Edward Sobeski

Wojsko i służby mundurowe

Edward Tomasz Wincenty Sobeski, znany również pod pseudonimem „Bończa”, to postać o niezwykle bogatej historii. Urodził się 17 maja 1912 roku w malowniczym Krakowie, a swoje życie zakończył tragicznie 6 września 1944 roku w stolicy Polski, Warszawie.

Sobeski był rotmistrzem Armii Krajowej, organizacji, która odegrała kluczową rolę w walce o wolność Polski w czasie II wojny światowej. W czasie powstania warszawskiego dowodził batalionem „Bończa”, który był jednym z wielu jednostek walczących z okupantem. Jego odwaga i poświęcenie w obliczu trudnych okoliczności są ciągle pamiętane i szanowane w polskiej historii.

Życiorys

Edward Sobeski przyszedł na świat 17 maja 1912 roku w Krakowie, w rodzinie Michała, który był profesorem Uniwersytetu Poznańskiego. W 1915 roku, w wyniku zmian życiowych, cała rodzina przeniosła się do Poznania. Po ukończeniu edukacji, Edward został absolwentem Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Jego kariera wojskowa nabrała tempa, gdy w dniu 15 października 1935 roku awansował na stopień podporucznika, uzyskując 99. lokatę w swoim korpusie, a w marcu 1939 roku na stopień porucznika z 92. lokatą. W tym czasie pełnił służbę w 7 pułku strzelców konnych, stacjonując w Biedrusku, gdzie obejmował dowództwo plutonu w 2. szwadronie.

W sierpniu 1939 roku Edward został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Kawalerii „Biedrusko” w Kraśniku. Wkrótce potem znalazł się na pierwszej linii frontu, walcząc pod Biłgorajem. Po rozformowaniu swojej jednostki udało mu się dotrzeć do Warszawy. Tam związał się z konspiracyjną działalnością w Służbie Zwycięstwu Polski.

Od listopada 1939 roku Sobeski był zaangażowany w formowanie oddziału, który stał się kluczowym elementem pułku w ramach „Korpusu Zachodniego”. Formacja ta powstała dzięki Armii Krajowej, wykorzystując przesiedlonych mieszkańców z Wielkopolski i Pomorza. Edward objął funkcję zastępcy dowódcy Zgrupowania Kawalerii Obszaru Zachodniego AK oraz 7 pułku strzelców konnych. Jednocześnie był dowódcą I Zgrupowania Rejonu I Obwodu Śródmieście AK. Zgrupowanie to ostatecznie przekształciło się w batalion „Bończa” działający w ramach Zgrupowania „Róg”. W dniu 24 sierpnia został mianowany rotmistrzem.

Sobeski brał udział w walkach na Starówce, gdzie niestety 27 sierpnia odniósł rany. Po tym incydencie, 3 września przeszłł kanałami na Powiśle, gdzie jego los miał się szybko zakończyć. Zginął, zastrzelony przez snajpera, w dniu 6 września 1944 roku, przy barykadzie na zbiegu ulic Chmielnej i Nowego Światu. Jego ciało zostało prowizorycznie pochowane przy ul. Chmielnej 32/34, jednak miejsce jego ostatecznego pochówku pozostało niewyjaśnione.

Ordery i odznaczenia

Edward Sobeski, jako osoba o znacznym dorobku, został odznaczony szeregiem prestiżowych nagród i wyróżnień. Jego zasługi zostały docenione nie tylko przez społeczeństwo, ale również przez władze wojskowe. Wśród jego odznaczeń znajdują się:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie.

Przypisy

  1. Władysław Bartoszewski: Powstanie warszawskie. Warszawa: Świat Książki, 2009 r., s. 663-733.
  2. Juliusz Kulesza: Powstańcza Starówka. Ludzie i ulice. Warszawa: Askon i Attyka, 2007 r., s. 35.
  3. J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa: 1997 r., s. 9-250.
  4. Antoni Sanojca: Zarys struktury organizacyjnej Okręgu Warszawskiego ZWZ-AK wrzesień 1939 - lipiec 1944 [w]: Warszawa lat wojny, okupacji i odbudowy 1939 - 1944. T. I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973 r., s. 142.
  5. a b Szacherski 1968 r., s. 332.
  6. Rybka i Stepan 2006 r., s. 715.
  7. Rybka i Stepan 2021 r., s. 46, 575.
  8. a b c Powstańcze biogramy.

Oceń: Edward Sobeski

★★★★★
Średnia ocena:5 Liczba ocen:19