Marian Sanok

---

Życiorys

Marian Sanok przyszedł na świat jako syn Wojciecha oraz Anny z domu Duda. Był jednym z ośmiorga dzieci w rodzinie. Jego ojciec pełnił funkcję urzędnika w Krośnie, gdzie Marian ukończył szkołę realną.

W swoim życiu angażował się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej oraz Związku Strzeleckiego. W czasie I wojny światowej zarejestrował się jako ochotnik w Legionach Polskich. Wziął aktywny udział zarówno w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku, jak i w III powstaniu śląskim. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, w latach 1918-1928 służył w 13 pułku Ułanów Wileńskich stacjonującym w Nowej Wilejce. Poza służbą wojskową, zawodowo był związany ze Lwowem.

Marian Sanok uzyskał stopień podporucznika z dniem 1 stycznia 1933 roku, zajmując 5. lokatę w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. W 1934 roku jego nazwisko figurowało w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Wilejce, gdzie posiadał przydział do 23 pułku Ułanów Grodzieńskich w Postawach.

Dnia 19 marca 1939 roku awansowano go na porucznika w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 2 plutonem szwadronu kawalerii KOP „Krasne”. Niestety, wkrótce po tym został aresztowany przez Sowietów i osadzony w obozie w Kozielsku.

Na wiosnę 1940 roku został przetransportowany do Katynia, gdzie padł ofiarą rozstrzelania, co miało miejsce z rąk funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy. Decyzję o jego śmierci podjął Biuro Polityczne KC WKP(b) w dniu 5 marca 1940 roku. Marian Sanok spoczywa na terenach Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

W jego życiu osobistym ważną rolę odgrywała żona Maria oraz pasierb Bronisław.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie nadał stopień kapitana Marianowi Sanokowi. Wydarzenie to miało miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Było to istotne upamiętnienie ogromnej tragedii, która dotknęła wielu Polaków.

W dniu 13 kwietnia 2011 roku, z inicjatywy akcji „Katyń… pamiętamy” oraz „Katyń… Ocalić od zapomnienia”, w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Monte Cassino w Ustrobnej zasadzono Dąb Pamięci, honorując tym samym Mariana Sanoka. W uroczystości wzięła udział m.in. jego siostrzenica, Stanisława Cygan. Dąb ten symbolizuje pamięć o ofiarach, które poniosły wielką wojnę.

Dodatkowo, w Ustrobnej uhonorowano również Mariana Kosibę, równie tragicznego świadka zbrodni katyńskiej. Obaj oficerowie zostali upamiętnieni na pomniku katyńskim, który stoi w tej samej miejscowości i przypomina o ich bohaterskim dziedzictwie.

Nazwisko Mariana Sanoka zostało również uwiecznione wśród zbiorowo upamiętnionych mieszkańców Krosna i okolic, którzy zostali pomordowani w wyniku zbrodni katyńskiej. Ich nazwiska znajdują się na tablicy pamiątkowej, odsłoniętej 17 września w bazylice kolegiackiej Świętej Trójcy w Krośnie, co jest wyrazem szacunku i pamięci o ich ofierze.

Ordery i odznaczenia

Marian Sanok to postać, która zdobyła liczne odznaczenia i medale za swoje zasługi. Jego osiągnięcia są dowodem na oddanie i męstwo, które zasługują na szczególne uznanie.

• krzyż Walecznych,
• medal Niepodległości,
• krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej,
• krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi,
• medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy”,
• medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

---

Oceń: Marian Sanok

---