Jan Kanty Julian Sierawski, znany z herbu Słoń, urodził się 13 lutego 1777 roku w Krakowie. Był jednym z prominentnych przedstawicieli polskiego wojska, które dostąpiło znaczenia w trudnych czasach dla kraju.
Jego życie zakończyło się w 1849 roku w Paryżu, gdzie zmarł po długim i zasłużonym życiu jako polski generał.
Wczesne lata
Jan Kanty Julian Sierawski to postać, którą charakteryzują heroi-kicznomażywych miast, której losy były pełne zawodów oraz bohaterskich czynów. Walczył on w potężnych zrywach bojowych, takich jak powstanie kościuszkowskie, insurekcja Deniski oraz Legiony Polskie. Podczas swych zawirowań militarnych zasilił również szeregi kilku kampanii napoleońskich.
W 1807 roku został odznaczony prestiżowym orderem Virtuti Militari, co podkreślało jego odwagę i umiejętności dowódcze. Już 19 stycznia 1809 roku, jego zapał i determinacja zaowocowały nominacją na stopień pułkownika. W trakcie wojny polsko-austriackiej 1809 roku, Sierawski pełnił funkcję dowódcy 6 pułku piechoty XW w 1 Brygadzie Piechoty, której dowódcą był Michał Sokolnicki. W tej roli odegrał kluczową rolę w bitwie pod Radzyminem oraz w oblężeniu Sandomierza.
W 1812 roku przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego, co oznaczało kolejny krok w jego karierze wojskowej. 3 lutego 1813 roku został awansowany na stopień generała brygady, a 28 października 1813 roku otrzymał zaszczytną Legię Honorową. Od 1815 roku, jego zdolności kierownicze były wykorzystywane w armii Królestwa Polskiego, gdzie m.in. pełnił funkcję komendanta twierdzy Modlin w latach 1818–1820.
Powstanie listopadowe
Jan Kanty Julian Sierawski od samego początku stał w obronie powstania listopadowego. Objął funkcję gubernatora wojskowego Warszawy w okresie od 30 listopada do 4 grudnia 1830 roku. 14 grudnia 1830 roku otrzymał prestiżową nominację na komendanta twierdzy zamojskiej.
W marcu 1831 roku dwukrotnie otrzymał listy od Naczelnego Wodza, Jana Skrzyneckiego, w których wzywano go do zwiększenia swojej aktywności oraz „niepokojenia” Cypriana Kreutza. W istocie, Skrzynecki starał się w ten sposób zrzucić na Sierawski odpowiedzialność za impas na froncie, co zarówno wyjawiało jego brak pomysłu na dalsze działania wojenne, jak i nieudolność w pełnieniu dowództwa.
Sierawski zinterpretował te pisma jako niezasłużoną krytykę. Z urazą postanowił jednak podjąć działania, które mogłyby udowodnić jego determinację. Przygotował wyprawę na wschód z własnym korpusem złożonym ze świeżo formowanych jednostek. Łatwo przekroczył Wisłę 14 kwietnia, lecz na tym sukcesy się zakończyły.
Po skoncentrowaniu sił przez Kreutza, Sierawski wdał się w starcie pod Wronowem, które miało miejsce 17 kwietnia, jednak to starcie zakończyło się klęską. Mimo przegranej, jego oddziały nie zostały rozbite i udało im się zadać Rosjanom znaczne straty, podczas gdy wycofanie nastąpiło w uporządkowany sposób. Klęska kazimierska, która miała miejsce 18 kwietnia, położyła kres jego ofensywie i mogła zadecydować o niepowodzeniu wojsk na froncie południowo-wschodnim.
Od 5 czerwca 1831 roku Sierawski pełnił obowiązki dowódcy 5 Dywizji Piechoty, co stanowiło kolejną istotną rolę w jego wojskowej karierze.
Schyłek życia
Po niepowodzeniu powstania, władze zmusiły go do emigracji. W 1835 roku, w wyniku nieprzyjaznych działań ze strony rosyjskich władz, został skazany na konfiskatę swoich dóbr z powodu uczestnictwa w powstaniu listopadowym.
Wziął również udział w uroczystościach pogrzebowych Napoleona Bonaparte, co świadczy o jego zainteresowaniu sprawami politycznymi ówczesnej Europy.
Ostatecznie zmarł w Paryżu i spoczywa na cmentarzu Montmartre, jednym z najbardziej znanych miejsc pochówku w stolicy Francji.
Warto również zaznaczyć, że był członkiem czwartym stopniu loży wolnomularskiej o nazwie Jedność Słowiańska, co pokazuje jego związki z ruchami wolnościowymi i intelektualnymi czasów, w których żył.
Odznaczenia
Jan Kanty Julian Sierawski był osobą, która została odznaczona wieloma prestiżowymi nagrodami. Oto kluczowe wyróżnienia, które zdobył w trakcie swojej kariery:
- Order Świętego Stanisława II klasy (1815),
- Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari (1808),
- Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1809 i 1813),
- Order Świętego Włodzimierza III klasy (Rosja, 1816).
Przypisy
- a b c d Sierawski Jan Kanty Julian (1777–1849). [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII/1996-1997 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 26.11.2018 r.]
- Marian Kukiel, Próby powstańcze po trzecim rozbiorze, (reprint:) Kurpisz Poznań 2006 (oryginał: W. L. Anczyca i Spółki Kraków i Warszawa 1912), s. 225.
- Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 483.
- E. Callier, Bitwy i potyczki stoczone przez wojsko polskie w roku 1831, Drukarnia Dziennika Poznańskiego, Poznań 1887, ss. 76-79.
- Tygodnik Petersburski z 1835, nr 75, s. 232.
- Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.
- Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 18, s. 172.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Wojciech Kiwerski | Jan Sokołowski (oficer) | Zdzisław Dziadulski | Andrzej Meyer (podpułkownik) | Jan Kubin (generał) | Adam Andrzej Tiahnybok | Henryk Tomkowicz | Franciszek Żak (pułkownik) | Włodzimierz Scholze-Srokowski | Jan Dudziński | Leszek Starzyński | Marian Markiewicz (1895–1965) | Stanisław Ejzerman | Gustaw Kieszkowski | Tadeusz Prus-Więckowski | Stanisław Ludwik Jaxa-Rożen | Adam Biedroń-Kalinowski | Feliks Czech | Henryk Jagiełło | Stanisław RauszOceń: Jan Kanty Julian Sierawski