Jan Axentowicz

Wojsko i służby mundurowe

Jan Bronisław Idzi Jerzy Axentowicz, znany również jako Axentowicz h. Gryf, jest postacią, która zapisała się w historii Polski jako podpułkownik dyplomowany artylerii w Wojska Polskiego.

Urodził się 3 września 1898 roku w Krakowie i przez całe życie rozwijał swoją karierę wojskową, która zakończyła się 9 listopada 1967 roku, kiedy to zmarł w Limie.

Życiorys

Jan Axentowicz był osobą, której losy były ściśle związane z historią Polski oraz wydarzeniami wojennymi XX wieku. Urodził się jako syn znanego malarza Teodora oraz Izy z Giełgudów. W jego rodzinie znajdował się starszy brat Filip, który zginął w czasie I wojny światowej oraz siostra Gladys, a także młodsze rodzeństwo: Jadwiga, Wanda, Renata, Kazimierz i Jerzy.

Jan rozpoczął swoją edukację w I Wyższej Szkole Realnej w Krakowie, jednak w roku szkolnym 1913/1914 przeniósł się do Gimnazjum Realnego w Zakopanem, gdzie uczęszczał do trzeciej klasy. Warty podkreślenia jest fakt, że był członkiem I Zakopiańskiej Drużyny Skautowej pod patronatem księdza Józefa Poniatowskiego.

W lutym 1915 roku dołączył do Legionów Polskich, a na początku 1916 roku trafił do 1 pułku artylerii, z którym udał się na front wołyński nad rzeką Styr. W tym samym roku brał udział w walkach w okolicach Stochodu oraz pod Rudką Miryńską. Po odbyciu kursu dla podoficerów artylerii w Rembertowie, znalazł się w Radymnie, a następnie został wcielony do austriackiego 2 pułku artylerii polowej, walczącego na froncie wołyńskim.

Po zakończeniu I wojny światowej oraz odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Axentowicz został przyjęty do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas której awansowano go na porucznika artylerii, ze starszeństwem przypadającym na 1 czerwca 1919 roku. W 1923 roku pełnił służbę jako oficer 1 pułku artylerii polowej Legionów w Warszawie, a następnie w latach 1924 oraz 1928 pracował w 23 pułku artylerii polowej w Będzinie. W tym okresie otrzymał awans na stopień kapitana artylerii z datą starszeństwa 1 lipca 1925 roku.

W 1931 roku Axentowicz został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na dwuletni kurs. Po zakończeniu pierwszego roku studiował w francuskiej École supérieure de guerre w Paryżu, gdzie uzyskał tytuł oficera dyplomowanego 1 sierpnia 1933 roku. 4 lutego 1934 roku awansowano go na majora z datą starszeństwa 1 stycznia 1934 roku oraz 22. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Następnie, po awansie na podpułkownika, przydzielono go do 24 Dywizji Piechoty w Jarosławiu, gdzie sprawował funkcję szefa sztabu.

W czasie kampanii wrześniowej Jan Axentowicz walczył jako szef sztabu 24 Dywizji Piechoty, a od 9 września pełnił funkcje szefa Oddziału III Sztabu Frontu Południowego. Po zakończeniu wojny decided to remain abroad.

Ordery i odznaczenia

Jan Axentowicz, jako wybitna postać w historii, został uhonorowany szeregiem odznaczeń i medali. Jego zasługi w walce o niepodległość oraz zaangażowanie w życie społeczne i wojskowe znalazły wyraz w przyznaniu mu wielu prestiżowych nagród.

  • Krzyż Niepodległości, przyznany 16 września 1931,
  • Krzyż Walecznych, otrzymany czterokrotnie, przed 1923,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 10 listopada 1938,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 10 listopada 1928,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Odznaka „Za wierną służbę”,
  • Krzyż Komandorski Orderu Zasługi (Węgry, 1935),
  • Krzyż Komandorski Orderu Krzyża Orła (Estonia, 1935),
  • Krzyż Oficerski Orderu Krzyża Orła (Estonia, przed 1936),
  • Krzyż Oficerski Orderu Oranje-Nassau (Królestwo Niderlandów, 1935),
  • Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii (Rumunia, przed 1937),
  • Krzyż Oficerski Orderu Białej Róży Finlandii (Finlandia, przed 1936),
  • Krzyż Oficerski Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa, przed 1936),
  • Krzyż Kawalerski I Klasy Orderu Miecza (Szwecja, 1936),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1935),
  • Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1929).

Te odznaczenia są świadectwem jego oddania i zaangażowania w trudnych czasach, które kształtowały historię Polski i innych krajów, w których brał udział w działaniu.

Przypisy

  1. Lista odznaczonych Orderem Krzyża Orła 1919-2000: Eesti tänab 1919-2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, s. 152-155, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 23.10.2014 r.]
  2. M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  3. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 4 z 5 lutego 1934 roku, s. 72.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 21.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 4 z 19 marca 1935 roku, s. 20.
  7. Rocznik Oficerski 1928, s. 468.
  8. Rocznik Oficerski 1928, s. 397.
  9. Rocznik Oficerski 1924, s. 749.
  10. Rocznik Oficerski 1924, s. 680.
  11. Rocznik Oficerski 1923, s. 825.
  12. Rocznik Oficerski 1923, s. 715.
  13. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936.
  14. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 21, 11 listopada 1936.
  15. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 6, 19 marca 1937.
  16. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 5, 19 marca 1937.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 365.
  18. Sveriges statskalender. 1940. Bihang, s. 54.

Oceń: Jan Axentowicz

★★★★★
Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:18