Teodor Obraczay

Wojsko i służby mundurowe

Teodor Obraczay był znaczącą postacią w historii Wojska Polskiego. Urodził się 4 lipca 1862 roku w Krakowie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata przed rozpoczęciem kariery wojskowej.

Obracając się w kręgach armijnych, jego nazwisko stało się rozpoznawalne dzięki zaangażowaniu w działania piechoty. Po długiej i zaszczytnej służbie, zmarł 3 grudnia 1925 roku w Tarnowskich Górach, pozostawiając po sobie znaczący dorobek wojskowy oraz wpływ na rozwój struktur wojskowych w Polsce.

Życiorys

Teodor Obraczay przyszedł na świat w rodzinie Teodora i Otylii z domu Tomek. Swoje wczesne lata spędził w Łobzowie, gdzie ukończył 7-klasową szkołę wydziałową oraz 5-letnią szkołę kadecką. W 1895 roku z powodzeniem zakończył edukację w lwowskiej szkole korpuśnej.

Od 1879 roku Teodor rozpoczął służbę w armii austriacko-węgierskiej, gdzie stopniowo awansował, ostatecznie osiągając stopień pułkownika. Będąc oficerem piechoty, przeszedł przez wszystkie szczeble dowodzenia zarówno na linii frontu, jak i w administracji sztabowej. Początkowo służył w 13 pułku piechoty w Krakowie, a w 1885 roku został przeniesiony do 41 pułku piechoty w Czerniowcach.

W 1892 roku objął funkcję oficera prowiantowego pułku, a od 1898 roku do jego służby dołączył 97 pułk piechoty w Trieście. W 1909 roku objął stanowisko komendanta Okręgowej Komendy Uzupełnień w Trieście, zachowując jednocześnie status oficera nadetatowego 97 pułku piechoty. Jako przewodniczący komisji poborowej i kontroli etatów, a następnie jako zastępca dowódcy okręgu, miał znaczący wpływ na organizację wojska w Albanii oraz pełnił funkcję dowódcy garnizonu w Bośni.

Po zakończeniu I wojny światowej, 27 grudnia 1918 roku, Obraczay został przyjęty do Wojska Polskiego z potwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika. Już 23 grudnia tego samego roku powołano go na stanowisko komendanta stacji zbornej w Boguminie. W okresie od 27 stycznia do 23 czerwca 1919 roku dowodził 10 pułkiem piechoty.

7 lipca 1919 roku przeszedł do rezerwy, gdzie asystował jako asesor przy rozprawach głównych w sądzie Okręgu Generalnego w Krakowie. Następnie objął funkcję komendanta w Krotoszynie oraz przewodniczącego komisji w SKU w Wadowicach i Tarnowie od stycznia 1920 roku. We wrześniu 1920 roku był komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień 11 pp w Będzinie.

W marcu 1921 roku, po przekazaniu obowiązków pułkownikowi Karolowi Blok, został oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Generalnego „Kielce”. Czasowo przebywał w Wieliczce, korzystając z urlopu w sprawie osobistej. 1 sierpnia tego samego roku udzielono mu płatnego urlopu do 1 września „dla uregulowania spraw osobistych”. Z dniem 1 września 1921 roku przeszedł w stan spoczynku z prawem do noszenia munduru. Ostatecznie osiedlił się w Zawierciu.

Obraczay zawsze cieszył się uznaniem ze strony swoich przełożonych oraz kolegów z armii. 2 czerwca 1921 roku generał Franciszek Latinik wystawił mu pozytywną ocenę: „Bardzo dobry oficer z zawodowym wykształceniem i wielkim wszechstronnym wykształceniem. Stały, wypróbowany charakter, sumienny, energiczny, inicjatywny. Mógłby być z korzyścią użyty w biurach wyższych dowódców lub Ministerstwa, osobliwie w sprawach dotyczących PKU”. 26 października 1923 roku natomiast prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu pułkownika.

Niestety, zmarł 3 grudnia 1925 roku w Tarnowskich Górach. W swoim życiu nie założył rodziny.

Awanse

Teodor Obraczay osiągnął szereg znaczących awansów w swojej karierze wojskowej, które miały miejsce w kluczowych momentach jego życia. Oto chronologia awansów, które odzwierciedlają jego postęp w hierarchii wojskowej:

  • awans na kadeta – 1 września 1881 roku,
  • awans na podporucznika – 1 listopada 1885 roku,
  • awans na porucznika – 1 maja 1889 roku,
  • awans na kapitana 2 klasy – 1 maja 1896 roku,
  • awans na kapitana 1 klasy – 1899 roku z dniem starszeństwa 1 maja 1896 roku,
  • awans na majora – 1 maja 1909 roku,
  • awans na podpułkownika – 1 listopada 1912 roku,
  • awans na pułkownika – 29 maja 1918 roku.

Ordery i odznaczenia

Teodor Obraczay otrzymał wiele odznaczeń, które świadczą o jego zasługach i zaangażowaniu w służbę wojskową. Wśród nich wyróżniają się szczególnie:

  • Medal Pamiątkowy za Obronę Śląska Cieszyńskiego,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Franciszka Józefa,
  • Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na czerwonej wstążce,
  • Krzyż za 25-letnią służbę wojskową dla oficerów,
  • Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii – 1899,
  • Krzyż Jubileuszowy Wojskowy – 1908.

Każde z tych odznaczeń nie tylko potwierdza wysokie kwalifikacje Obraczaya, ale także jego oddanie wobec kraju.

Przypisy

  1. Rocznik Oficerski 1924, s. 1409.
  2. Rocznik Oficerski 1923, s. 1579.
  3. Dziennik Personalny (R.2, nr 40), Warszawa: MSWojsk., 23.11.1921 r., s. 1523.
  4. Rozkaz DOGen. Kielce, Nr 132 z 14.11.1921 r.
  5. Rozkaz DOGen. Kielce, Nr 89 z 01.08.1921 r.
  6. Rozkaz DOGen. Kielce, Nr 40 z 06.04.1921 r.
  7. Rozkaz DOGen. Kielce, Nr 29 z 10.03.1921 r.
  8. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 6 z 20.01.1926 r., s. 35.
  9. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 70 z 07.11.1923 r., s. 740.
  10. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1913, s. 283.
  11. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1913, s. 186.
  12. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1910, s. 253.
  13. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1910, s. 650.
  14. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900, s. 580.
  15. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900, s. 238, 580.
  16. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1899, s. 562.
  17. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1897, s. 237.
  18. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1892, s. 229.
  19. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1886, s. 252.
  20. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1882, s. 254.
  21. Jarno 2003, s. 52.
  22. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 4 z 16.01.1919 r., poz. 178.
  23. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 2 z 12.01.1919 r., poz. 75.
  24. Rozkazy DOGen. Kraków, Nr 25 z 23.12.1918 r.

Oceń: Teodor Obraczay

★★★★★
Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:16