Bogusław Leśnodorski, który urodził się 27 maja 1914 roku w Krakowie, był wybitnym polskim historykiem specjalizującym się w zakresie ustroju oraz myśli politycznej. Jego działalność naukowa oraz edukacyjna wiązała się ściśle z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie pełnił rolę profesora nauk prawnych oraz nauczyciela akademickiego. Warto podkreślić, że Leśnodorski był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) w latach 1947–1948, a następnie - członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) w okresie 1948–1985.
W trakcie jego kariery akademickiej, Uniwersytet Warszawski odegrał kluczową rolę w kształtowaniu jego poważnego dorobku naukowego oraz wpływu na rozwój polityki i prawa w Polsce.
Życiorys
Urodziny Bogusława Leśnodorskiego miały miejsce 27 maja 1914 roku w Krakowie, gdzie przyszedł na świat w rodzinie Gustawa oraz Marii z Owińskich. Jego starszy brat nosił imię Zygmunt, a żona Zygmunta, jego szwagierka, to Aleksandra. W 1932 roku z powodzeniem ukończył III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie, gdzie jego ojciec także pracował jako nauczyciel.
Podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, które zakończył w 1936 roku. W trakcie czasów akademickich wszedł w szeregi Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej oraz uczestniczył w działalności Towarzystwa Biblioteki Słuchaczy Prawa UJ. Po uzyskaniu dyplomu rozpoczął aplikację adwokacką pod okiem mecenasa Bronisława Drozdowskiego, a także zyskał tytuł asystenta w Katedrze Historii Ustroju Polski UJ. Obronił doktorat w 1938 roku, pisząc pracę dyplomową, której temat brzmiał: Stosunek prawno-państwowy Prus Królewskich do Korony w latach 1454–1569. Promotorem pracy był Stanisław Kutrzeba.
W listopadzie 1939 roku, w ramach Sonderaktion Krakau, doszło do jego uwięzienia. Następnie przebywał w obozach Sachsenhausen i Dachau. Udało mu się odzyskać wolność w lutym 1940 roku. Po powrocie do Krakowa, rozpoczął pracę w Żeńskiej Szkole Handlowej. Jednocześnie był aktywnym uczestnikiem tajnego nauczania na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie zajmował się wykładami z polskiej oraz powszechnej historii ustroju, a także z encyklopedii i teorii prawa.
Po wojnie, w latach 1945-1948 nauczał w Liceum Hotelarskim, a następnie w Wyższej Szkole Handlowej Społecznej do roku 1950, będąc równocześnie adiunktem, a w późniejszych latach docentem na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). W 1947 roku udało mu się uzyskać habilitację na podstawie swojego dorobku naukowego oraz rozprawy pod tytułem Dzieło Sejmu Czteroletniego. W 1949 roku uzyskał tytuł profesora na Akademii Handlowej w Krakowie. Od 1950 roku prowadził wykłady na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, początkowo jako profesor nadzwyczajny, a od 1958 roku jako profesor zwyczajny. W latach 1965-1968 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa i Administracji UW. W 1973 roku stał się członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk. W 1966 roku zdobył tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Tuluzie.
W czerwcu 1968 roku został członkiem Komitetu Przygotowawczego obchodów 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Jego prace naukowe koncentrowały się na polskim oświeceniu. Autorem m.in. takich dzieł jak Polscy jakobini, Rozmowy z przeszłością. Dziesięć wieków Polski, a także zredagował pisma Kuźnicy Kołłątajowskiej. Współpracował również przy powstaniu podręcznika Historia ustroju i prawa polskiego, który był wielokrotnie wznawiany, razem z Juliuszem Bardachem i Michałem Pietrzakiem.
Bogusław był żonaty z Haliną (1916–2019) i mieli dwoje dzieci – córkę oraz syna. Ich wnuk, Bogusław (ur. 1975), jest prawnikiem i w latach 2012–2017 pełnił rolę prezesa Legii Warszawa. Bogusław Leśnodorski zmarł 1 lipca 1985 roku w Warszawie, a jego pochówek odbył się 8 lipca 1985 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze XXVIIIA-płd-po lewej Kulków.
