Tadeusz Franciszek Foryś, urodzony 3 maja 1899 roku w Krakowie, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w historii Polski. Jako inżynier, zasłynął swoją pracą na rzecz wojsk inżynieryjnych II Rzeczypospolitej, będąc w służbie jako major saperów.
Jego życie zakończyło się 18 czerwca 1940 roku w Thouars, Francja, w czasie, gdy Polska zmagała się z trudnymi czasami II wojny światowej. Foryś, będący symbolem oddania i odwagi, pozostał w pamięci jako przykład profesjonalizmu w działaniach wojskowych.
Życiorys
Tadeusz Franciszek Foryś przyszedł na świat 3 maja 1899 roku w Krakowie, gdzie rozpoczął swoją edukację. W 1917 roku z powodzeniem ukończył Gimnazjum św. Jacka, co stanowiło jeden z początkowych kroków w jego karierze. W październiku tegoż roku złożył przysięgę wojskową i rozpoczął aktywną służbę w armii austriackiej.
W okresie od marca do czerwca 1918 roku znalazł się w Szkole Oficerów Rezerwy w Opawie, co przyczyniło się do jego dalszego rozwoju wojskowego. W sierpniu 1918 roku został wysłany na front włoski, gdzie walczył do grudnia tego samego roku. W tym czasie uzupełnił swoje umiejętności, biorąc udział w kursie dla oficerów organizowanym w Cominetto.
Po zakończeniu walk na froncie włoskim Tadeusz Foryś dobrowolnie wstąpił do Wojska Polskiego i, jako podporucznik, został przydzielony do załogi pociągu pancernego „Paderewski”. W tej roli aktywnie uczestniczył w starciach z Ukraińcami oraz bolszewikami. W sierpniu 1919 roku przeniósł się do 1 pułku saperów kolejowych, gdzie kontynuował swoją służbę.
W 1930 roku brał udział w budowie mostu drogowo-kolejowego na Czeremoszu, mającego kluczowe znaczenie dla transportu na trasie Kuty – Wyżnica. Wkrótce po tym, 30 listopada 1930 roku, rozpoczął pięciomiesięczny kurs oficerów technicznych w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Warszawie. Już w 1931 roku objął stanowisko dowódcy 4 kompanii 1 batalionu mostów kolejowych, a w marcu 1939 roku został dowódcą kompanii szkolnej.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku Tadeusz Foryś dowodził 51 Grupą Wojsk Kolejowych, stworzoną dla Armii „Kraków”. Po zakończeniu walk w Polsce, udało mu się przedostać przez Rumunię oraz Jugosławię do Francji, gdzie ukończył dodatkowy kurs saperów w Wersalu. Na początku kwietnia 1940 roku został skierowany na kolejny kurs w Ośrodku Wyszkolenia Oficerów Saperów w Thouars. Niestety, 18 czerwca 1940 roku poniósł śmierć w czasie nalotu Luftwaffe na stację kolejową w Thouars.
Awanse
Tadeusz Franciszek Foryś osiągnął szereg ważnych awansów w swojej karierze wojskowej, co odzwierciedla jego postępy i zasługi.
- podporucznik – 1 listopada 1920,
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1920,
- kapitan – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931,
- major – ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 oraz 8. lokatą w korpusie oficerów saperów, grupa liniowa.
Ordery i odznaczenia
Wśród odznaczeń, które otrzymał Tadeusz Franciszek Foryś, można wymienić szereg prestiżowych wyróżnień, świadczących o jego zasługach oraz oddaniu dla kraju.
- srebrny Krzyż Zasługi,
- medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 „Polska Swemu Obrońcy”,
- medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- Saperzy polscy polegli w latach 1914–2010, s. 72.
- „Rocznik Oficerski” 1932, s. 255.
- „Rocznik Oficerski” 1923, s. 995.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 3 z 29.01.1929 r., s. 12.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 1 z 28.01.1931 r., s. 42.
- Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 1.
- Saperzy w Służbie Polsce, s. 130–132.
- Dziennik Rozkazów Wojskowych nr 96 pkt 3824 z 1919 r.
- Dziennik Rozkazów Wojskowych nr 96 z 09.12.1919 r.
- a b Rybka i Stepan 2006, s. 245.
- Rybka i Stepan 2006, s. 809.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Alfons Thoman | Tadeusz Klimowski | Władysław Gurbiel | Roland Bogusz | Jan Biały | Franciszek Hynek | Rudolf Kawiński | Karol Kurek | Kazimierz Albin | Stanisław Wilczyński (major) | Marian Zajączkowski | Rudolf Towarek | Wanda Sarna | Stefan Migdał | Tadeusz Abłamowicz | Wrócisław Smoleński | Tadeusz Trapszo (pułkownik) | Mieczysław Bujak | Stanisław Riess | Stanisław WyderkaOceń: Tadeusz Franciszek Foryś