Jan Kanty Jagła to wybitna postać, której życie wypełnione było aktywnym angażowaniem się w różnorodne działania społeczne. Urodził się 15 października 1939 roku w malowniczym Krakowie, gdzie od najmłodszych lat zapoczątkował swoją pasję do historii i kultury.
Jako działacz społeczny, historyk i publicysta, Jagła zdobył sobie uznanie wśród wielu środowisk. Jego osiągnięcia obejmują nie tylko kierowanie grupami przewodnickimi, ale także szeroką działalność na rzecz upowszechniania wiedzy o historii Polski.
Przykrością dla wielu z nas jest informacja o jego śmierci, która miała miejsce 13 lutego 1998 roku w Nowym Targu. Jego działalność i dziedzictwo na zawsze pozostaną w pamięci tych, którzy mieli przyjemność z nim współpracować.
Droga zawodowa
Jan Kanty Jagła przyszedł na świat 15 października 1939 roku w Krakowie. W wieku piętnastu lat, po zakończeniu edukacji w Szkole Podstawowej nr 38, z powodu trudnej sytuacji finansowej, rozpoczął zatrudnienie w elektrowni zlokalizowanej przy ul. Dajwór. Jednocześnie kontynuował swoje kształcenie w Liceum Ogólnokształcącym nr 2 dla Pracujących, które ukończył w 1959 roku, zdobywając maturę.
Po zdań matury Jan Kanty Jagła podjął studia z zakresu historii na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Po zakończeniu edukacji osiedlił się w Nowym Targu, gdzie rozpoczął pracę na stanowisku przewodniczącego Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu.
Działalność społeczna na rzecz sportu i turystyki
Jan Kanty Jagła był osobą mocno zaangażowaną w działalność społeczną, szczególnie w obszarze sportu i turystyki. Już od wczesnych lat młodzieńczych wykazywał się pasją i oddaniem, co miało swój wyraz w jego wieloletniej pracy społecznej. Po wydarzeniach październikowej „odwilży” w 1957 roku dołączył do Związku Harcerstwa Polskiego, gdzie sprawował funkcję instruktora, propagując wartości harcerskie wśród młodzieży.
W trakcie studiów angażował się w aktywności Zrzeszenia Studentów Polskich, a konkretniej kierował Komisją Turystyki i Sportu w Radzie Uczelnianej ZSP WSP. To był czas, kiedy jego pasja do turystyki zaczęła nabierać szczególnego znaczenia. Właśnie wówczas założył „Klub Włóczęgów”, organizując niezliczone rajdy, wycieczki oraz kursy dla przyszłych organizatorów turystyki. Aktualnie jest członkiem PTTK od 1954 roku, a od 1961 roku pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału Międzyuczelnianego PTTK w Krakowie.
W 1962 roku Jagła został wybrany do Komisji Młodzieżowej Zarządu Głównego PTTK, w której działał do 1972 roku. Jego zaangażowanie obejmowało również członkostwo w Wojewódzkim Komitecie Kultury Fizycznej i Turystyki w Krakowie w latach 1960-1964. Oprócz tego, posiadał kwalifikacje przewodnika beskidzkiego oraz przodownika turystyki górskiej i pieszej.
Po przyjeździe na Podhale, Jan Kanty Jagła zyskał idealne warunki do rozwijania swoich zamiłowań turystycznych. W tym okresie stał się inspiratorem i popularyzatorem turystyki, szczególnie wśród młodzieży. W 1971 roku podjął pracę jako inspektor w Wydziale Oświaty, a w latach 1975-1983 był wizytatorem Kuratorium Oświaty i Wychowania w Nowym Sączu. Przez całe swoje zawodowe życie pracował również jako nauczyciel historii w Liceum Ogólnokształcącym im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu.