Ordery i odznaczenia
W dorobku Bogusława Leśnodorskiego znajdują się liczne odznaczenia, które świadczą o jego znaczeniu w polskim życiu publicznym oraz o uznaniu dla jego osiągnięć. Poniżej przedstawiamy zestawienie przyznanych mu wyróżnień:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 16 lipca 1954 roku),
- Złoty Krzyż Zasługi (otrzymany 22 lipca 1951 roku),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (przyznany 19 stycznia 1955 roku),
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony nauczyciel PRL”.
Nagrody
W dorobku Bogusława Leśnodorskiego znajdują się niezwykle istotne osiągnięcia, które zostały docenione przez różnorodne instytucje. Wśród jego wyróżnień można wymienić:
- nagrodę państwową III stopnia za pracę – historyczno-prawną pt. Dzieło Sejmu Czteroletniego w 1951 roku,
- nagrodę państwową II stopnia (zespołową) za koncepcję, opracowanie naukowe oraz realizację wystawy „Wiek Oświecenia w Polsce” w 1952 roku.
Przypisy
- Bogusław Jan Leśnodorski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 22.07.2024 r.]
- LEŚNODORSKI, Bogusław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 03.02.2023 r.]
- Hubert Izdebski, Marek Wąsowicz: Bogusław Leśnodorski*1914–1985. W: PORTRETY UCZONYCH Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, L–R. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 63–74. ISBN 978-83-235-2077-1. [dostęp 22.07.2024 r.]
- Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. obn.olsztyn.pl. [dostęp 24.12.2018 r.]
- „Urania”. miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969, s. 85.
- Spętana akademia, Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Materiały partyjne 1950–1986, t. II, wybór, wstęp i opracowanie Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski, Warszawa 2012, s. 98.
- Zygmunt Leśnodorski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 28.02.2018 r.]
- Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 165, ISBN 978-83-233-4527-5.
- Nagrody państwowe za 1951 r. za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego i sztuki. „Głos Koszaliński”. Rok III, Nr 201 (822), s. 6, 26.07.1951 r. Koszalin: KW PZPR. [dostęp 22.07.2024 r.]
- Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, techniki i kultury. „Dziennik Polski”. Rok VIII, Nr 174 (2637), s. 6, 22.07.1952 r. Kraków: „Czytelnik”. [dostęp 22.07.2024 r.]
- Bogusław Leśnodorski, Rozmowy z przeszłością. Dziesięć wieków Polski Wiedza Powszechna Warszawa 1970.
- Zmarł profesor Bogusław Leśnodorski. „Dziennik Polski”. Nr 153, s. 1, 03.07.1985 r.
- Tadeusz Chrostowski. Prof. dr Bogusław Leśnodorski. Członek Honorowy TNP (1914–1985). „Notatki Płockie”, s. 56, Nr 30 z 1985.
- Kto jest kim w Polsce, Interpress 1984.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566 „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki”.
- M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 1007 „za wybitną działalność naukową”.
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
- Bogusław Leśnodorski: Budżet Legii wyniesie ćwierć MILIARDA złotych [ZDJĘCIA] [online], sport.se.pl [dostęp 22.07.2024 r.]
- a b c d Leśnodorski Bogusław (1914–1985) [online], Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN - Instytut Historii PAN [dostęp 22.07.2024 r.]
- a b Tadeusz Chrostowski. Prof. dr Bogusław Leśnodorski. Członek Honorowy TNP (1914–1985). „Notatki Płockie”, s. 53, Nr 30 z 1985.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Józef Wierzyński | Jerzy Mycielski (historyk) | Paweł Jarkowski | Józef Kremer | Grzegorz Sinko | Michał Korczewski | Krzysztof Koper | Antoni Weyssenhoff | Zbigniew Mirek | Władysław Serczyk | Mateusz z Krakowa | Wanda Bobkowska | Jacek Gancarzewicz | Witold Senisson | Mieczysław Brożek | Stanisław Grzeszczuk | Stanisław Tomkowicz | Tadeusz Grabowski (1871–1960) | Andrzej Kapiszewski | Ludwik GrossOceń: Bogusław Leśnodorski