Mieczysław Brożek, urodzony 11 kwietnia 1911 roku w Kaniowie, to postać, która na zawsze wpisała się w historię polskiej filologii klasycznej. Był profesorem uznanegoUniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie jego osiągnięcia naukowe znacząco przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny.
Jego życie zakończyło się 29 lutego 2000 roku w Krakowie, jednak jego wkład w świat filologii klasycznej pozostaje nieoceniony.
Życiorys
Mieczysław Brożek przyszedł na świat jako syn Ludwika, który był maszynistą w kopalni węgla, oraz Marii z Wieczorków. Był jednym z siedmiorga rodzeństwa, co kształtowało jego młodzieńcze życie. Jego pierwsze kroki edukacyjne stawiał w szkole ludowej w Czechowicach-Grabowicach, a później ukończył klasyczne gimnazjum w Pszczynie. W 1931 roku rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, zdobywając dyplom magisterski w 1936 roku. Po zakończeniu studiów podjął pracę jako starszy asystent w Seminarium Filologii Klasycznej. W 1939 roku obronił rozprawę doktorską pt. „De Calliae tragoedia grammatica”, napisaną pod kierunkiem Tadeusza Sinki. Równocześnie rozpoczął nauczanie łaciny w krakowskich szkołach średnich.
Niestety, jego życie zostało przerwane przez wydarzenia II wojny światowej. 6 listopada 1939 roku został aresztowany podczas Sonderaktion Krakau. Po brutalnych doświadczeniach w obozie Sachsenhausen oraz Dachau, gdzie został zwolniony 15 stycznia 1941 roku, wrócił do Krakowa i angażował się w tajne nauczanie. Prowadził zajęcia z filologii klasycznej na konspiracyjnym uniwersytecie. Dotychczasowe źródło utrzymania stanowiła praca jako kreślarz w urzędzie geologicznym. Warto zaznaczyć, że wykorzystując swoje zdolności artystyczne, sprzedał kilka obrazów. W 1983 roku stał się członkiem Stowarzyszenia Plastyków Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej, a w czerwcu 1984 roku miał okazję wystawić swoje prace w Krakowie.
Po wojnie Mieczysław Brożek pozostał ze związany z Uniwersytetem Jagiellońskim, gdzie piastował różne stanowiska, poczynając od starszego wykładowcy, przez adiunkta w Seminarium Filologii Klasycznej, aż do docenta w 1955 roku. W 1964 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1972 roku – profesora zwyczajnego. W latach 1967–1977 kierował Katedrą Filologii Klasycznej, a w latach 1954–1956 był prodziekanem na Wydziale Filologicznym. Na emeryturę przeszedł w 1981 roku.
W dorobku naukowym miał wiele publikacji na temat literatury greckiej i łacińskiej, a także wczesnonowożytnej. Warto wspomnieć o jego pracach, takich jak „Historia literatury łacińskiej w starożytności. Zarys” z 1961 roku i „O łacińskich elegiach Jana Kochanowskiego” z 1991 roku. Tłumacząc klasyków, zajął się dziełami m.in. Kopernika, a także Retyka. Dodatkowo, był autorem wierszy w języku łacińskim, które otrzymały uznanie, zdobywając nagrody w Holenderskiej Akademii Nauk. Wśród jego twórczości znajdziemy również wiersze o znakomitych filologach, takich jak Tadeusz Zieliński czy Zenon Klemensiewicz. W Polskim Słowniku Biograficznym można znaleźć jego życiorys księdza Emanuela Grima, śląskiego literata i społecznego działacza (tom VIII).
Brożek był aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Filologicznego od 1936 roku, pełniąc funkcję sekretarza w latach 1937-1951 oraz przewodniczącego Koła Krakowskiego od 1962 do 1976 roku. Jego zaangażowanie w towarzystwo zaowocowało przyznaniem mu członkostwa honorowego. Po wojnie rozszerzył swoje działania o współpracę z Komisją Filologii Klasycznej Polskiej Akademii Umiejętności, do której dołączył w 1946 roku. W 1990 roku został przyjęty do reaktywowanej Akademii. Również uczestniczył w pracach Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej Polskiej Akademii Nauk oraz Komisji Historyczno-Literackiej. Był obecny na wielu międzynarodowych kongresach w takich miejscach jak Rzym, Jena czy Budapeszt.
Mieczysław Brożek był dwukrotnie żonaty. Z Anną, córką generała dywizji Wacława Fary, miał troje dzieci: Krzysztofa (ur. 1939), Marię (ur. 1942) oraz Celestyna (ur. 1946). Z drugą żoną, Krystyną (1934–2007), córką profesora UJ Jana Weyssenhoffa, miał syna Jana (ur. 1970). Zmarł 29 lutego 2000 roku w Krakowie, a jego ostatnim miejscem spoczynku stał się cmentarz Rakowicki (kwatera LXXII-10-8).
Ordery i odznaczenia
Mieczysław Brożek zdobył wiele rzeczywistych odznaczeń w trakcie swojej kariery, co stanowi dowód na jego znaczny wkład w rozwój Polski.
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 1974,
- złoty krzyż zasługi, 1956,
- medal 40-lecia Polski Ludowej, 1984,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, 15 stycznia 1955,
- medal Komisji Edukacji Narodowej, 1974,
- medal Merentibus,
- odznaka tytułu honorowego „zasłużony nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”, 1978,
- odznaka Grunwaldzka.
Przypisy
- Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 09.01.2024 r.]
- Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 39, ISBN 978-83-233-4527-5
- Mieczysław Brożek (1911–2000) [online], Stowarzyszenie Historyków Starożytności [dostęp 25.01.2023 r.]
- a b c Brożek Mieczysław, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie: lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska: edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 37, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 25.01.2023 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 15.01.1955 r. Nr 0/165 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Witold Senisson | Jacek Gancarzewicz | Wanda Bobkowska | Mateusz z Krakowa | Bogusław Leśnodorski | Józef Wierzyński | Jerzy Mycielski (historyk) | Paweł Jarkowski | Józef Kremer | Grzegorz Sinko | Stanisław Grzeszczuk | Stanisław Tomkowicz | Tadeusz Grabowski (1871–1960) | Andrzej Kapiszewski | Ludwik Gross | Janina Adamczyk | Agnieszka Dobrowolska | Stefan Banach | Wacław Gajewski | Hanna GórkaOceń: Mieczysław Brożek