Wprowadzenie do postaci, jaką była Ewa Teresa Bąkowska, ukazuje nam niezwykle barwną i zaangażowaną osobę. Urodzona 2 sierpnia 1962 roku w Krakowie, przeżyła życie pełne pasji i oddania, które znalazły odzwierciedlenie w jej działalności zawodowej oraz społecznej.
Ewa Bąkowska, z domu Smorawińska, zapisała się w pamięci jako utalentowana bibliotekarka, która z oddaniem pełniła swoją rolę w promowaniu wiedzy oraz kultury. Jej entuzjazm i pełne zaangażowanie w organizację i uczestnictwo w różnych inicjatywach harcerskich przyczyniły się do kształtowania młodych pokoleń.
Oprócz działalności w harcerstwie, była także istotnym członkiem Stowarzyszenia Rodzina Ofiar Katynia Polski Południowej w Krakowie, gdzie podejmowała ważne działania mające na celu upamiętnienie ofiar Katynia oraz dzielenie się historią Polski. Niestety, jej życie zakończyło się tragicznie 10 kwietnia 2010 roku w Smoleńsku, co było ogromnym stratą dla jej bliskich oraz społeczności, w której działała.
Życiorys
Ewa Bąkowska urodziła się w rodzinie o bogatej historii i tradycjach. Była córką Jerzego Smorawińskiego, architekta, znanego z działalności w stowarzyszeniu Rodzina Katyńska, oraz Janiny Schnayder, farmaceutki. Jej ojciec, Mieczysław Smorawiński, został zamordowany w Katyniu, natomiast po stronie matki dziadkiem był profesor filologii klasycznej Jerzy Schnayder. Z rodziny wywodziły się dwie młodsze siostry Ewy: Maria oraz Joanna.
Ukończyła Szkołę Podstawową nr 12 im. Wandy Wasilewskiej, aktualnie znaną jako im. Janusza Korczaka, w Krakowie, a następnie uczęszczała do IX Liceum Ogólnokształcącego im. Zygmunta Wróblewskiego w Krakowie. Tam zaangażowała się w działalność harcerską, będąc członkinią drużyn harcerskich „Arkona-12” oraz 5 KDH „Wichry”. Od 5 października 2007 roku działała jako wolontariuszka w Dziele Pomocy św. Ojca Pio w Krakowie.
W okresie od 1981 do 1986 roku studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie koncentrowała się na bibliotekoznawstwie i informacji naukowej. Z powodzeniem obroniła pracę magisterską pt. „Obraz kultury romantycznej w albumie Teofila Lenartowicza „Umarli żywi””. Pracując pod okiem doc. dr hab. Małgorzaty Stolzmanowej, ten etap nauki zakończyła 20 czerwca 1986 roku.
Po studiach zdobyła doświadczenie zawodowe, pracując najpierw w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej jako nauczyciel-bibliotekarz. Od lipca 1987 roku związana była z Biblioteką Jagiellońską, gdzie pełniła różne funkcje aż do 2005 roku, kiedy to objęła stanowisko kierownika Oddziału Informacji Naukowej i Katalogów. W 1988 roku zdała egzamin państwowy z języka angielskiego, a w czerwcu 1995 roku ukończyła roczne Studium Podyplomowe Informacji Naukowej na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Ewa była aktywną członkinią i działaczką Stowarzyszenia Rodzin Ofiar Katynia Polski Południowej, gdzie poświęcała wiele czasu na upamiętnianie ofiar zbrodni katyńskiej. Przykładem jej zaangażowania są uroczystości, w których uczestniczyła, takie jak nadanie imienia generała Mieczysława Smorawińskiego Technikum nr 2 w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu w dniu 9 kwietnia 2010. 21 kwietnia 2010 roku miała również być gościem na wystawie poświęconej zbrodni katyńskiej w Lublinie.
Niestety, jej życie zakończyło się tragicznie 10 kwietnia 2010 roku w wyniku katastrofy polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku. Ewa Bąkowska była w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Jej ciało zostało przewiezione do Moskwy, gdzie rozpoznał je kuzyn, Stanisław Zagrodzki. W dniu 12 kwietnia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Collegium Novum złożono hołd pamięci tych, którzy stracili życie w katastrofie, w tym Ewy oraz Andrzeja Kremera.
Po ceremonii państwowej, jej ciało zostało sprowadzone do Polski i 26 kwietnia 2010 roku pochowane na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. 30 kwietnia 2010 roku, w Szkole Podstawowej nr 4 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Turku zorganizowano odsłonięcie pamiątkowej tablicy na cześć Ewy Bąkowskiej.
Ewa była również szczęśliwie mężatką z Dariuszem Bąkowskim od 1986 roku. Mieszkali przy ulicy Smoleńsk w Krakowie i mieli dwie córki: Monikę i Magdalenę. 8 lutego 2011 roku w Bibliotece Jagiellońskiej odbyła się wystawa pt. „Ewa Bąkowska, jaką znaliśmy, jakiej nie poznaliśmy…”, na której przypomniano jej życie oraz osiągnięcia.
