Kazimierz Aleksander Sołtykowski, który przyszedł na świat 2 stycznia 1906 roku w Krakowie, pozostaje jedną z wybitnych postaci w polskiej architekturze. Jego życie zakończyło się 21 listopada 1978 roku w Katowicach, gdzie zmarł po wielu latach pracy w tej kreatywnej dziedzinie.
Sołtykowski zdobył uznanie jako polski architekt, który przyczynił się do rozwoju architektury w naszym kraju, pozostawiając po sobie znaczący dorobek zawodowy.
Życiorys
Kazimierz Sołtykowski był wykształconym architektem, który posiadał bogate doświadczenie zawodowe. Ukończył Wydział Budownictwa Państwowej Wyższej Szkoły Budowlanej w Krakowie w roku 1925, a także Wydział Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w 1949. Warto podkreślić, że jeszcze przed wybuchem II wojny światowej studiował również na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Kariera Sołtykowskiego rozpoczęła się w Wydziale Budownictwa krakowskiego urzędu miejskiego, gdzie pracował od 1925 do 1929 roku. Następnie, w latach 1929–1934, pełnił rolę referenta i kierownika Biura Konstrukcyjnego w Wydziale Komunikacyjno-Budowlanym Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego w Katowicach. W krakowskiej architekturze pozostawił ślad jako szef Wojewódzkiego Kierownictwa Budowy Kolonii Robotniczych, a także opracowując projekty szkół powszechnych dla województwa śląskiego.
W latach 1935–1939 oraz 1945–1949 działał jako architekt na własny rachunek, osiedlając się wtedy w Mysłowicach. W trudnym okresie okupacji, od 1940 do 1944 roku, był zatrudniony w krakowskim biurze K. Weissa, gdzie jego prace obejmowały m.in. rozbudowę oraz adaptację zabytkowych dworów.
Po wojnie, w 1949 roku, rozpoczął swoją pracę w biurze Miastoprojekt Katowice, gdzie pozostał do 1971 roku. Był jednym z głównych architektów tego biura, gdzie pełnił szereg istotnych ról, od projektanta, przez kierownika pracowni, aż po głównego specjalistę oraz lidera zespołu kontrolującego.
Od 1935 roku Sołtykowski był aktywnym członkiem katowickiego oddziału SARP, zajmując ważne stanowiska w zarządzie oddziału w latach 1938–1939 oraz między 1947 a 1949 rokiem. W latach 1959–1961 był wiceprezesem, zaś w latach 1963–1965 pełnił rolę sekretarza oddziału. Ponadto, w latach 1968–1973 zasiadał w oddziałowym sądzie koleżeńskim, natomiast od 1947 do 1977 roku pełnił funkcję sędziego konkursowego SARP.
Zmarł i został pochowany na kochanym Krakowie, na cmentarzu na Salwatorze.
Dorobek architektoniczny (wybrane projekty i realizacje)
Kazimierz Sołtykowski, jako znany architekt, pozostawił po sobie wiele znaczących budowli w regionie. Jego dorobek architektoniczny obejmuje różnorodne projekty, w tym:
- szkołę w Załężu,
- szkołę powszechną przy ul. Gliwickiej w Katowicach,
- szkołę powszechną w Gardawicach,
- szkołę powszechną w Jaśkowicach,
- szkołę powszechną w Lubszy, która powstała w latach 1935–1938,
- szkołę w Istebnej,
- Szkołę Zawodową Żeńską w Bielsku,
- szkołę w Strumieniu,
- szkołę w Olzie,
- szkołę w Lędzinach,
- osiedle „Kolonia Grażyńskiego” w Szarleju,
- budynek liceum przy pl. Gwarków w Katowicach oraz Koszutce, wzniesiony jako obecna siedziba Głównego Instytutu Górnictwa,
- gimnazjum jezuickie w Czechowicach,
- szkołę ogólnokształcącą w Bielsku,
- gmachy Szkół Przemysłu Górniczego,
- szkołę podstawową w Koziegłowach,
- szkołę w Koziegłówkach,
- kościół pw. św. Jacka w Katowicach-Ochojcu,
- kościół pw. Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju, który powstał w latach 1975–1980, współautorstwa z Mieczysławem Królem,
- willa przy ul. Mazowieckiej 16 w Katowicach,
- willa inż. Zagrodzkiego przy ul. gen. J. Zajączka 6 w Katowicach,
- zespół osiedla Gołonóg w Dąbrowie Górniczej, będący efektem współautorstwa,
- kościół pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Katowicach przy ul. Siewnej, zaprojektowany w 1957 roku, jednak nie zrealizowany.
