Janusz Skalski

---

Wykształcenie i kariera zawodowa

Janusz Skalski rozpoczął swoją edukację w 1969 roku, kiedy to uzyskał świadectwo dojrzałości w I Liceum im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Następnie, w 1970 roku, podjął studia na kierunku medycyna w Akademii Medycznej w Krakowie, których dokonania zwieńczył w 1975 roku uzyskaniem dyplomu lekarza.

W 1984 roku obronił swoją dysertację doktorską, której tematem były wrodzone ubytki przepony u noworodków, co zaowocowało nadaniem mu tytułu doktora. Wkrótce po tym, został adiunktem w Klinice Kardiochirurgii Dziecięcej, która miała kluczowe znaczenie w jego późniejszej karierze.

Janusz Skalski zdobył habilitację w 1996 roku w Śląskiej Akademii Medycznej, gdzie przedstawił rozprawę na temat metabolizmu kolagenu w kontekście nadciśnienia płucnego. W zakresie specjalizacji z chirurgii dziecięcej uzyskał I stopień w 1978 roku, a II stopień w 1984 roku, a także II stopień w kardiochirurgii w 1990 roku.

Skalski aktywnie poszerzał swoje umiejętności, odbywając staże naukowe w renomowanych instytucjach takich jak Harvard Medical School w Bostonie (1981–1982), szpitalach w Filadelfii (1988), Kilonii (1989–1990), Utrechcie (1998), Madrycie (1998) oraz w Rzymie (1999). W 2001 roku został mu nadany tytuł profesora, a w 2012 roku objął funkcję profesora zwyczajnego na UJ.

W swojej karierze zawodowej Janusz Skalski pracował w Polsko-Amerykańskim Instytucie Pediatrii Akademii Medycznej w Krakowie w latach 1976–1989, a następnie w I Klinice Kardiochirurgii Śląskiej Akademii Medycznej do 1997 roku. Od 1997 do 2007 roku pełnił rolę ordynatora Oddziału Kardiochirurgii Dziecięcej w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu, a w latach 2005–2007 był prodziekanem ds. nauki na Wydziale Lekarskim z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym tamtejszego uniwersytetu.

W 2007 roku Skalski objął kierownictwo kliniki kardiochirurgii w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Prokocimiu. Powrócił do Krakowa, aby kontynuować działalność naukową jako dyrektor Instytutu Pediatrii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum.

Wielokrotnie uhonorowany, Janusz Skalski otrzymał między innymi Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski w 2015 roku, Złoty Krzyż Zasługi w 2007 roku oraz Order Uśmiechu w 2011 roku. W 2015 roku został również członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi.

Osiągnięcia

Dokonania zawodowe

W okresie od 1975 do 1990 roku Janusz Skalski miał kluczowy wpływ na rozwój kardiochirurgii dziecięcej, pracując w Instytucie Pediatrii w Krakowie. Następnie, od 1990 roku, współtworzył zespół kardiochirurgii dziecięcej w Katowicach. Jako pionier w Polsce, w 1996 roku zastosował mechaniczne wspomaganie krążenia w systemie ECMO u dziecka, które miało miejsce w Klinice Kardiochirurgii ŚAM. Brał także udział w tworzeniu pierwszego w kraju programu ECMO w Klinice Kardiochirurgii w Zabrzu.

W 2011 roku, jako pierwszy w Polsce, wprowadził metodę wspomagania krążenia u dzieci przy użyciu sztucznych komór serca. Jego osiągnięcia obejmują również innowacyjną operacyjną metodę leczenia ciężkiego nadciśnienia płucnego u dzieci, znaną jako zespolenie Pottsa. W 2014 roku, w współpracy z zespołem specjalistów, wszczepił zastawkę biologiczną najmniejszemu dziecku na świecie. Dodatkowo, w wyniku niesamowitych osiągnięć, uratował dziecko, które zostało wychłodzone do 11,9 stopni Celsjusza, co jest najniższą zanotowaną temperaturą ciała u pacjenta przywróconego do życia. W 2016 roku dokonał kolejnego przełomu, wszczepiając po raz pierwszy w Polsce pompę wirową do długoterminowego wspomagania serca u dziecka.

