Władysław Kiliński, urodzony 24 maja 1887 roku w Krakowie, to postać, która zapisała się w historii Wojsk Polskich jako pułkownik dyplomowany artylerii. Jego życie, zakończone 1 sierpnia 1964 roku, było wypełnione znaczącymi osiągnięciami wojskowymi oraz zaangażowaniem w sprawy narodowe.
Kiliński jest przykładem ofiary wojskowej, która poświęciła swoje życie dla obrony i rozwoju niepodległości Polski w trudnych czasach. Jego kariera wojskowa i społeczna pozostawiła trwały ślad w pamięci wielu pokoleń.
Życiorys
Władysław Kiliński urodził się 24 maja 1887 roku w Krakowie, w rodzinie Stanisława (ur. 1850) oraz Karoliny z domu Brosig (ur. 1862); był prawnukiem znanego bohatera narodowego, Jana Kilińskiego. Jego edukacja zawodowa rozpoczęła się, gdy w latach 1910–1911 (w pierwszym półroczu) pełnił funkcję zastępcy nauczyciela w cesarskim i królewskim Gimnazjum w Wadowicach. W kolejnych latach, od 1911 do 1914, pracował jako nauczyciel języka polskiego, łaciny oraz śpiewu.
W „Sprawozdaniu c.k. Gimnazjum w Wadowicach” na rok 1913/1914 ogłosił swoją pierwszą część rozprawy pt. „Wyspiański a polska myśl porozbiorowa”, która została recenzowana w „Pamiętniku Literackim” w zeszycie 2 na rok 1914/1915 przez Wiktora Hahna. Niestety, planowana druga część tej rozprawy nigdy nie została opublikowana, gdyż nie opublikowano „Sprawozdania” za rok szkolny 1914/1915.
W czasie I wojny światowej pełnił służbę w Legionach Polskich, gdzie zdobył stopień oficera w 1 pułku artylerii Legionów. W trakcie swojej służby wojskowej uzyskał kolejne awanse, na chorążego (15 grudnia 1915 roku) oraz podporucznika (1 maja 1916 roku).
Na dzień 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora, z datą starszeństwa przypisaną od 1 czerwca 1919 roku, zajmując 50. lokatę w korpusie oficerów artylerii. Po tym, pełnił swoją służbę w Oddziale I Sztabu Generalnego, gdzie był kierownikiem referatu organizacji grup personalnych.
W sierpniu 1922 roku objął stanowisko komendanta Korpusu Kadetów Nr 2 w Modlinie. Dalszy rozwój kariery militarnej przyniósł mu awans na podpułkownika 31 marca 1924 roku, wszedł wówczas na 30. lokatę w korpusie oficerów artylerii. 1 listopada 1924 roku przeniesiono go do 1 pułku artylerii polowej Legionów w Wilnie, jednocześnie oddelegowując do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie jako słuchacza IV Kursu Doszkolenia.
Po ukończeniu kursu oraz zdobyciu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, 15 października 1925 roku został mianowany zastępcą dowódcy 12 pułku artylerii polowej w Złoczowie. W grudniu 1926 roku przeniesiono go do kadry oficerów artylerii, przydzielając do Biura Komitetu Obrony Państwa przy GISZ oraz do Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Tam objął stanowisko naczelnika Wydziału Higieny Szkolnej i Wychowania Fizycznego.
W lutym 1929 roku, po Juliuszu Ulrychu, objął stanowisko dyrektora w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie. 24 grudnia 1929 roku, osiągnął awans do stopnia pułkownika, z datą starszeństwa przypisaną od 1 stycznia 1930 roku oraz 8. lokatą w korpusie oficerów artylerii.
W październiku 1935 roku przeszedł do dyspozycji szefa Sztabu Głównego. Od 20 stycznia 1936 roku aż do 1939 roku kierował pracą Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych, generała dywizji Tadeusza Kasprzyckiego. Po 1939 roku był członkiem Głównego Sądu Rozjemczego Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich.
Ordery i odznaczenia
Władysław Kiliński, jako osoba odznaczona wieloma honorami, zdobył szereg nagród, które potwierdzają jego zasługi w służbie kraju. Jego odznaczenia obejmują:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
- Krzyż Niepodległości (przyznany 6 czerwca 1931),
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 sierpnia 1938),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1930),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
- Złoty Krzyż Zasługi (przyznany 10 listopada 1928),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1938),
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia,
- Odznaka „Za wierną służbę”,
- Odznaka Sztabu Generalnego,
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (przyznana 12 maja 1936),
- Order Krzyża Orła II klasy (Estonia, 1933).
Przypisy
- Władysław Kiliński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 23.08.2022 r.]
- Piotr Stawecki podaje, że pełnił obowiązki dyrektora departamentu.
- Mianowanie. „Gazeta Lwowska”, Nr 15 z 21.01.1936 r., s. 1
- Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 5, 19.03.1937 r.
- Odznaczenia P. Prezydenta za zasługi na polu organizacji obrony przeciwlotniczej. „Gazeta Lwowska”, Nr 185 z 18.08.1938 r., s. 1
- M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 606 „za zasługi dla dobra polskiej kultury w ogóle”
- Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 283.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 337.
- M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 352 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- Rocznik oficerski 1939, s. 156.
- Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 212.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 55 z 31.12.1926 r., s. 455.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 21 z 24.12.1929 r., s. 438.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 5 z 12.03.1929 r., s. 89.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 176, 451.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 638, 738.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 715, 815, 1509.
- Lista starszeństwa 1922, s. 189.
- Lista starszeństwa 1917, s. 38.
- Mjr Władysław Kiliński. „Polska Zbrojna”. 223, s. 3, 18.08.1922 r. Warszawa.
- Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 12.11.2014 r.]
- a b Na podstawie fotografii w infoboksie.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Józef Żymierski | Teodor Obraczay | Leon Winiarski (żołnierz) | Helena Hoffmann (porucznik) | Kazimierz Szczepański | Tadeusz Bisztyga | Alojzy Horak | Emil Czapliński | Andrzej Rokita (policjant) | Józef Grzesiak (harcmistrz) | Zbigniew Jurewicz | Eugeniusz Babraj | Franciszek Mroziński | Maria Younga-Mikulska | Antoni Hendel | Józef Pszczoła | Kazimierz Putek | Mieczysław Stępiński | Edward Schubert | Marian GarczyńskiOceń: Władysław Kiliński