Kazimierz Dziurzyński

---

Życiorys

Kazimierz Dziurzyński przyszedł na świat 1 marca 1891 roku w Krakowie. Pochodził z rodziny Jana oraz Bronisławy z Wormskich. Po ukończeniu nauki w klasie VIIIb w c. k. Gimnazjum III w Krakowie w 1909 roku, zdał maturę. Następnie przez osiem semestrów studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując absolutorium. Dodatkowo, ukończył roczny kurs w Akademii Handlowej w Krakowie i był aktywnym członkiem Związku Strzeleckiego.

W trakcie I wojny światowej służył w Legionach Polskich. 4 sierpnia 1914 roku został przydzielony do 7. kompanii 2 pułku piechoty. Następnie, od 1 listopada 1914 do 1 lutego 1915, uczestniczył w szkoleniu w Szkole Podchorążych Legionów Polskich. Po jej zakończeniu, przeniesiono go do IV batalionu 3 pułku piechoty. W dniu 14 marca 1915 roku odniósł ranę w okolicy Bortnik, a po opuszczeniu szpitala 18 maja 1915, został przydzielony do III batalionu uzupełniającego, który 27 czerwca tego samego roku trafił do 6 pułku piechoty.

Od 15 września do 7 grudnia 1915 roku zmagał się z czerwonką, leżąc w szpitalach epidemicznych w Dęblinie i Opawie. 18 sierpnia 1916 roku został mianowany chorążym piechoty, a 1 stycznia 1917 roku awansował na podporucznika. Kolejny etap kariery wojskowej rozpoczął 1 września 1917 roku, gdy został wcielony do c. k. Pułku Strzelców Nr 16, jednak już 1 grudnia tego roku został zwolniony przez Urząd Odbudowy Kraju.

3 stycznia 1919 roku przyjął Wojsko Polskie z dniem 10 listopada 1918 roku, otrzymując zatwierdzony stopień porucznika, nadany przez generała majora Edwarda Śmigły-Rydza, będącego ministrem wojny w Tymczasowym Rządzie Ludowym. 20 listopada 1918 roku przeniesiono go z 4 pułku piechoty Legionów do 25 pułku piechoty. Po długim leczeniu, które trwało od 4 grudnia 1918 do 1 kwietnia 1919, w szpitalach w Pińczowie oraz Krakowie, jak również w Sanatorium Czerwonego Krzyża w Zakopanem, 10 kwietnia 1919 roku został przydzielony do Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”. Od 12 maja 1919 roku znajdował się w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego w Sekcji 12. Głównego Kwatermistrzostwa.

W latach 1920–1921 służył w Dowództwie Okręgu Generalnego „Kraków” oraz w Naczelnym Dowództwie, pozostając na ewidencji 6 pułku piechoty Legionów. 15 lipca 1920 roku uzyskał miano majora, w piechocie, w „grupie byłych Legionów Polskich”. Już 3 maja 1922 roku, z dniem 1 czerwca 1919 roku i 475. lokatą w korpusie oficerów piechoty, został zweryfikowany w stopniu majora. Ponadto, przysługiwał mu tytuł „adiutant sztabowy”. W latach 1922–1924 uczestniczył w III Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie.

1 października 1924 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego w Warszawie, pozostając oficerem nadetatowym 78 pułku piechoty w Baranowiczach. 21 sierpnia 1926 roku przeniesiono go do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko I oficera sztabu 5 Brygady Ochrony Pogranicza w Łachwie. Następnie, 12 stycznia 1927 roku, zajął stanowisko szefa sztabu 11 Dywizji Piechoty w Stanisławowie. 23 stycznia 1928 roku wyróżniono go awansem na podpułkownika, z dniem 1 stycznia 1928 roku i 45. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

Po przejściu przez różne szczeble kariery, 5 listopada 1928 roku ogłoszono jego przeniesienie do 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim na dowódcze stanowisko batalionu. Rok później, w 1929 roku, został przeniesiony na stanowisko zastępcy dowódcy tego samego pułku. W 1930 roku otrzymał nominację na szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu. A więc 26 kwietnia 1934 roku przyjął dowództwo nad 19 pułkiem piechoty we Lwowie.

W czerwcu 1934 roku uczestniczył w dwutygodniowym IV Kursie informacyjnym broni pancernych dla dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Czołgów i Samochodów Pancernych w Modlinie. W wrześniu 1939 roku był odpowiedzialny za organizację Miasta Łodzi. Otrzymał nominację na stopień pułkownika wraz ze starszeństwem z 19 marca 1938 roku, plasując się na 2. lokacie w korpusie oficerów piechoty. Przez całe życie nie założył rodziny.

Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku został wzięty do niewoli przez Sowietów. Przebywał w obozie w Kozielsku, gdzie na wiosnę 1940 roku został zamordowany z rąk funkcjonariuszy NKWD w Katyniu. Tam został pochowany, a od 28 lipca 2000 roku znajduje się w tym miejscu oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku Kazimierz Dziurzyński został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady. Jego awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Kazimierz Dziurzyński był osobą o wielu zasługach, co znalazło odzwierciedlenie w licznych odznaczeniach, które otrzymał w uznaniu jego wkładu w obronę ojczyzny oraz działania na rzecz niepodległości kraju.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6321 – 17 maja 1922,
• Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”,
• Krzyż Walecznych czterokrotnie – 1922 „za udział w b. Legionach Polskich”,
• Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – 1928,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – 1928.

---

Oceń: Kazimierz Dziurzyński

---