Elżbieta Bonifacja

---

Życiorys

Ciąża królowej

Po długich trzynastu latach małżeństwa bez potomstwa, Jadwiga oraz Jagiełło w końcu doczekali się radosnej nowiny – królowa zaszła w ciążę. W związku z tą przyjemną wiadomością, brat stryjeczny Jagiełły, Witold, wraz z małżonką Anną, postanowili obdarować królewskiej parze wspaniałymi prezentami, które trafiły na dwór krakowski. Pośród tych kosztowności znalazła się zachwycająca kołyska wykonana ze srebra. Dodatkowo, miasto Kraków również dołożyło swoje skromne ofiary: podarowało królowej 200 grzywien oraz złoty łańcuch o wartości 25 grzywien. W celu uświetnienia nadchodzącego porodu ustalono także wynagrodzenie po 4 grzywny dla przyszłych mam oraz posłańca, który przyniesie radę miejską wieści o narodzinach.

Narodziny królewny

Pierwszy horoskop sporządzony z myślą o potomku królewskiej pary przewidywał, że dziecko, poczęte w połowie września 1398 roku, będzie płci męskiej. Jednak 22 czerwca 1399 roku przyszła na świat dziewczynka. W literaturze znajdujemy wiele spekulacji na temat przedwczesnego porodu, z których część opiera się na przekazie Długosza zawierającym tekst drugiego epitafium królowej, który mógł sugerować, że dziewczynka przyszła na świat zbyt wcześnie: Tempus erat nondum maturae prolis ab alvo,/ Cum venit matris regia nata suae. Niemniej jednak, analiza horoskopu poczęcia sugeruje, że poród mógł się opóźnić.

Chrzest

Nowonarodzona córka Jadwigi i Jagiełły otrzymała imiona Elżbieta Bonifacja. Pierwsze imię związało się z jej babką macierzystą Elżbietą Bośniaczką, natomiast drugie zostało nadane na cześć papieża Bonifacego IX, który 5 maja 1399 roku przyjął rolę ojca chrzestnego dziecka. Papież wyznaczył swojego przedstawiciela, Wojciecha Jastrzębca, aby dokonał chrztu, jednocześnie życząc, aby dziecko nosiło imię Bonifacy lub Bonifacja. Obrzęd chrztu miał miejsce z rąk Piotra Wysza.

Długość życia

Najstarszym dokumentem wskazującym na datę śmierci królewny Elżbiety Bonifacji jest wpis w nekrologu jej matki w Kalendarium Capituli Cracoviensis, który informuje, że dziesiątego dnia miesiąca czerwca 1399 roku, urodzona 22 czerwca królewna zmarła w dniu wspomnienia św. Małgorzaty. W zapisach średniowiecznych najczęściej odnajdujemy to święto zapisane pod 20 lipca, a rzadziej pod innymi datami. Odnotowano jednak, że śmierć miała miejsce przed dniem, w którym zmarła Jadwiga, co nastąpiło 17 lipca 1399 roku. Wygląda na to, że daty te często były mylone przez kolejnych autorów tekstów, co prowadziło do pomyłek, mówiących o zgonie Elżbiety po upływie trzech dni zamiast trzech tygodni, co wydaje się być bardziej prawdziwe.

Przyczyna zgonu

Informacje na temat przyczyny zgonu królewny, jak również powodu śmierci jej matki, pozostają niejasne. Brakuje szczegółowych danych dotyczących przebiegu porodu oraz stanu zdrowia nowo narodzonego dziecka. Warto zauważyć, że zarówno Jadwiga, jak i Elżbieta Bonifacja przeżyły kilka tygodni po narodzinach. Ostatecznie oba zgony miały miejsce zaledwie kilka dni od siebie, co może sugerować ewentualny związek między nimi, na przykład przez wspólne choroby, które mogły wystąpić w tym czasie – jednak nie były one bezpośrednio spowodowane komplikacjami porodowymi, które występują dość często wśród kobiet rodzących po raz pierwszy.