Odznaczenia
W 2001 roku Ewa Bąkowska otrzymała Brązowy Krzyż Zasługi, co uwydatnia jej poświęcenie oraz zaangażowanie w działania na rzecz społeczności.
Kolejnym wyróżnieniem był Srebrny Medal za Długoletnią Służbę, przyznany w 2008 roku, który docenia jej wieloletnią pracę oraz wysiłki na rzecz innych.
W 2010 roku, w tragicznym dla bliskich dniu, przyznano jej Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 16 kwietnia 2010), co jest świadectwem jej niezłomnego ducha oraz wkładu w patriotyczne wartości.
Twórczość
Ewa Bąkowska to wybitna autorka znana przede wszystkim z publikacji na temat bibliotekaoznawstwa oraz informacji naukowej, które wniosły znaczący wkład w rozwój wiedzy w tej dziedzinie. Wśród jej najważniejszych prac można wymienić:
- Polish Language Jewish Press in the Holdings of the Jagiellonian Library, opublikowane w zbiorze Bibliographies of Polish Judaica: International Symposium: Cracow 5th-7th July 1988: (Proceedings) / red. Katarzyna Muszyńska, Kraków, 1993, s. 111-115,
- Inventory of Jewish Press in the Collection of the Jagiellonian Library, ten sam zbiór, s. 117-181 – 329 poz.,
- Biblioteka Narodowa w Bernie: instytucja ze 100-letnią tradycją, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. 46, 1996, s. 267-275,
- Egzemplarz obowiązkowy: przepisy prawne a rzeczywistość, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. 52, 2002, s. 173-188,
- Legal Deposit in Poland: Law and Practice, Slavic & East European Information Resources, vol. 3, no 1, Binghamton 2002, s. 3-19,
- Edward Schnayder: bibliografia prac, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. 52, 2002, s. 189-219,
- Informacja naukowa w zakresie badań nad krajami Europy Środkowo-Wschodniej w Bibliotece Uniwersytetu Illinois w Urbana-Champaign (USA), Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. 53, 2003, s. 205-213,
- Zbiory russików w bibliotekach polskich, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. 53, 2003, s. 227-243,
- Russian Resources in Poland, Slavic & East European Information Resources, vol. 6, no. 4, 2005, s. 3-23,
- The Jagiellonian Library, Cracow: its history and recent developments, Library Review, vol. 54, no. 3, Glasgow, 2005, s. 155-165,
- Polskie bibliografie i informatory w Internecie, spis baz tworzony w Bibliotece Jagiellońskiej, Dokument elektroniczny, Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy 2005 [1] (dostęp 13.04.2010),
- Uwagi na marginesie IX Krajowego Forum Informacji Naukowej i Technicznej (Zakopane, 25-28 września 2007 r.), Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2007 nr 1 [2] [15 kwietnia 2010],
- Pride and challenges for information management through the centuries, online version of the Jagiellonian Library old catalog (up to 1949), Slavic & East European Information Resources, Binghamton 2008, s. 308-325,
- Gdzie się chowają mole książkowe? czyli Uniwersytet Dzieci w Bibliotece Jagiellońskiej, Alma Mater, 2008, nr 104/105, s. 114-115, fot.,
- Zachwycić biblioteką: warsztaty Uniwersytetu Dzieci w Bibliotece Jagiellońskiej, w: Biblioteki, informacja, książka: interdyscyplinarne badania i praktyka w XXI wieku: (w dziesięciolecie śmierci prof. dr hab. Wiesława Bieńkowskiego), red. naukowy Maria Kocójowa, Kraków, 2010, s. 308-316,
- Opinie czytelników Biblioteki Jagiellońskiej o Komputerowym Katalogu Zbiorów Bibliotek UJ, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. 59, 2009, s. 155-164.
Dodatkowo, Ewa Bąkowska stworzyła bardzo ważną bazę dostępną w sieci, gromadząc linki do różnych bibliografii i informatorów polskich, które dzieli się na wiele kategorii, takich jak:
- Polska bibliografia narodowa,
- Polskie czasopisma w Internecie,
- Bibliografie bibliografii,
- Bibliografie zawartości poszczególnych czasopism,
- Bibliografie regionalne,
- Bibliografie publikacji pracowników instytucji naukowych w Polsce,
- Bibliografie dziedzinowe,
- Bazy biograficzno-bibliograficzne,
- Polskie informatory w Internecie.
