Jorku- Gratulacje dla Luny Kaufman. [dostęp 19.10.2014 r.]
- Independent Publisher. [dostęp 19.10.2014 r.]
- Independent Book Publisher Association. [dostęp 19.10.2014 r.]
- ComteQ Publishing. [dostęp 19.10.2014 r.]
- SRTF. [dostęp 19.10.2014 r.]
- Seton Hall University. [dostęp 19.10.2014 r.]
- Archiwa New York Times. „New York Times - Archives”. [dostęp 19.10.2014 r.]. brak numeru strony
- Shoa survivor Luna Kaufman gives archives to Seton Hall. [dostęp 19.10.2014 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Wierzbicki (historyk) | Józef Pollak | Marek Burnat | Jan Mietelski | Bolesław Stolarski | Józef Grzegorz Popiołek | Renata Siemieńska-Żochowska | Maciej Klimek | Krzysztof Machaczka | Bronisław Malinowski (antropolog) | Jerzy Zubrzycki | Kazimierz Sztaba | Anita Dolly Panek | Jerzy Szablowski (historyk sztuki) | Jakub Kornhauser | Jerzy Smoleński | Adolf Chybiński | Wawrzyniec Teisseyre | Władysław Bartynowski | Anna Marchlewska-KojOceń: Luna Kaufman