Zdzisław Luszowicz

Wojsko i służby mundurowe

Zdzisław Rudolf Luszowicz, znany również pod swoimi pseudonimami: „Szakal” oraz „Pamflet”, to postać o wyjątkowym życiorysie.

Urodził się 26 czerwca 1914 roku w Krakowie. Jego życie było pełne niezwykłych wydarzeń, które kształtowały jego osobowość oraz działalność.

Był nie tylko nauczycielem, ale także kapitanem piechoty Wojska Polskiego, co świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy ojczyzny. Wyróżniał się również swoją rolą jako cichociemny, co dodatkowo podkreśla jego odwagę i poświęcenie dla kraju.

Wszelkie te aspekty tworzą obraz Zdzisława Luszowicza jako osoby, która pozostawiła znaczący ślad w historii Polski.

Jego życie zakończyło się 28 lutego 2010 roku w Waterbeck w Szkocji, ale jego osiągnięcia i pamięć pozostają żywe w społeczności.

Życiorys

Zdzisław Luszowicz, absolwent III Państwowego Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego w Krakowie, uzyskał maturę w roku 1932. Następnie, w 1936 roku, z powodzeniem ukończył studia na kierunku filologia klasyczna, zdobywając dyplom magistra na Uniwersytecie Jagiellońskim. We wrześniu 1937 roku uczestniczył w kursie podchorążych rezerwy piechoty, który był organizowany przy 20 pułku piechoty Ziemi Krakowskiej. Po zakończeniu kursu rozpoczął pracę jako nauczyciel w prywatnym Gimnazjum Żeńskim Heleny Kaplińskiej w Krakowie.

W dniu 6 września 1939 roku Luszowicz zaangażował się w działania wojenne w szeregach 20 pułku piechoty 6 Dywizji Piechoty, a następnie walczył w obronie Lublina, gdzie został przydzielony do batalionu „Stadion”. Po pewnym czasie, 29 września, został internowany przez Armię Czerwoną i wywieziony w głąb ZSRR. W sierpniu 1941 roku, po dołączeniu do Armii Andersa, otrzymał przydział do 6 pułku artylerii lekkiej w 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty.

Luszowicz zgłosił gotowość do służby w kraju, a w maju 1943 roku przetransportowano go do Wielkiej Brytanii. Po przybyciu przeszedł przeszkolenie w zakresie działań dywersyjnych i 15 grudnia 1943 roku został zaprzysiężony w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Jego przerzut do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech miał miejsce w nocy z 4 na 5 maja 1944 roku, w ramach operacji nadzorowanej przez kapitana naw. Edwarda Bohdanowicza.

Po zrzucie, który miał miejsce w rejonie operacyjnym, Luszowicz pozostawał do 9 czerwca w obszarze działalności partyzanckiej. W lipcu 1944 roku przydzielono mu zadania w 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty. 17 lipca udał się do Lublina, gdzie nie został jednak odebrany przez Armię Krajową. Zdecydował się wtedy na samodzielne włączenie się do walki o miasto.

W grudniu 1944 roku, w Warszawie, został aresztowany przez UB (m.in. por. Józefa Światłę i chor. Józefa Czereśnię) i zesłany do łagru w Stalinogorsku, gdzie posługiwał się fałszywym nazwiskiem. Po zwolnieniu we wrześniu 1945 roku, postanowił przedostać się do Czechosłowacji, a stamtąd dotarł do obozu dla polskich oficerów w Murnau am Staffelsee. Został przydzielony do 2 Korpusu PSZ, początkowo w ośrodku wypoczynkowym w Porto San Giorgio, a później do Wydziału Oświaty tegoż Korpusu, gdzie uczył łaciny w Gimnazjum i Liceum Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet również w Porto San Giorgio.

Od 1947 roku kontynuował działalność edukacyjną w Zjednoczonym Królestwie, pracując w Szkole Młodszych Ochotniczek w obozie wojskowym Foxley, znajdującym się w pobliżu Herefordu. Po demobilizacji w 1947 roku nauczał języka angielskiego w polskich szkołach na Wyspach, a także udzielał lekcji historii w angielskich placówkach oświatowych. Osiedlił się z rodziną w Codsall, gdzie aktywnie angażował się w działalność społeczną oraz współpracował z organizacjami polonijnymi. W latach 1983–1988 był członkiem Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.

Awanse

W historii kariery Zdzisława Luszowicza, można zauważyć kilka kluczowych awansów wojskowych, które miały istotne znaczenie w jego życiu. Oto one:

  • podporucznik – przyznany z datą 10 października 1943 roku,
  • porucznik – nadany 5 maja 1944 roku,
  • kapitan – przyznany na mocy zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej na uchodźstwie z 10 listopada 1990 roku.

Odznaczenia

Wśród licznych odznaczeń przyznanych Zdzisławowi Luszowiczowi można wymienić:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (15 stycznia 1987),
  • Krzyż Walecznych – przyznawany czterokrotnie,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Srebrny Krzyż Zasługi,
  • Medal za Odwagę w Sprawie Wolności (Wielka Brytania),
  • wiele innych polskich i alianckich odznaczeń.

Życie rodzinne

Zdzisław Luszowicz przyszedł na świat jako syn Józefa, uznawanego za mistrza w zawodzie tapicerskim, oraz Marii, pochodzącej z rodziny Kędzierskich. Jego życie osobiste łączy się z małżeństwem, które zawarł w 1947 roku z Zofią Zaborowską, z domu Bednarek, rocznik 1914, która zmarła w 1993 roku.

W trakcie swojego życia doczekali się aż czwórki dzieci: Maria (urodzona w 1947 roku), która wyszła za mąż za Turnera, Leszek (urodzony w 1949 roku), Weronika (urodzona w 1954 roku), która poślubiła Carse, oraz Urszula (urodzona w 1957 roku), która związana była z Haines.

Przypisy

  1. Nekrolog Zdzisława Luszowicza w Gazecie Wyborczej. [dostęp 01.12.2013 r.]
  2. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 15, Nr 2 z 15.07.1987 r.

Oceń: Zdzisław Luszowicz

★★★★★
Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:22