Pisząc o pamięci o Katyniu, Bąkowska poświęciła uwagę m.in. następującym tekstom:
- Miejsca i ślady pamięci, w red. Stanisława Fusieckiego, Warszawa 1994, s. 185-192,
- Pokolenia: [wiersz], ten sam zbiór, s. 108,
- Refleksje wnuczki, ten sam zbiór, s. 89-109,
- Pamiątki po gen. bryg. Mieczysławie Smorawińskim na Jasnej Górze, Sowiniec: materiały historyczne, 2000, nr 16 (kwiecień), s. 137-140, fot.,
- Pielgrzymka do Katynia, Sowiniec: materiały historyczne Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2000, nr 17 (grudzień), s. 182-183, fot.,
- Pokolenia: [wiersz], w: Katyń w literaturze: międzynarodowa antologia poezji, dramatu i prozy, oprac. Jerzy R. Krzyżanowski, Lublin: Norbertinum, 1995, s. 150,
- Pokolenia: [wiersz], ten sam zbiór, wyd. 2 popr. i uzup. 2002, s. 203,
- Pokolenia: [wiersz], ten sam zbiór, wyd. 3 poszerz. 2010, s. 203.
Warto dodać, że Ewa Bąkowska pisała również wiersze, w tym jeden upamiętniający jej dziadka Mieczysława oraz ojca Jerzego. Fragment utworu „Piosenka dla lotnika” został opublikowany w:
Barbara Rotter-Stankiewicz, Opowieść o Ewie, Posłaniec Świętego Antoniego z Padwy, R. 15, 2010, nr 4, s. 16.
Nie tylko tworzyła teksty, ale także komponowała muzykę do wierszy własnych oraz innych poetów, w tym takich twórców jak: Krzysztof Kamil Baczyński, Wojciech Bąk, Konstanty Ildefons Gałczyński, Kazimiera Iłłakowiczówna, Kazimierz Wierzyński, Ryszard Winiarski.
Przypisy
- GROBONET 2.6 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarz parafialny Kraków Salwator [online], krakowsalwator.artlookgallery.com [dostęp 16.12.2019 r.]
- Generał Smorawiński patronem. um.kalisz.pl. [dostęp 25.12.2013 r.]
- Technikum nr 2 otrzymało imię gen. Smorawińskiego. zyciekalisza.pl. [dostęp 25.12.2013 r.]
- Portrety ofiar - Ewa Bąkowska - wnuczka bohaterskiego dziadka. jarocin.naszemiasto.pl, 12.04.2010 r. [dostęp 25.12.2013 r.]
- W Krakowie pożegnano Ewę Bąkowską ze Stowarzyszenia Rodzin Ofiar Katynia. tvp.pl, 27.04.2010 r. [dostęp 2010-04-27]
- Kolejni Bohaterowie wrócili do Polski. fakt.pl. [dostęp 2010-04-18]
- Edyta Tkacz: Kraków: UJ pożegnał swoich pracowników. gazetakrakowska.pl, 12.04.2010 r. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Rozpoznałem Ewę Bąkowską po pierścionku. se.pl. [dostęp 25.12.2013 r.]
- Słowami Ewy Bąkowskiej, rc.fm, 11.04.2010 r. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Jednoczymy się z ofiarami katastrofy. kalisz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-19)]. kalisz.pl, Urząd Miasta Kalisza, 10.04.2010 r. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Daria Kubiak: PORTRETY OFIAR - Ewa Bąkowska - wnuczka bohaterskiego dziadka. kalisz.naszemiasto.pl, 11.04.2010 r. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Federacja Rodzin Katyńskich: Ewa Bąkowska: pielęgnowała pamięć o generale Smorawińskim. Polska Gazeta Krakowska, 11.04.2010 r. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Stowarzyszenie Rodzin Ofiar Katyńskich Polski Południowej. federacja-katyn.org.pl. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Dzieło pomocy św. Ojca Pio w Krakowie - Nasza Ewa. pomoc.kapucyni.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-21)]. kapucyni.krakow.pl [dostęp 24.02.2011 r.]
- Ewa Bąkowska radio.bialystok.pl [dostęp 24.02.2011 r.]
- Wnuczka generała Smorawińskiego miała odwiedzić Lublin, moje miasto Lublin.pl, 13.04.2010 r. [dostęp 13.04.2010 r.]
- Komunikat Nr 152/VI kad.. sejm.gov.pl, 10.04.2010 r. [dostęp 10.04.2010 r.]
- Aktualności - Dzień Patrona. sp4turek.republika.pl. [dostęp 14.07.2010 r.]
- Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011, s. 330.
- Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011, s. 327.
- Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011, s. 37.
- Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011, s. 39.
- Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011, s. 335.
- Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011, s. 336.
- M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Barbara Olszewska-Dyoniziak | Jacek Libicki | Janusz Marcinkiewicz | Franciszek Bielak | Beata Kowalska (socjolog) | Wanda Madler | Adam Haupt | Janina Szepiowska | Czesław Harańczyk | Jan Kornaś | Adam Jelonek | Tadeusz Wojciechowski (historyk) | Jan Kanty Krzyżanowski | Juliusz Pryjma | Roman Ingarden | Antonina Latinik-Rieger | Jan Kanty Jagła | Józef Majer | Aniela Dziewulska-Łosiowa | Stefania TatarównaOceń: Ewa Bąkowska