Pogrzeb

Zgodnie z wolą królowej Jadwigi, której testament był nadzorowany przez ochmistrza oraz biskupa krakowskiego, Elżbieta Bonifacja miała być pochowana obok matki w jednym grobie. Wspólny pogrzeb odbył się 19 lipca 1399 roku w katedrze wawelskiej.

Miejsce pochówku

Nagrobek

Jadwiga oraz jej córka, Elżbieta Bonifacja, zostały pochowane pod posadzka katedry, w specjalnej kamiennej tumbie. Miejsce to znajduje się po północnej stronie prezbiterium, w bezpośrednim sąsiedztwie ołtarza św. Gerwazego, który królową sama zfundowała za swojego życia, tuż obok głównego ołtarza katedry.

Wciąż niezrozumiałe pozostają szczegóły dotyczące upamiętnienia oraz okresu i przyczyn zniszczenia pierwotnego nagrobka. Istnieje możliwość, że z powodu zbliżającej się kanonizacji Jadwigi Andegaweńskiej, budowę okazałego grobowca dla matki z córką wstrzymano. Podczas prac rekonstrukcyjnych, które miały miejsce w otoczeniu głównego ołtarza katedry, zleconych przez biskupa Gembickiego w połowie XVII wieku, nagrobek przeszedł znaczącą transformację.

Eksploracja grobu

Z protokołu otwarcia grobu Jadwigi Andegaweńskiej, datowanego na 12 lipca 1949 roku, wynika, że badacze zwrócili szczególną uwagę na nietypowy sposób ułożenia szkieletu królowej, który był zbliżony do jednego z boków trumny. Taki układ można zinterpretować jako wynik faktu, iż obok matki leżała Elżbieta Bonifacja. Niestety, po upływie 550 lat od pochówku, z miękkich chrząstek dziecka nie zachowało się nic.

Pierwsze polskie horoskopy

Dla dziecka Jadwigi i Jagiełły stworzono pierwsze znane horoskopy, które przetrwały do naszych czasów. Dokumenty te powstały na ziemiach polskich, a ich autorstwo przypisywane jest nieznanemu uczonemu działającemu w Krakowie, prawdopodobnie jednemu z ośmiu astrologów, którzy współpracowali z dworem królewskim.

Pierwszy z horoskopów został opracowany na podstawie momentu poczęcia dziecka, który zapewne ustalono wspólnie z królową na 16 września 1398 roku o godzinie dwunastej w południe. Zgodnie z tym horoskopem, termin rozwiązania wyznaczono na 18 czerwca 1399 roku. W dokumencie tym twierdzono, że Jadwidze i Jagielle ma się narodzić długo oczekiwany syn.

Drugi horoskop miał charakter prognostyczny, co oznacza, że dotyczył momentu narodzin Elżbiety Bonifacji. Jak wynika z zapisów, królewna przyszła na świat 22 czerwca 1399 roku późnym wieczorem, dokładnie o godzinie 22:35 czasu lokalnego. W horoskopie tym zaznaczone zostało, że jego interpretacja jest złowróżbna, ponieważ Mars znajdował się w ósmym domu astrologicznym, który często nazywany jest domem śmierci.

Wywód rodowodowy

Przedstawiamy niezwykle interesujący zestaw informacji dotyczących rodowodu Elżbiety Bonifacji. Jest to temat o dużym znaczeniu historycznym, który zasługuje na szczegółowe omówienie. W celu lepszego zobrazowania tej tematyki, zamieszczamy poniżej odpowiednią tabelę.

4. Olgierd	_			_		_
	_	_	2. Władysław II Jagiełło
5. Julianna	_	_		_	_
	_			_	_	1. Elżbieta Bonifacja
6. Ludwik Węgierski				_	_
	_	_	3. Jadwiga Andegaweńska	_	_
7. Elżbieta Bośniaczka	_	_		_
	_

Zestawienie to pozwala na głębsze zrozumienie związku Elżbiety Bonifacji z innymi osobami w jej historii rodzinnej. Takie badania mają na celu ukazanie znaczenia danej postaci w kontekście jej przodków oraz ewentualnych powiązań ze znanymi dynastiami.

---

Oceń: Elżbieta Bonifacja

---