Maria Irena Mileska, znana również pod swoim pseudonimem Jaga, to postać o niezwykłej biografii, która z pewnością zasługuje na uwagę. Urodziła się 17 listopada 1908 roku w Krakowie, a jej życie dobiegło końca 19 września 1988 roku, gdzie miało miejsce również jej odejście.
Była nie tylko wybitną postacią w ruchu oporu, ale również odgrywała kluczową rolę jako porucznik Armii Krajowej (AK). Maria Irena Mileska była harcmistrzynią, doktorem geografii oraz aktywną działaczką turystyczną. Jej pasja do geografii i turystyki przyczyniła się do rozwoju lokalnej społeczności oraz promowania piękna regionu.
Życiorys
Maria Irena Mileska, niezwykle utalentowana i zaangażowana osoba, ukończyła w 1932 roku studia z zakresu geografii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej działalność przed II wojną światową była związana z harcerstwem, gdzie pełniła funkcję komendantki krakowskiej chorągwi ZHP, a także była aktywną członkinią Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.
W trakcie II wojny światowej kontynuowała swoją działalność w podziemnym harcerstwie oraz w Wojskowej Służbie Kobiet. Od 1943 roku pełniła rolę referentki łączności WSK w Okręgu Warszawski. Była również uczestniczką Powstania Warszawskiego, a po jego kapitulacji nadano jej stopień porucznika, co odpowiadało stanowisku komendantki WSK. Jeszcze przed wzięciem do niewoli, została mianowana przez dowództwo AK na komendantkę kobiet-jeńców.
Maria była jeńcem wojennym w obozach Stalag XI B Fallingbostel oraz Stalag VI C Oberlangen. Na początku pełniła funkcję komendantki nieformalnie, a później, z akceptacją niemieckiego komendanta obozu, jej rola była oficjalna.
Dodatkowo, zajmowała się ochroną przyrody w Tatrach oraz pracowała w różnych urzędach, a także jako asystentka-wolontariuszka Stanisława Leszczyckiego, uczestniczyła w tworzeniu Zakładu Antropogeografii Uniwersytetu Warszawskiego. Jej praca koncentrowała się na kierowaniu pracami związanymi z odgruzowywaniem i odbudową pałacu Czetwertyńskich-Uruskich, a następnie przygotowaniu do zajęć dydaktycznych.
Od jesieni 1948 roku rozpoczęła się jej kariera dydaktyczna w Zakładzie Antropogeografii, który przekształcił się w Katedrę Geografii Ekonomiczno-Społecznej, a później w Katedrę Geografii Ekonomicznej Polski. Tam pełniła różne funkcje, takie jak st. asystentka, adiunktka oraz starsza wykładowczyni, aktywnie uczestnicząc w rozwoju nauki.
Dodatkowo, Maria Irena Mileska była zaangażowana w działalność Polskiego Towarzystwa Geograficznego, gdzie zainicjowała ponowne wydawanie magazynu geograficznego „Poznaj świat”, w którym pracowała przez długie lata. Przyczyniła się również do funkcjonowania Komisji Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTK, a po pewnym czasie przewodniczyła tej komisji przez trzy kadencje.
18 czerwca 1962 roku otrzymała tytuł doktora nauk przyrodniczych nadany uchwałą Rady Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Warszawskiego. Po wielu latach pracy, w 1973 roku przeszła na emeryturę.
Odznaczenia
Maria Irena Mileska otrzymała wiele prestiżowych wyróżnień, które odzwierciedlają jej wkład w różnorodne dziedziny. Poniżej przedstawiamy najważniejsze odznaczenia:
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
- Krzyż Walecznych (IX 1944),
- Złota Honorowa Odznaka PTTK (1962),
- Medal im. A. Janowskiego (1966),
- Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego (1964),
- Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego i Techniki (1973),
- Zasłużony Działacz Turystyki (1964).
Każde z tych wyróżnień jest świadectwem jej zaangażowania i osiągnięć w pracy na rzecz społeczeństwa oraz turystyki.
Publikacje
Maria Irena Mileska ma na swoim koncie wiele znaczących publikacji, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w obszarze turystyki oraz historii harcerstwa. Oto niektóre z jej najważniejszych dzieł:
- Regiony turystyczne Polski, Warszawa 1963,
- Materiały do historii krakowskiego harcerstwa żeńskiego w latach 1911-1939, Kraków 2003,
- Harcerki 1939 – 1945,
- Słownik geografii turystycznej Polski, Warszawa 1956 – 1959, tomy I – III,
- Słownik geograficzno – krajoznawczy Polski, wspólnie z Zofią Aleksandrowicz, Warszawa 1983.
Przypisy
- a b c Powstańcze Biogramy - Maria Irena Mileska
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Zofia Libiszowska | Grażyna Trzeciak | Kazimierz Jarmundowicz | Henryk Markiewicz | Adam Bielański (chemik) | Jacek Mulak | Marek Valenta | Jacek Szarski | Janusz Sikorski (historyk) | Leonard Neuger | Janina Oszast | Leopold Infeld | Tadeusz Lehr-Spławiński | Alfred Halban | Krzysztof Polonek | Bonawentura Maciej Pawlicki | Marek Eminowicz | Adam Bochnak | Karol Estreicher | Edmund BulandaOceń: Maria Irena Mileska