Tadeusz Grabowski (pułkownik)

---

Życiorys

Urodziny Tadeusza Grabowskiego miały miejsce 17 maja 1886 roku w Krakowie, w domu rodzinnym, którego głową był Władysław Grabowski, zaś jego żoną Julia z Wrońskich. W okresie młodzieńczym uczęszczał do niższego gimnazjum, a następnie kontynuował naukę w Wyższej Szkole Przemysłowej w Krakowie, gdzie z powodzeniem zdał egzamin dojrzałości. Jego dalsza edukacja związana była z architekturą; studiował na wydziale architektonicznym Politechniki Lwowskiej, gdzie uzyskał tytuł inżyniera. Warto dodać, że w celu poszerzenia swojej wiedzy, kontynuował naukę na Technische Hochschule w Dreźnie.

Od września 1908 do sierpnia 1909 roku Tadeusz był asystentem w Katedrze Projektowania na swojej macierzystej uczelni. Do momentu wybuchu I wojny światowej był aktywny zawodowo w branży budowlanej. W 1914 roku rozpoczął służbę wojskową w Legionach Polskich, gdzie najpierw służył w 3 szwadronie, a później w 2 pułku ułanów. W ciągu wojennej kariery awansował na różne stopnie wojskowe: 29 września 1914 roku został chorążym, 18 stycznia 1915 podporucznikiem, a 1 listopada 1916 roku porucznikiem. W czasie konfliktu walczył na froncie karpackim oraz wołyńskim.

W lipcu 1917 roku, po tzw. kryzysie przysięgowym, został internowany w obozie Marmarosz-Sziget. Następnie, 1 czerwca 1918 roku, doświadczył przymusowego wcielenia do cesarskiej i królewskiej armii, a jego nowym zadaniem była służba na froncie włoskim.

Po zakończeniu I wojny światowej, 1 listopada 1918 roku, Tadeusz Grabowski wstąpił do Wojska Polskiego jako rotmistrz. Brał udział w obronie Lwowa oraz w walkach przeciwko bolszewikom. Dnia 11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony w stopniu podpułkownika Sztabu Generalnego, z dniem 1 kwietnia 1920. Jego służba w kawalerii związała go z „grupą byłych Legionów Polskich”.

1 czerwca 1921 roku zasiadł w Komisji Likwidacyjnej Naczelnego Dowództwa, zachowując jednocześnie status w Oddziale V Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych. W latach 1921-1922 uczęszczał na I Kurs Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 3 maja 1922 roku uzyskał weryfikację w stopniu podpułkownika, otrzymując 44. lokatę w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku kawalerii). W wyniku ukończenia kursów w dalszym ciągu polepszając swoje kwalifikacje, we wrześniu 1922 roku przydzielono go na stanowisko I referenta w Inspektoracie Armii Nr II pod dowództwem generała dywizji Lucjana Żeligowskiego.

Jego kariera wojskowa ewoluowała; w maju 1924 roku przesunięto go na pozycję II referenta. W październiku 1925 roku rozpoczął służbę w 4 pułku strzelców konnych w Płocku jako zastępca dowódcy pułku. Z dniem 1 kwietnia 1926 roku Tadeusz przeszedł kurs doszkolenia sztabowych oficerów kawalerii w Obozie Szkolnym Kawalerii w Grudziądzu. W listopadzie 1927 roku objął dowództwo 9 pułku strzelców konnych w Grajewie, a 1 stycznia 1928 roku prezydent RP nadał mu stopień pułkownika w korpusie oficerów kawalerii z 1. lokatą.

W październiku 1931 roku wszedł do Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie, gdzie pełnił funkcję szefa Biura Ogólno-Administracyjnego. Kolejnym znaczącym etapem w jego karierze miało być powołanie na szefa Biura Planowania MSWojsk w październiku 1937 roku.

W czasie II wojny światowej, po agresji ZSRR na Polskę, Tadeusz Grabowski został wzięty do niewoli sowieckiej i osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną roku 1940, tragicznie zakończył swoje życie z rąk funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało spoczęło na cmentarzu w Piatichatkach, który od 17 czerwca 2000 roku jest uznawany za Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu.

Na mocy postanowienia nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku, Tadeusz Grabowski został pośmiertnie awansowany na stopień generała brygady. Ceremonialne ogłoszenie tego awansu miało miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie upamiętnienia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

W zasługach pułkownika Tadeusza Grabowskiego znajduje się wiele znaczących odznaczeń, które świadczą o jego oddaniu i wkładzie w rozwój kraju. Poniżej prezentowana jest lista przyznanych mu medalów i odznaczeń:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4329 – 26 stycznia 1922,
• Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 8 listopada 1930 „za zasługi na polu organizacji, wyszkolenia i administracji”,
• Krzyż Walecznych czterokrotnie,
• Złoty Krzyż Zasługi po raz drugi – 23 kwietnia 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej”,
• Złoty Krzyż Zasługi po raz pierwszy – 10 listopada 1928,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

---

Oceń: Tadeusz Grabowski (pułkownik)

---