Zofia Zamoyska, urodzona 7 listopada 1851 roku w Krakowie, a zmarła 29 stycznia 1927 roku w tym samym mieście, była postacią niezwykle interesującą w polskiej historii. Była córkąAdama Potockiego oraz Katarzyny z Branickich. W jej życiu znaczącą rolę odegrał również jej mąż, Stefan Zamoyski, którego poślubiła 20 czerwca 1870 roku.
Historia Zofii Zamoyskiej to nie tylko opowieść o jej rodzinnych korzeniach, ale również o jej wpływie na życie kulturalne i społeczne tamtych czasów. Warto przyjrzeć się bliżej jej dziedzictwu oraz osiągnięciom, które miały miejsce w kontekście epoki, w której żyła.
Życiorys
Zofia z Potockich Zamoyska była ważną postacią w życiu społecznym i charytatywnym, której działalność miała znaczący wpływ na lokalną społeczność. Była założycielką ochronek, instytucji mających na celu ochronę i wspieranie dzieci, a także fundatorką kościoła pw. świętych Zofii i Szczepana w Laszkach.
W swoim życiu pełniła także funkcję damy dworu arcyksiężnej Marii Józefy. W 1893 roku została odznaczona Orderem Krzyża Gwiaździstego, co było wyrazem jej zasług i znaczenia w społeczeństwie.
Podczas I wojny światowej, dzięki swoim wpływom w Wiedniu, potrafiła wpłynąć na uwolnienie kilkunastu księży, którzy zostali uwięzieni przez władze wojskowe i skazani na karę śmierci. Jej determinacja i zaangażowanie w walkę o prawa innych zasługują na szczególne uznanie.
Po śmierci Zofii Zamoyskiej, która miała miejsce 2 lutego 1927 roku, odbyły się dwu obrządkowe uroczystości żałobne oraz pogrzeb. Wydarzenie to zgromadziło liczną ludność polską i ruską z okolicznych wsi, co świadczy o jej znaczeniu i szacunku, jakim cieszyła się wśród lokalnej społeczności.
Zofia Zamoyska w sztuce
W 1856 roku, niemiecki artysta Franz Xaver Winterhalter, przebywający w Warszawie, wykonał niezwykle interesujący portret Katarzyny Potockiej wraz z jej dziećmi: Różą, Arturem i pięcioletnią Zofią. Warto zaznaczyć, że w 1870 roku artysta ponownie uwiecznił na płótnie Zofię, tym razem w jej dziewiętnastoletniej wersji.
W 1868 roku, Marceli Guyski stworzył popiersie Zofii, które miało swoje miejsce w Pałacu Sztuki w Krakowie podczas wystawy poświęconej portretom kobiet z XVIII i XIX wieku. Obecnie to cenne dzieło można zobaczyć w zbiorach krakowskiego Muzeum Narodowego.
Portrety Zofii z Potockich Zamoyskiej zaczęli również tworzyć inni artyści, w tym Franciszek Tepa i Władysław Bakałowicz, którzy przyczynili się do popularyzacji jej wizerunku w sztuce.
Przypisy
- a b c d e L. Pogrzeb ś. p. Zofji z Potockich Zamoyskiej. „Czas”. 14.02.1927 r. [dostęp 26.01.2023 r.]
- a b Małgorzata Maria Grąbczewska. „La Poésie des souvenirs”. Album fotografii z Podróży Wschodniej Adama Potockiego i Katarzyny z Branickich Potockiej z lat 1852–1853 w zbiorach Biblioteki Narodowej. „Rocznik Biblioteki Narodowej”. 43, s. 116, 119, 2012 r.
- Handbuch des Allerhöchsten Hofes und des Hofstaates, Seiner K. und K. Apostolischen Majestät für 1911. Wien: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1911 r., s. 168, 412.
- „Tygodnik Illustrowany” 1910, nr 15, s. 293.
- a b c d Zofia z Potockich Zamoyska – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [26.03.2020 r.]
- Zdjęcie popiersia Zofii.
- Antyk obraz olejny Władysław Bakałowicz portret Zofia Potocka Zamoyska.
Pozostali ludzie w kategorii "Szlachta i monarchia":
Fryderyk Jagiellończyk | Elżbieta Bonifacja | Ludwik Bystrzonowski | Jan I Olbracht | Ignacy Dembiński | Aleksander Ignacy Lubomirski | August Potocki (1847–1905) | Karol Stanisław Radziwiłł (1669–1719) | Zofia Jagiellonka (1464–1512) | Adam Tarnowski (hrabia) | Elżbieta Jagiellonka (1465–1466) | Kajetan Onufry Sierakowski | Anna Branicka | Jadwiga z Sanguszków Sapieżyna | Stanisław Adam Badeni | Jerzy Ignacy Lubomirski | Adam Branicki | Józef Lanckoroński | Stanisław Bonifacy Wierzbowski | Jan II Kazimierz WazaOceń: Zofia z Potockich Zamoyska