Jagła miał również wpływ na rozwój sportu, będąc członkiem Komisji Młodzieżowej Polskiego Związku Hokeja na Lodzie przez dwa lata oraz pełnił funkcję prezesa ds. wychowawczych Klubu Sportowego „Podhale” Nowy Targ przez trzy lata. Był członkiem Komisji Sportu i Turystyki Zarządu Głównego ZNP oraz ratownikiem Grupy Podhalańskiej GOPR w Rabce. W ciągu ośmiu lat współorganizował Spływ Kajakowy na Dunajcu, a także zajmował się społeczną opieką nad zabytkami.
Działalność publicystyczna i literacka
Jan Kanty Jagła zyskał uznanie jako korespondent, który aktywnie współpracował z wieloma znaczącymi redakcjami. Jego teksty pojawiały się w takich tytułach jak „Tempo”, „Dziennik Polski”, „Gazeta Krakowska”, „Tygodnik Podhalański”, „Nowe Podhale” oraz w Turystycznej Agencji Prasowej.
Jagła był nie tylko pisarzem, ale także autorem oraz współautorem licznych przewodników metodycznych, które dotyczyły nauczania historii. Jego wkład do literatury edukacyjnej był znaczący i wpływowy.
W 1994 roku miał również zaszczyt być współautorem publikacji „Z dziejów Gimnazjum im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu”, w której pracował razem z Franciszkiem Janczym i Andrzejem Kudasikiem.
Działalność społeczno-kulturalna
Jan Kanty Jagła był aktywnym propagatorem współpracy między Polską a Słowacją. Jego działalność ukierunkowana była na zespolenie narodów, co przejawiało się w nadzorze nad szkolnictwem słowackim na obszarze Spisza i Orawy. Dzięki tej inicjatywie, młodzież miała możliwość lepszego zrozumienia kultury sąsiadów.
Ważnym elementem jego pracy była również współpraca w Euroregionie „Tatry”, gdzie pełnił rolę w komisji kultury. Jego zaangażowanie nie ograniczało się tylko do administracji edukacyjnej, ale obejmowało także udział w licznych wydarzeniach kulturalnych, takich jak Konkurs Wiedzy o Uniwersytecie Jagiellońskim, czy Konkurs Recytatorsko-Gawędziarski im. Andrzeja Skupnia Florka, który odbywał się w Białym Dunajcu. Uczestniczył również w Sabałowych Bajaniach w Bukowinie Tatrzańskiej i uroczystościach związanych z obchodami 650-lecia Nowego Targu.
Jagła organizował także różnorodne wystawy w Muzeum Podhalańskim PTTK w Nowym Targu, co miało na celu promowanie lokalnej kultury i sztuki. Pasjonowała go sztuka ludowa, w szczególności rzeźby Chrystusa Frasobliwego, które z dumą prezentował w swojej bogatej kolekcji. Dodatkowo, jego miłość do literatury przejawiała się w systematycznie uzupełnianym księgozbiorze, będącym źródłem nieustannej wiedzy i inspiracji.
Ordery i odznaczenia
Jan Kanty Jagła był osobą, która otrzymała liczne odznaczenia i wyróżnienia za swoje zasługi w różnych dziedzinach. Wśród jego osiągnięć warto wymienić:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Złotą Odznakę ZSP,
- Złotą Odznakę PTTK,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”,
- odznakę „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”,
- odznakę „Zasłużony Działacz Turystyki”,
- Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”,
- wiele innych odznaczeń.
Jagła zmarł w wyniku nagłej choroby 13 lutego 1998 roku w Nowym Targu. Został pochowany na cmentarzu w Olkuszu, mieście, które było rodzinnym miejscem jego żony.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Antonina Latinik-Rieger | Roman Ingarden | Juliusz Pryjma | Jan Kanty Krzyżanowski | Tadeusz Wojciechowski (historyk) | Adam Jelonek | Ewa Bąkowska | Barbara Olszewska-Dyoniziak | Jacek Libicki | Janusz Marcinkiewicz | Józef Majer | Aniela Dziewulska-Łosiowa | Stefania Tatarówna | Tadeusz Charzewski | Anna Brożek (filozof) | Danuta Boba | Antoni Czubryński | Wanda Wyhowska de Andreis | Tomasz Komornicki (gleboznawca) | Władysław SerczykOceń: Jan Kanty Jagła