Nagrody i odznaczenia
Kazimierz Sołtykowski, jako wybitna postać, otrzymał liczne nagrody i odznaczenia, które są świadectwem jego wpływu na dziedzinę architektury.
- złoty Krzyż Zasługi (1958),
- laureat Nagrody Wojewódzkiej (1964),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1969),
- srebrna Odznaka SARP (1968),
- złota Odznaka SARP (1975),
- Medal SARP „Za osiągnięcia w dziedzinie architektury” (1976).
Przypisy
- Katowicki Modernizm – Ligota. silesiastreetlook.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (28.03.2019 r.)] [dostęp 28.03.2019 r.] (pol.).
- Parafia Burowiec: Historia. parafiaburowiec.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (29.03.2019 r.)] [dostęp 28.03.2019 r.] (pol.).
- Od Klasycyzmu do nowoczesności w architekturze Śląska Cieszyńskiego XX wieku. bbth.beskidia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (29.03.2019 r.)] (pol.). [dostęp 28.03.2019 r.]
- a b c d e In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - arch. Kazimierz Aleksander Sołtykowski (pol.). inmemoriam.architektsarp.pl [dostęp 28.03.2019 r.]
- Black Suns (pol.) karolinabielawska.com [dostęp 28.03.2019 r.]
- Dom Jerzego Ziętka (pol.) katowice.wyborcza.pl [dostęp 28.03.2019 r.]
- Nowoczesne osiedle w Szarleju - Kolonia Grażyńskiego (pol.) piekarskiwerk.pl [dostęp 28.03.2019 r.]
- Szkoła Podstawowa w Lubszy – „perłą” modernizmu (pol.) lubsza.org [dostęp 28.03.2019 r.]
- Swego nie znacie... Lubliniecka szkoła to perła architektury modernistycznej (pol.) lubliniec.naszemiasto.pl [dostęp 28.03.2019 r.]
- Aneta Borowik, Słownik architektów, inżynierów i budowniczych związanych z Katowicami w okresie międzywojennym, Katowice 2012, ISBN 978-83-226-2106-6, s. 14.
- Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, Katowice 2015, ISBN 978-83-63780-10-4, s. 116.
- Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922–1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 33. ISBN 978-83-7729-021-7.
- Katowice międzywojenne (pol.) regionalna.dzs.pl [dostęp 28.03.2019 r.]
- Gazeta Wyborcza, Krzysztof Śmietana: „Tanie lotnisko w Modlinie bez kolei”, 13.01.2007 r.
- Rzeczpospolita, Karolina Baca: „Pierwsze loty do Modlina za półtora roku”, 09.11.2006 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Zbysław Ciołkosz | Emil Taszner | Karol Kremer | Teresa Chmura-Pełech | Józef Kaban | Henryk Lamensdorf | Salomon Jonkler | Józef Fiszer | Tadeusz Kostia | Adam Kurbiel | Feliks Radwański (1789–1861) | Maria Jaworska-Michałowska | Ludwik Zagórny-Marynowski | Juliusz Żórawski (architekt) | Leon Burnat | Jan Sztobryn | Samuel Baum | Jozue Oberleder | Tadeusz Andrzej Broniewski | Jan ZawiejskiOceń: Kazimierz Sołtykowski