Marian Wieroński


Marian Stanisław Wieroński, który przyszedł na świat 2 sierpnia 1896 roku w malowniczym Krakowie, to postać, której życie i wystąpienia pozostawiły znaczący ślad w historii Polski. Najważniejsze osiągnięcia Wierońskiego obejmują jego zasługi jako pułkownika piechoty Wojska Polskiego oraz odznaczenie go Orderem Virtuti Militari, jednym z najwyższych odznaczeń wojskowych w kraju.

Jego życie zakończyło się 2 czerwca 1948 roku w Wielkiej Brytanii, co świadczy o jego trudnej i pełnej poświęcenia drodze, jaką przebył w służbie ojczyzny.

Życiorys

Marian Stanisław Wieroński przyszedł na świat 2 sierpnia 1896 roku w Krakowie. Po tym, jak Polska odzyskała niepodległość, wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

W dniu 3 maja 1922 roku został na nowo zweryfikowany i uzyskał stopień kapitana, z datą wstąpienia na ten urząd określoną na 1 czerwca 1919 roku, zajmując przy tym 1386. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Jego macierzystym oddziałem stanowił 81 pułk piechoty. W latach dwudziestych XX wieku pełnił obowiązki oficer w 3 pułku strzelców podhalańskich, którego siedziba znajdowała się w Bielsku-Białej. W listopadzie 1924 roku otrzymał przydział do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Nowym Targu na stanowisko oficera instrukcyjnego.

W marcu 1926 roku, na skutek likwidacji swojej dotychczasowej posady, powrócił do macierzystego pułku. 27 stycznia 1930 roku miał zaszczyt być mianowany majorem z datą senioralną ustaloną na 1 stycznia 1930 roku, plasując się na 46. lokacie w korpusie oficerów piechoty. Do lata 1934 roku pełnił służbę w Korpusie Kadetów Nr 3 w Rawiczu. W dniu 20 września 1930 roku został wyznaczony na dowódcę batalionu szkolnego. 7 czerwca 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do 2 pułku strzelców podhalańskich w Sanoku, gdzie objął dowództwo batalionu.

Awanse kariery militarnej Wierońskiego nie ustały – na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem datowanym na 19 marca 1937 roku, zajmując 53. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Z chwilą, gdy nastał marzec 1939 roku, zdobył stanowisko dowódcy 3 batalionu strzelców w Rembertowie.

W obliczu wybuchu II wojny światowej, brał aktywny udział w kampanii wrześniowej, dowodząc 3 batalionem strzelców do dnia 11 września 1939 roku. Po porażce wojny obronnej oraz inwazji ZSRR na Polskę, Wieroński zdołał przedostać się na Zachód, stając się częścią Wojska Polskiego we Francji. Na stopień podpułkownika dowodził 9 pułkiem piechoty w trakcie kampanii francuskiej w 1940 roku.

Następnie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych. Od września 1941 roku, jako podpułkownik, dowodził I batalionem 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, która była formowana w Wielkiej Brytanii. Dnia 16 stycznia 1942 roku, objął dowództwo 1 batalionu strzelców podhalańskich. Z dniem 10 maja 1942 roku przeniesiono go do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. W dniu 6 maja 1943 roku, objął stanowisko dowódcy 1 Brygady Strzelców, a do 24 sierpnia 1944 roku, w stopniu pułkownika, dowodził 3 Brygadą Strzelców, uczestnicząc w m.in. bitwie o Mont Ormel.

Po zakończeniu konfliktu zbrojnego, zdecydował się na pozostanie na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 2 czerwca 1948 roku, a jego ostatni spoczynek ma miejsce na cmentarzu Corstorphine Hill w Edynburgu, w Szkocji.

Ordery i odznaczenia

Marian Wieroński był odznaczonym wielu prestiżowymi nagrodami są to:

  • krzyż srebrny Orderu Virtuti Militari nr 10404 „za kampanię we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech w latach 1944–1945”,
  • krzyż niepodległości, przyznany 16 września 1931 roku,
  • krzyż walecznych, obdarzony trzykrotnie „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”,
  • krzyż walecznych „za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”,
  • srebrny krzyż zasługi, przyznany 10 listopada 1928 roku.

Przypisy

  1. Marian Wieroński. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 07.11.2020 r.]
  2. Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998.
  3. Łukomski Ł. G., Polak P. B., Suchcitz S. A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 529.
  4. Grudziński 1990, s. 262.
  5. Grudziński 1990, s. 285.
  6. Rocznik Oficerski 1939, s. 660.
  7. Lista starszeństwa 1935, s. 27. W tym roku zajmował 37. lokatę na liście starszeństwa oficerów piechoty.
  8. Rocznik Oficerski 1932, s. 36, 810.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 07.06.1934 r., s. 158.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 20.09.1930 r., s. 293.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 28.01.1930 r., s. 24.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Dodatek do Nr 9 z 04.02.1926 r., s. 8.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 122 z 18.11.1924 r., s. 682.
  14. Rocznik Oficerski 1928, s. 103, 193.
  15. Rocznik Oficerski 1924, s. 330, 360.
  16. Rocznik Oficerski 1924, s. 1342.
  17. Lista starszeństwa 1922, s. 61.
  18. Rozkazy dzienne 1943, s. 99.
  19. Rozkazy dzienne 1942, s. 22.
  20. Rozkazy dzienne 1942, s. 212.
  21. Obsada personalna 1 Dywizji Pancernej na przełomie sierpnia i września 1944 r.. brukselanato.msz.gov.pl. [dostęp 18.08.2015 r.]
  22. Obiekt 19 – Wille oficerskie. lepszyrembertow.pl. [dostęp 18.08.2015 r.]
  23. Mark Davis: 1st Polish Armoured Division. fireandfury.com. [dostęp 18.08.2015 r.]
  24. Polish War Grave – Edinburgh, Scotland Marian Stanisław Wieroński. derekcrowe.com. [dostęp 18.08.2015 r.]

Oceń: Marian Wieroński

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:11