Rudolf Patoczka


Rudolf Patoczka, znany również jako Rudolf Patočka, to postać o znaczącym wkładzie w historię Polski. Urodził się 19 grudnia 1882 roku w Krakowie, a jego życie zakończyło się tragicznie 10 sierpnia 1942 roku w obozie KL Auschwitz.

Był pułkownikiem artylerii w Wojsku Polskim, co stanowi istotny element jego biografii. Jego działalność wojskowa oraz losy w okresie drugiej wojny światowej wzbudzają zainteresowanie historyków i badaczy.

Życiorys

Rudolf Patoczka przyszedł na świat 19 grudnia 1882 roku w Krakowie, w rodzinie Wincentego (1848–1922), nadoficjała Kolei Północnej, oraz Wilhelminy z Reichelów (1856–1935). W jego rodzinie znajdował się również brat Ottokar Wilhelm (1885–1940), major intendenta, który został zamordowany w Katyniu oraz brat Jarosław Jarosław (1894–1963), żołnierz Legionów Polskich, a także major dyplomowany artylerii i Bogumił (1884–1947), major administracji.

W roku 1904 Rudolf zakończył naukę w c. k. Wyższej Szkole Realnej w Krakowie. Po ukończeniu edukacji, odbył służbę wojskową w armii cesarskiej jako jednoroczny ochotnik, a następnie został mianowany kadetem rezerwy – zastępcą oficera ze starszeństwem z 1 stycznia 1906 roku, przydzielonym do 1 pułku artylerii dywizyjnej w Krakowie. W 1908 roku uzyskał awans na oficera zawodowego oraz otrzymał stopień porucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1908 roku, w korpusie oficerów artylerii polowej oraz górskiej, a także został wcielony do 1 pułku armat polowych w Krakowie.

W 1913 roku został przeniesiony do 7 pułku artylerii górskiej w Mostarze, gdzie mianowano go nadporucznikiem z dniem 1 listopada 1913 roku w korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej. W szeregach tego pułku uczestniczył w mobilizacji armii Monarchii Austro-Węgierskiej w związku z wybuchem wojny na Bałkanach (1913–1914), a następnie walczył na frontach I wojny światowej. W dniu 1 lutego 1916 roku awansował na stopień kapitana w korpusie oficerów artylerii polowej oraz górskiej.

21 czerwca 1919 roku objął dowództwo I dywizjonu 6 pułku artylerii ciężkiej. W listopadzie tego samego roku, jako dowódca dywizjonu, udał się na front litewsko-białoruski. W kwietniu 1921 roku został zastępcą dowódcy 5 pułku artylerii ciężkiej w Krakowie, a w listopadzie tego roku stanął na jego czele. W marcu 1929 roku zwolniono go ze stanowiska dowódcy 5 pac, a on został oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V. 31 sierpnia tego samego roku przeszedł w stan spoczynku.

Rudolf, jako oficer stanu spoczynku, w 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Miał wtedy przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V i był „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V”. Życie osobiste Rudolfa również zawiera dramatyczne wydarzenia. Był żonaty z Jadwigą Płodowskich (1901–1943), z którą miał dwie córki: Wandę (ur. 1923) i Annę (ur. 1925). Rodzina mieszkała w Krynicy.

W czasie niemieckiej okupacji wszyscy członkowie jego rodziny trafili do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Niestety, los był okrutny – zarówno Rudolf, jak i jego żona Jadwiga stracili życie w obozie: pierwszy zginął 10 sierpnia 1942 roku, a drugi 15 lutego 1943 roku. Ich córki w 1944 roku zostały przeniesione do obozu koncentracyjnego Natzweiler, gdzie udało im się przetrwać. Warto również wspomnieć, że bratanek Rudolfa, Włodzimierz Andrzej (ur. 1914), syn Ottokara Wilhelma, był więźniem obozów Auschwitz i Buchenwald, służąc jako porucznik piechoty, a także dowódca 6. kompanii 17 Pułku Piechoty.

Ordery i odznaczenia

Rudolf Patoczka, służący w c. i k. armii, zdobył szereg odznaczeń, które są świadectwem jego odwagi i oddania.

  • Krzyż Walecznych,
  • Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
  • Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (przyznany trzykrotnie),
  • Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
  • Krzyż Wojskowy Karola,
  • Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
  • Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.

Te odznaczenia potwierdzają jego wyjątkowe osiągnięcia podczas służby wojskowej.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka grobów : Wincenty Patoczka. Zarząd Cmentarzy Komunalnym w Krakowie. [dostęp 20.01.2022 r.]
  2. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 20.01.2022 r.]
  3. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 218.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 5 z 12 marca 1929, s. 87.
  5. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 341, 943.
  6. Rocznik Oficerski 1928, s. 413, 447.
  7. Rocznik Oficerski 1924, s. 706, 736.
  8. Rocznik Oficerski 1923, s. 787, 813.
  9. Herzog 1930, s. 9, 15.
  10. Herzog 1930, s. 15, 17, 22, 23.
  11. Herzog 1930, s. 9.
  12. Zarzycki 1996, s. 4.
  13. Zarzycki 1996, s. 19.
  14. Ranglisten 1918, s. 1293.
  15. Ranglisten 1917, s. 827, 1047.
  16. Ranglisten 1916, s. 642, 775.
  17. Schematismus 1914, s. 874.
  18. Schematismus 1914, s. 759, 874.
  19. Schematismus 1909, s. 842, 870.
  20. Schematismus 1907, s. 834, 839.
  21. Szematyzm 1882, s. 501.
  22. Księga Cmentarna Katynia 2000, s. 401.
  23. a b c d e f g Straty.

Oceń: Rudolf Patoczka

Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:23