Stanisław Adam Sebastian Badeni herbu Bończa, który przyszedł na świat 10 maja 1746 roku w Krakowie, był wyjątkową postacią w historii Polski. Po jego śmierci 14 września 1824 roku w Branicach, pozostawił po sobie bogaty dorobek, pełen zasług i osiągnięć. Branice, gdzie był dziedzicem, a także dobra Rożnów i Gródek, które posiadał od 1796 roku, stanowią ważne elementy jego życiorysu.
Jako najstarszy syn Sebastiana Badeniego i Marianny z Lissowskich h. Mądrostki, jego kariera rozpoczęła się w 1765 roku na dworze warszawskim, gdzie początkowo był najprawdopodobniej paziem. Szybko awansując, w 1777 roku objął stanowisko szambelana, a już w 1778 roku był wymieniany jako sekretarz gabinetowy królewski. W 1780 roku znalazł się w roli sekretarza sejmu, a w następnych latach zyskał miano posła krakowskiego na sejm warszawski oraz sędziego sejmowego ze stanu rycerskiego.
W 1787 roku został rejentem koronnym, sprawując funkcję w kancelarii mniejszej koronnej i pełniąc rolę konsyliarza w gabinecie Stanisława Augusta Poniatowskiego. Jako zaufany dworzanin króla, znacząco wpływał na politykę w swoim czasie.
W dniu 11 lutego 1784 roku, Stanisław Badeni zawarł związek małżeński z Katarzyną ze Stadnickich, a ślub ten poświęcił bp Jan Duwall. Z tego małżeństwa narodziło się czworo synów: Ignacy, który był radcą stanu w Królestwie Polskim, Antoni - dyrektor banku w Kielcach, Kazimierz Stanisław - krajczy koronny oraz Michał, uczestnik powstania listopadowego. Oprócz synów, Stanisław miał również trzy córki: Apolonię, Elżbietę oraz Józefę, które wydały się za znanych mężczyzn, między innymi za hrabiego Franciszka Stadnickiego i Michała Kolonnę Walewskiego.
W 1786 roku Stanisław Badeni otrzymał prestiżowe odznaczenie - Order Świętego Stanisława. Posiadał również austriacki Krzyż Mały Orderu Leopolda. Ostatecznie spoczął w Ruszczy, a jego wkład w historię Polski został uhonorowany pomnikiem stojącym w kościele oo. Reformatów w Krakowie.
Przypisy
- Pochodzenie, kariera i działalność Stanisława Badeniego | Łazienki Królewskie [online], www.lazienki-krolewskie.pl [dostęp 18.04.2024 r.]
- Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, opracowała Elżbieta Sęczys, Warszawa 2000, s. 7.
- Maria Rymszyna, Gabinet Stanisława Augusta Poniatowskiego, Warszawa 1962, s. 183.
- Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 192-193.
- Jan Nepomucen Bobrowicz, Dodatek do Herbarza polskiego Kaspra Niesieckiego, Lipsk 1844.
- Actum in Curia Regia Varsaviensi Die Decima Octava Mensis Octobris Anno [...] Millesimo Septingentesimo Octauagesimo Secundo, [Warszawa], [1782].
- Dyaryusz Seymu Wolnego Ordynaryinego Grodzienskiego Szescioniedzielnego Roku Panskiego MDCCLXXXIV. Dnia 4. Miesiąca Pazdziernika Oprawującego Się. Warszawa 1785, s. 3.
- Stanisław Adam Sebastian Badeni h. Bończa, www.sejm-wielki.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Szlachta i monarchia":
Jadwiga z Sanguszków Sapieżyna | Anna Branicka | Kajetan Onufry Sierakowski | Elżbieta Jagiellonka (1465–1466) | Zofia z Potockich Zamoyska | Fryderyk Jagiellończyk | Elżbieta Bonifacja | Ludwik Bystrzonowski | Jan I Olbracht | Ignacy Dembiński | Jerzy Ignacy Lubomirski | Adam Branicki | Józef Lanckoroński | Stanisław Bonifacy Wierzbowski | Jan II Kazimierz Waza | Henryk Wodzicki | Zygmunt II August | Aleksander Jagiellończyk | Anna Maria Wazówna (polska królewna) | Józef Mikołaj RadziwiłłOceń: Stanisław Adam Badeni