Stanisław Michał Tondos, postać o znaczącej historii, urodził się 25 maja 1895 roku w Krakowie. Był on major piechoty w strukturach Wojska Polskiego, a jego życie i kariera wojskowa są świadectwem zaangażowania w obronność kraju.
Ostatnie chwile swojego życia spędził w rodzinnym mieście, gdzie zmarł 27 września 1978 roku. Jego dziedzictwo i wkład w historię Polski pozostają ważnym tematem dla historyków i miłośników militarnych dziejów naszego kraju.
Życiorys
Stanisław Tondos przyszedł na świat w rodzinie, której członkiem był Stanisław (1854–1917), znany malarz pejzażysta oraz nauczyciel, który uczył rysunków w krakowskim Gimnazjum św. Anny. To właśnie w tym miejscu swoje edukacyjne kroki stawiał także młodszy Stanisław. 14 maja 1914 roku, będąc uczniem w klasie VIIB, postanowił zakończyć naukę w gimnazjum. Niezwykle ważnym dla niego momentem była maturze z dnia 10 grudnia 1917 roku.
Podczas I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego podstawowym oddziałem był Pułk Piechoty Nr 13. W dniu 1 sierpnia 1916 roku, w korpusie oficerów rezerwy piechoty, uzyskał stopień podporucznika. Stanisław Tondos kontynuował służbę w 74 Pułku Piechoty stacjonującym w Lublińcu. 2 października 1923 roku minister spraw wojskowych powierzył mu funkcję dowódcy batalionu.
Wkrótce przeszło go przeniesienie do 50 Pułku Piechoty w Kowlu, gdzie stał na czele I batalionu. Na mocy rozkazów z dnia 1 grudnia 1924 roku, nominat otrzymał stopień majora ze starszeństwem 15 sierpnia 1924 roku, zajmując 167. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W marcu 1939 roku, w tym samym stopniu i starszeństwie, zajmował już 13. lokatę. W 1924 roku wciąż służył w 74 Pułku Piechoty, a w roku 1925 zajmował pozycję dublera przy dowództwie III batalionu.
W 1928 roku przeszło go przydzielenie do Dowództwa Okręgu Korpusu nr VIII w Toruniu. Ostatecznie, w marcu 1932 roku, został przeniesiony z 58 Pułku Piechoty w Poznaniu na stanowisko komendanta placu w Siedlcach. W kwietniu 1934 roku pracował w 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej w Warszawie jako kwatermistrz. Jego służba w Komendzie Rejonu Uzupełnień Ostrowiec miała miejsce w marcu 1939 roku, gdzie pełnił funkcję komendanta rejonu uzupełnień.
Stanisław Tondos zmarł 27 września 1978 roku w Krakowie. W ostatniej drodze towarzyszył mu ojciec i obaj zostali pochowani na cmentarzu Rakowickim. Ponadto, w życiu prywatnym był mężem Anny Marii Staewen (1905–1988), z którą doczekał się dwojga dzieci: Ryszarda (ur. 1925) oraz Zuzany, żony Starek (ur. 1926).
Ordery i odznaczenia
Stanisław Tondos, wybitny oficer, został uhonorowany wieloma odznaczeniami, co świadczy o jego odwadze i poświęceniu. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:
- krzyż walecznych dwukrotnie,
- brązowy medal waleczności,
- krzyż wojskowy karola.
Przypisy
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 07.06.1934 r., s. 159.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 234.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 265.
- Rybka i Stepan 2006, s. 854.
- Rybka i Stepan 2006, s. 19.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 131 z 17.12.1924 r., s. 735.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 55 z 22.05.1925 r., s. 275.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 297.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 266.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 409.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 123.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 176.
- Sprawozdanie 1918, s. 16.
- Sprawozdanie 1918, s. 18.
- Sprawozdanie 1914, s. 90.
- Sprawozdanie 1896, s. 53.
- Rangliste 1918, s. 484.
- Rangliste 1918, s. 316.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 66 z 16.10.1923 r., s. 710.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Stanisław Olejnik (lotnik) | Stanisław Szuro | Tadeusz Bandrowski | Jerzy Stanisław Dembowski | Czesław Józefczyk | Włodzimierz Bochenek | Stanisław Jaworski (chorąży) | Piotr Pytel | Jan Axentowicz | Karol Bacz | Ludwik Świder | Filip Nereusz Meciszewski | Henryk Doskoczyński | Aleksander Stawarz | Stanisław Hieronim Milli | Ignacy Żyła | Kazimierz Jan Piątek | Michał Grossek | Rudolf Patoczka | Alfred Jan SchmidtOceń: Stanisław Tondos (oficer)