Publikacje

Janusz Skalski jest autorem ponad 380 prac naukowych, w tym zarówno recenzowanych artykułów, jak i rozdziałów książkowych. Jako redaktor naukowy, odpowiadał za 12 monografii zbiorowych oraz podręcznik „Kardiochirurgia Dziecięca”, który był laureatem Nagrody Ministra Zdrowia w 2004 roku. W 2016 roku napisał książkę „Medycyna w Polsce od czasów najdawniejszych do upadku pierwszej Rzeczpospolitej”. Aktywnie uczestniczył także w tworzeniu rozdziałów w 14 różnych podręcznikach oraz współtworzył 290 prac prezentowanych na krajowych i międzynarodowych kongresach.

Wyróżnienia

W uznaniu za swoje osiągnięcia Janusz Skalski został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami, w tym:

• Nagroda Prezydenta Miasta Krakowa w Dziedzinie Nauki i Techniki (1987),
• Medal Fideliter et Constanter (2000),
• Złoty Krzyż Zasługi (2007),
• Tytuł Lekarza Roku 2007 przyznawany przez „Rynek Zdrowia”,
• Tytuł Krakowianina Roku 2007,
• Medal Zacnego Uczynku (2008),
• Medal Kropla życia (2009),
• Krakowska Nagroda ALIANZ – Kultura, Nauka, Media (2009),
• Order Uśmiechu (2011),
• Medal im. Jana Robla za działalność bibliofilską (2013),
• Medal Gloria Medicinae (2013),
• Złote Logo Polska za promowanie Polski na świecie (2014),
• Złoty Laur Umiejętności i Kompetencji (2015),
• Portrety Polskiej Medycyny (2015),
• Nagroda św. Kamila (2015),
• Honorowy Tytuł Miłosiernego Samarytanina (2015),
• Nagroda Lider Ochrony Zdrowia (2015),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2015),
• Medal Honorowego Małopolanina (2015),
• Nagroda Naukowa PAU im. Mikołaja Kopernika i fundacji Rady Miasta Krakowa (2015),
• Tytuł Lidera Rynku Zdrowia (2016),
• Tytuł Honorowego Obywatela Miasta Proszowice,
• Tytuł Przyjaciela Piwnicy pod Baranami, Kawalera Piwnicznego Orderu Złotego Runa (2017),
• Tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego, Królewskiego Miasta Krakowa (2018).

Warto dodać, że Klinika Kardiochirurgii Dziecięcej w Krakowie, pod jego przewodnictwem, dwukrotnie została wyróżniona pierwszą lokatą dla najlepszego ośrodka medycznego w kraju oraz zdobyła Złoty Skalpel, przyznawany przez Redakcję Pulsu Medycyny w latach 2013 i 2017.

Członkostwo w towarzystwach naukowych

Skalski aktywnie uczestniczy w pracach licznych towarzystw naukowych zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Od 2011 roku zasiada w Komisji Historii i Filozofii PAN, a od 2014 roku pełni funkcję przewodniczącego Komisji Historii i Filozofii Medycyny O/PAN w Krakowie.

Działalność charytatywna

W 2008 roku założył Fundację Schola cordis, która skupia się na wspieraniu kardiochirurgii dziecięcej. Od 2006 roku jest członkiem Rady Naukowej Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii im. prof. Zbigniewa Religi w Zabrzu. Do tej pory zorganizował liczne charytatywne wydarzenia, w tym koncerty, na rzecz doposażenia Kliniki Kardiochirurgii Dziecięcej w Krakowie. Akcje te pozwoliły na znaczące poprawienie warunków pracy kliniki poprzez zakup nowoczesnego sprzętu.

Od 2016 roku angażuje się w organizację długodystansowych biegów charytatywnych w Krakowie, takich jak Półmaratony Marzanny dla Małych Serc oraz Biegi Niepodległości i Biegi Sylwestrowe, mających na celu wsparcie dzieci i ich zdrowia.

Życie prywatne

Janusz Skalski urodził się jako syn Janiny z Niedziałkowskich i Feliksa Skalskiego, który również był lekarzem (dr med.). Od 1977 roku jest żonaty z Anną Skalską, specjalistką w dziedzinie geriatrii oraz profesorką Uniwersytetu Jagiellońskiego. Para ma dwoje dzieci – syna Grzegorza oraz córkę Barbarę Skalską-Dulińską.

---

Oceń: Janusz Skalski

---