Franciszek Sobolta

---

Życiorys

Franciszek Sobolta przyszedł na świat 1 kwietnia 1898 roku w Krakowie, w rodzinie należącej do Józefa i Janiny z Paszkowskich. W młodości zdobywał wiedzę w gimnazjum umiejscowionym w Chyrowie oraz w szkole realnej w Krakowie. W czasie I wojny światowej pełnił służbę w Legionach Polskich, walcząc w 1 pułku piechoty, który był częścią I Brygady. W tym okresie nosił rangę dowódcy plutonu. Po kryzysie przysięgowym, został wcielony do c. i k. armii.

Na zakończenie konfliktu i po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, przyjęto go do Wojska Polskiego. Uczestniczył w zmaganiach podczas wojny polsko-bolszewickiej oraz brał aktywny udział w III powstaniu śląskim. Osiągnął stopień kapitana piechoty, uzyskując starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 roku. W latach 1923 i 1924 służył w 1 pułku piechoty Legionów, gdzie pełnił rolę komendanta składnicy wojskowej, a następnie dowódcy II batalionu.

W 1928 roku awansował do rangi majora piechoty, a jego starszeństwo datowano na 1 stycznia 1928 roku. W tym samym roku pełnił funkcję dowódcy II batalionu w 21 pułku piechoty. Następnie, w latach 1930-1933, służył jako oficer do zleceń ministra spraw wojskowych oraz jako szef samodzielnego referatu personalnego w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych, gdzie awansował do stopnia podpułkownika piechoty ze starszeństwem od 1 stycznia 1932 roku. Wówczas nadzorował Biuro Kapituły Orderu Wojennego „Virtuti Militari”. Z dniem 1 stycznia 1934 roku objął stanowisko zastępcy dowódcy 36 pułku piechoty, a nieco później stał na czele 61 pułku piechoty znajdującego się w Bydgoszczy.

Po rozpoczęciu II wojny światowej, Sobolta dowodził bydgoskim pułkiem w trakcie kampanii wrześniowej. 15 września 1939 roku odniósł rany i został wzięty do niewoli przez Niemców, a następnie osadzony w obozie jenieckim Murnau. Po wyzwoleniu pod koniec wojny, od 1 sierpnia 1945 roku brał udział w Polskiej Misji Wojskowej w Niemczech, obejmując stanowisko komendanta obozu byłych polskich jeńców w Stuttgarcie. W drugiej połowie 1945 roku został przeniesiony do Polskiego Ośrodka Wojskowego w Mannheim-Käfertal, gdzie miał za zadanie organizację Polskich Kompanie Wartownicze przy 7 Armii amerykańskiej. Sprawował również różne funkcje, w tym dowódcy batalionu oraz szefa Polskiej Sekcji Łącznikowej i Głównej Sekcji Łącznikowej.

Po mianowaniu przez władze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, od 1 marca 1947 roku pełnił służbę w stopniu pułkownika funkcyjnego. W późniejszym okresie kierował zarządem Związku Byłych Wartowników. Franciszek Sobolta zmarł 21 czerwca 1963 roku w Heidelbergu, a jego ciało spoczęło na polskim cmentarzu w Mannheim.

Osobiście, od 3 grudnia 1930 roku jego żoną była Zofia Maria Saba z Wendrowskich, znana także jako Soboltowa, a potem Rachwalska (1914–1974). Była to utalentowana rzeźbiarka oraz scenograf, z którą miał syna Rafała, urodzonego 16 stycznia 1934 roku.

Ordery i odznaczenia

Franciszek Sobolta wyróżniał się imponującym życiorysem, bogatym w liczne odznaczenia i nagrody. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego osiągnięć, które podkreślają jego zasługi dla kraju oraz zaangażowanie w sprawy niepodległościowe. Oto lista przyznanych mu odznaczeń:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 886,
• Krzyż Niepodległości – 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1928 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i około przyłączenia Górnego Śląska do Państwa Polskiego”,
• Krzyż Walecznych czterokrotnie,
• Srebrny Krzyż Zasługi – 16 marca 1928 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”,
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Odznaka za Rany i Kontuzje,
• Odznaka „Za wierną służbę”,
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych – 12 maja 1936,
• łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929.

Odznaczenia te są świadectwem jego poświęcenia oraz znaczącego wkładu w historię kraju.

---

Oceń: Franciszek Sobolta

---