Julian Aleksandrowicz

---

Życiorys

Julian Aleksandrowicz pochodził z żydowskiej rodziny, jego ojcem był Józef, kupiec, a matką Zofia ze Schneidów. W 1926 roku ukończyłVI Gimnazjum im. T. Kościuszki, aby w 1933 roku uzyskać dyplom na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dodatkowo w 1934 roku ukończył Studium Wychowania Fizycznego UJ i obronił swoją pracę doktorską, która dotyczyła badań szpiku kostnego.

W okresie od 1933 do 1939 roku pełnił rolę wolontariusza oraz asystenta w Szpitalu św. Łazarza w Krakowie, współpracując z prof. Tadeuszem Tempką w I Oddziale. W 1937 roku wprowadził innowacyjny przyrząd do pobierania i konserwowania krwi.

W 1939 roku, gdy wybuchła kampania wrześniowa, został zmobilizowany jako podporucznik lekarz i przydzielony do 72. pułku piechoty, gdzie brał udział w walkach. Po ucieczce z obozu jenieckiego, w styczniu 1940 roku powrócił do Krakowa, a następnie znalazł się w getcie krakowskim, z którego udało mu się uciec. Po tej dramatycznej walce o przetrwanie rozpoczął działalność w Armii Krajowej, za co później odznaczono go orderem Virtuti Militari i innymi medalami.

W ucieczce z getta ogromne wsparcie zapewnili mu dr Jan Gołąb oraz dr Ludwik Żurowski, który pomógł mu w znalezieniu schronienia u professor Andrzeja Stopki wraz z najbliższą rodziną. Po zakończeniu wojny, w 1945 roku założył w Krakowie ośrodek leczniczy skierowany do osób powracających z obozów. W 1947 roku uzyskał habilitację na Wydziale Lekarskim UJ, a w latach 1947-1949 był lekarzem uzdrowiskowym w Kudowie-Zdroju.

W 1951 roku Julian Aleksandrowicz otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1956 roku tytuł profesora zwyczajnego. Przez wiele lat pełnił funkcję kierownika Kliniki Hematologicznej Akademii Medycznej w Krakowie, a także prowadził praktykę prywatną w swoim mieszkaniu przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej.

Był autorem wielu cenionych publikacji, w tym książek opisujących różnorodne tematy zdrowotne oraz osobiste refleksje. Wśród nich można wymienić: Nie ma nieuleczalnie chorych, Sumienie ekologiczne, Wszechstronna nadzieja, Kuchnia i medycyna (wspólnie z Ireną Gumowską) oraz Wiedza stwarza nadzieję (1975, tom 278 serii wydawniczej Omega). Ostatnią jego książką była U progu medycyny jutra, napisana wspólnie z Harrym Dudą.

W swoich wspomnieniach z okresu okupacji podzielił się doświadczeniami w książce wydanej w 1962 roku pt. Kartki z dziennika doktora Twardego. Również pisywał artykuły medyczne do prestiżowego czasopisma „Przekrój”. Warto wspomnieć, że był bliskim przyjacielem i lekarzem poetki Haliny Poświatowskiej, z którą łączyła go głęboka przyjaźń oraz wsparcie w organizacji jej wyjazdu na operację serca do Ameryki.

Niestety, Julian Aleksandrowicz zmarł w Krakowie w 1988 roku po długi i trudnych zmaganiach z chorobą nowotworową. Spoczywa na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty (PAS D-wsch-2), pozostawiając po sobie niezwykle bogaty dorobek medyczny oraz literacki oraz ślad w sercach tych, którym pomógł.

Ordery i odznaczenia

Julian Aleksandrowicz, wybitna postać w świecie nauki i medycyny, został uhonorowany szeregiem prestiżowych nagród i odznaczeń za swoje znaczące osiągnięcia.

• krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 13019,
• odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”,
• odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.

Te wyróżnienia świadczą o niezwykłym wkładzie w rozwój edukacji oraz służby zdrowia w Polsce.

Nagrody

Julian Aleksandrowicz był uznawanym naukowcem, którego osiągnięcia zostały docenione przez wiele instytucji. Wśród jego nagród wyróżniają się:

• Państwowa Nagroda Naukowa III stopnia w dziedzinie nauk lekarskich za pierwsze polskie monograficzne opracowanie zagadnień z zakresu hematologii oraz wkład naukowy do walki z gruźlicą, przyznana 29 lipca 1950 roku,
• Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego za rok 1985, którą przyznano w 1986 roku przez Towarzystwo Naukowe KUL,
• Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego.

Upamiętnienie

Julian Aleksandrowicz, uznany lekarz oraz naukowiec, doczekał się licznych form upamiętnienia jego działań w historii nauki oraz medycyny. Jego wpływ na społeczność nie pozostaje niezauważony, a instytucje oraz miejsca w Krakowie świadczą o jego znaczeniu.

• Jest upamiętniony przez miasto Kraków, gdzie jedna z ulic nosi nazwę „Doktora Twardego”,
• Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 158 w Krakowie została przemianowana na „Profesor Juliana Aleksandrowicza”,
• Polskie Towarzystwo Magnezologiczne (PTMag) także nosi imię tego wybitnego profesora, a jego siedziba mieści się w Warszawie,
• Pod koniec lat 80. wybito medal, który nawiązuje do jego wyjątkowego wkładu. Medal ten zawiera na rewersie inskrypcję: „Nie odbieraj nadziei bliźniemu swemu”, zaprojektowaną przez W. Kota.

---

Oceń: Julian Aleksandrowicz

---