Tadeusz Klimowski

---

Życiorys

W 1925 roku Tadeusz Klimowski rozpoczął edukację w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim im. S. Konarskiego w Warszawie. Po ukończeniu nauki, która miała miejsce w 1932 roku, zdał egzamin dojrzałości, co dało mu uprawnienia do nauczania w szkołach powszechnych, zarówno publicznych, jak i prywatnych. 12 września 1932 roku, wstąpił do dywizyjnego kursu Szkoły Podchorążych Piechoty w Słonimiu, przynależącej do 79 Pułku Piechoty litewsko-białoruskiego w 20 Dywizji Piechoty.

Później Został przyjęty do Straży Granicznej, gdzie z dniem 1 stycznia 1935 roku otrzymał awans na aspiranta. W 1938 roku ukończył także kurs dla dowódców kompanii osłonowych w Straży Granicznej. W październiku tego samego roku wziął udział w operacji „Zaolzie”, gdzie jako komendant placówki w Boguminie, walczył z dywersją ze strony niemieckiej.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, jako porucznik, dowodził kompanią Straży Granicznej, która działała w ramach 21 Dywizji Piechoty Górskiej. Od 5 września znajdował się w Rawie Ruskiej, a następnie w Kowlu, a po przemieszczeniach w grupie pułkownika Stefana Hanki-Kuleszy uczestniczył w walkach z niemieckim przeciwnikiem w rejonie Kamionki Strumiłowej. Po wyczerpaniu amunicji, w końcu został zmuszony do kapitulacji. 25 września trafił do niewoli niemieckiej, z której udało mu się uciec podczas transportu w Jarosławiu. 8 listopada 1939 roku przekroczył granicę z Węgrami i został internowany w obozie Mándok.

Po ucieczce z tego miejsca 21 lutego 1940 roku, dotarł do Francji i wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych. Do maja 1940 roku był w Legii Oficerskiej w Vichy, a następnie przeszedł do ośrodka szkoleniowego artylerii przeciwpancernej w Grandville. W wyniku upadku Francji 22 czerwca 1940 roku, został ewakuowany z Le Verdon, a 25 czerwca dotarł do Liverpoolu w Wielkiej Brytanii. Od 1 lipca został przydzielony do 4 Brygady Kadrowej Strzelców, która później przekształciła się w 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową.

Zdecydował się na służbę w kraju i przeszedł szkolenie w zakresie dywersji. Brał udział w kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, które obejmowały m.in. kursy przeciwpancerne (Granville), dywersyjno-strzeleckie (STS 25, Inverlochy), konspiracyjne (STS 38, Briggens), oraz spadochronowe (4 BKS, Largo House, STS 51, Ringway). 10 listopada 1941 roku został zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK w Londynie, a 7 stycznia 1942 roku otrzymał awans na porucznika.

W nocy z 6 na 7 stycznia 1942 roku, Tadeusz Klimowski skoczył do okupowanej Polski w ramach operacji lotniczej „Shirt”, z samolotu Halifax L-9618 „W”. Jego placówka odbiorcza znajdowała się w okolicach miejscowości Cegłów, w Stefanówce, zaledwie 7 km od Mińska Mazowieckiego. Podczas tego skoku towarzyszyli mu m.in.: ppłk. Henryk Krajewski ps. Trzaska, ppor. Jan Marek ps. Walka, por. Zbigniew Piasecki ps. Orlik, kpt. Jan Smela ps. Wir oraz kurier Delegatury Rządu na Kraj, ppor. Benedykt Moszyński ps. Andrzej.

Po przystosowaniu się do warunków okupacyjnych oraz aresztowaniu Jana Piwnika ps. Ponury, od lipca 1942 roku pełnił funkcję dowódcy II odcinka „Wachlarza”. Następnie, w lutym 1943 roku, został komendantem Inspektoratu Rejonowego Równe w Okręgu Wołyń AK. Na tym terenie działały dwa oddziały partyzanckie, dowodzone przez cichociemnych: Władysława Kochańskiego ps. Bomba oraz Franciszka Pukackiego ps. Gzyms. 11 listopada 1943 roku awansował na stopień kapitana, a od 13 lipca 1943 roku był szefem Oddziału III Komendy Okręgu Wołyń AK, potem od 15 stycznia 1944 roku pracował jako oficer operacyjny, a 18 kwietnia 1944 roku objął stanowisko szefa sztabu 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty.

