Henryk Józef Zemanek, który przyszedł na świat 15 stycznia 1872 roku w Krakowie, to postać, która zapisała się w historii Polski jako generał dywizji Wojska Polskiego. Jego życie, zakończone 30 maja 1936 roku w Toruniu, wiązało się z wieloma istotnymi wydarzeniami, które ukształtowały naszą narodową historię.
W ciągu swojej kariery wojskowej, Zemanek zasłynął nie tylko jako dowódca, ale również jako osoba, która miała znaczący wpływ na rozwój wojskowości w Polsce. Jego dziedzictwo trwa do dziś, a jego decyzje i osiągnięcia są przykładem dla przyszłych pokoleń.
Życiorys
Henryk Zemanek, wieloletni oficer i dowódca wojskowy, swoją edukację rozpoczął w Krakowie. Ukończył Szkołę Kadetów Piechoty w Łobzowie, a następnie kontynuował naukę na Wojskowej Akademii Technicznej w Wiedniu. Już w 1893 roku osiągnął tytuł podporucznika i stał się zawodowym oficerem cesarskiej oraz królewskiej armii. W swojej karierze pnął się po szczeblach dowódczych, zdobywając doświadczenie w jednostkach austriackich.
W dniu 1 września 1915 roku awansował na pułkownika Sztabu Generalnego, co stanowiło istotny krok w jego wojskowej drodze. Po zakończeniu I wojny światowej, 1 czerwca 1919 roku, został przyjęty do Wojska Polskiego i objął stanowisko szefa Instytutu Wojskowo-Geograficznego. Dnia 23 stycznia 1920 roku Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz zwolnił go ze stanowiska szefa Instytutu, powołując na to miejsce pułkownika Bolesława Jaźwińskiego.
W trakcie wojny z bolszewikami Zemanek pełnił funkcję kwatermistrza 6 Armii, a 30 lipca 1920 roku, z datą od 1 kwietnia 1920 roku, został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika „w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej”. 21 listopada 1920 roku otrzymał stanowisko komendanta miasta Bydgoszcz oraz członka Komisji Regulaminowej.
W dniu 3 maja 1922 roku jego stopień został zweryfikowany na generała brygady ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Zajął 7. lokatę w korpusie generałów. Dwa miesiące później, 2 lipca 1922 roku, Józef Piłsudski mianował go komendantem Obozu Warownego „Toruń”. Następnie, 7 listopada 1922 roku, Zemanek został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu.
W dniu 1 grudnia 1924 roku awansował na generała dywizji, z datą starszeństwa 15 sierpnia 1924 roku, zajmując wysoką 2. lokatę w korpusie generałów. 1 marca 1927 roku udzielono mu dwumiesięcznego urlopu z zachowaniem uposażenia. Z dniem 30 kwietnia 1927 roku przeszedł w stan spoczynku i osiedlił się w Toruniu. Henryk Zemanek zmarł 30 maja 1936 roku.
Ordery i odznaczenia
Henryk Zemanek, uznany za osobę o wyjątkowych osiągnięciach wojskowych, został odznaczony szeregiem prestiżowych wyróżnień. Jego zaangażowanie oraz poświęcenie w służbie wojskowej zasługują na szczególne uznanie.
- Krzyż Walecznych,
- Kawaler Orderu Leopolda z dekoracją wojenną,
- Kawaler Orderu Korony Żelaznej z dekoracją wojenną,
- Krzyż Zasługi Wojskowej III klasy,
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Krzyż za 25-letnią służbę wojskową (niem. Militärdienstzeichen für Offiziere 3. Klasse),
- Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii,
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy.
Przypisy
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 05.02.1927 r., s. 37, 44.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17.12.1924 r., s. 730.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 47 z 25.11.1922 r.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 23 z 29.07.1922 r.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 08.06.1922 r., Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 15.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 07.02.1920 r.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 878.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 321.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918, Wiedeń 1917, s. 26, 36.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jerzy Kulczycki (1895–1919) | Jan Wąchała | Franciszek Jachieć | Zdzisław Luszowicz | Władysław Kępa | Jerzy Skoryna (inżynier) | Henryk Lisowski (oficer) | Zbigniew Rawicz-Twaróg | Czesław Oberdak | Konstanty Heumann | Andrzej Woźniak (1915–1947) | Jerzy Kirchmayer | Danuta Szyksznian | Stanisław Wilczyński (major) | Kazimierz Albin | Karol Kurek | Rudolf Kawiński | Franciszek Hynek | Jan Biały | Roland BoguszOceń: Henryk Zemanek