27 lutego 1944 roku został ranny w nogę, a po przemieszczeniu dywizji na Lubelszczyznę dotarł do Warszawy dopiero 10 lipca, gdzie przeszedł leczenie. W Powstaniu Warszawskim, które rozpoczęło się 2 sierpnia 1944 roku, działał jako zastępca mjr Jerzego Antoszewicza, dowódcy batalionu „Iwo”. Od 29 sierpnia do 9 września był w sztabie Podobwodu Śródmieście-Południe. Po 9 września objął dowództwo batalionu „Ostoja”, który funkcjonował w obszarze taktycznym cichociemnego mjr Narcyza Łopianowskiego ps. Sarna.

Po upadku Powstania, od 5 października 1944 roku znalazł się w niewoli niemieckiej, gdzie był przetrzymywany w oflagu Sandbostel, posługując się pseudonimem „Bazyli Świryd”. Następnie przeniesiono go do oflagu VII A Murnau. 29 kwietnia 1945 roku został uwolniony przez żołnierzy amerykańskich. W uznaniu za swoje poświęcenie podczas walk powstańczych, został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

29 czerwca 1945 roku dotarł do Londynu, gdzie ponownie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych. Uczestniczył w kursie przygotowawczym Wyższej Szkoły Wojennej, odbywając go od 21 lipca do 24 listopada 1945 roku w miejscowości Crieff. Po stażach, od 19 stycznia 1946 roku był uczestnikiem VI kursu w Wyższej Szkole Wojennej, który miał miejsce w Cupar. Po jego ukończeniu w lipcu 1946 roku, otrzymał stopień oficera dyplomowanego. Od 12 sierpnia 1946 roku przebywał w obozie przejściowym w Macmerry w Szkocji, a od 15 marca 1947 do 14 marca 1949 roku, służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia, po czym został zdemobilizowany.

Po zakończeniu wojny, pozostał na emigracji w Londynie. Znajdował zatrudnienie jako robotnik w fabryce, inspektor w firmie „Vidor”, a także jako urzędnik w „Unilever”. Pełnił też funkcję pierwszego prezesa Zarządu Głównego Koła Byłych Żołnierzy AK od 1947 do 1948 roku. 8 września 1950 roku, na wniosek Prezydenta RP na uchodźstwie, Augusta Zaleskiego, został powołany na sędziego Sądu Obywatelskiego w Londynie. Od 1966 do 1980 roku pełnił rolę wiceprzewodniczącego Rady Studium Polski Podziemnej w Londynie.

Tadeusz Klimowski zmarł 12 września 1981 roku w Londynie, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Gunnersbury Cemetery – Sq. CA, gr. 25.

Awanse

Tadeusz Klimowski przeszedł szereg awansów wojskowych na przestrzeni swojej kariery, świadczących o jego rosnących kompetencjach i zasługach. Oto szczegółowa lista jego awansów:

• podporucznik – ze starszeństwem od 1 stycznia 1935,
• porucznik – ze starszeństwem od 7 stycznia 1942,
• kapitan – 11 listopada 1943,
• major – ze starszeństwem od 17 września 1944,
• oficer dyplomowany – lipiec 1946.

Ordery i odznaczenia

W uznaniu za wyjątkowe osiągnięcia i odwagę Tadeusz Klimowski otrzymał szereg zaszczytnych odznaczeń oraz medali. Jego wkład w walkę o wolność nie pozostał niezauważony, a lista nagród podkreśla jego determinację i niezwykłe umiejętności dowódcze.

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 11670, przyznany za heroiczne czyny podczas powstania warszawskiego,
• Krzyż Walecznych – przyznany dwukrotnie, za udział w zmaganiach jako dowódca oddziału partyzanckiego w okręgach Ostroga oraz Sławuta,
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,
• Srebrny Krzyż Zasługi,
• King’s Medal for Courage in the Cause of Freedom.

---

Oceń: Tadeusz Klimowski

---