Wrócisław Smoleński, znany także jako Wrocisław Zagłoba-Smoleński, to postać, która zapisała się w historii Polski jako niezwykle ważny działacz niepodległościowy. Urodził się 14 stycznia 1896 roku w Krakowie, miejscu bogatym w tradycje patriotyczne i kulturalne. Niestety, jego życie zakończyło się przedwcześnie, kiedy to zmarł 11 listopada 1918 roku w Przemyślu.
W trakcie swojego krótkiego życia, Smoleński był podchorążym Wojska Polskiego, co świadczy o jego zaangażowaniu w walkę o wolność i niepodległość ojczyzny. Jego odwaga i poświęcenie zostały docenione posthumous przez nadanie mu Orderu Virtuti Militari, jednego z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce, co czyni go bohaterem narodowym.
Życiorys
Wrócisław Smoleński urodził się 14 stycznia 1896 roku w Krakowie, w rodzinie Bronisława (1861–1928), który był urzędnikiem pocztowym, oraz Felicji (1870–1921). Był również starszym bratem Olgierda Zygmunta Mariana (1899–1969), który pełnił funkcję kapitana artylerii w Wojsku Polskim i został odznaczony Medalem Niepodległości.
W 1914 roku ukończył VII klasę w c.k. IV Gimnazjum Realnym w Krakowie. Następnie, z myślą o obronie ojczyzny, wstąpił do Legionów Polskich, służąc w sztabie 1. pułku piechoty. Niestety, wiosną 1915 roku zachorował i 4 marca trafił do szpitala w czeskich Cieplicach.
Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 roku, Wrócisław został internowany, a później wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii, gdzie przydzielono go do c.k. Pułku Piechoty Nr 80. Po krótkim okresie urlopu, wrócił do Krakowa i rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, co było dla niego ważnym krokiem w kierunku wykształcenia.
10 listopada 1918 roku, w dramatycznych okolicznościach, wyjechał z Krakowa do Przemyśla jako część pierwszego oddziału odtwarzanego 5. pułku piechoty Legionów pod dowództwem majora Juliana Stachiewicza. Niestety, poległ następnego dnia w walkach o miasto – tragiczny pocisk wypełniony ekrazytem rozerwał mu szczękę. Wrócisław Smoleński został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
11 czerwca 1921 roku, ówczesny dowódca 5. pułku piechoty Legionów, podpułkownik Stanisław Skwarczyński, wnioskował o odznaczenie Wrócisława orderem „Virtuti Militari”. W swoim wniosku napisał: „w dniu 11 listopada 1918 r. w walce ulicznej o utrzymanie zajętej pozycji na ul. Rejtana w Przemyślu odznaczył się wybitnie ś.p. podch. Wrócisław Zagłoba-Smoleński, który swym nieustraszonym męstwem i poświęceniem zdołał utrzymać powierzony sobie oddział na najbardziej wysuniętym i zagrożonym odcinku, odpierając kilkakrotnie ataki przeważających sił ukraińskich. W jednym z ostatnich ataków ugodzony kulą nieprzyjacielską ginie na czele swego oddziału, oddając swą krew i życie w obronie ukochanej Ojczyzny. Swą bohaterską śmiercią i szeregiem dokonanych czynów w swej służbie żołnierza polskiego w zupełności zasłużył na odznaczenie «Virtuti Militari»”.
Ordery i odznaczenia
Wśród zaszczytów, które przyznano Wrócisławowi Smoleńskiemu, szczególnie wyróżniają się następujące odznaczenia:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3165 – pośmiertnie,
- Krzyż Niepodległości – nadany pośmiertnie 9 listopada 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych.
Przypisy
- Żołnierze Niepodległości: Smoleński Wrócisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 15.10.2022 r.]
- a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 15.11.2022 r.]
- a b c d WRÓCISŁAW SMOLEŃSKI ((01.01.1896 - 11.11.1918)). Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 15.11.2022 r.]
- Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 15.11.2022 r.]
- Bąbiński 1929 ↓, s. 67, został umieszczony na „liście poległych i zmarłych z ran”, ale pominięty na „liście odznaczonych Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego «Virtuti Militari» V klasy”.
- Bąbiński 1929 ↓, s. 20.
- M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
- M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12.
- I Lista strat 1915 ↓, s. 55.
- Lepszy 1918 ↓, s. 22.
- Lista strat 1934 ↓, s. 802, tu błędnie podano, że poległ 18 listopada 1918.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 173, 462.
- Sprawozdanie 1914 ↓, s. 93.
- Kolekcja ↓, s. 1–2.
- Kolekcja ↓, s. 4.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Tadeusz Abłamowicz | Stefan Migdał | Wanda Sarna | Rudolf Towarek | Marian Zajączkowski | Tadeusz Franciszek Foryś | Alfons Thoman | Tadeusz Klimowski | Władysław Gurbiel | Roland Bogusz | Tadeusz Trapszo (pułkownik) | Mieczysław Bujak | Stanisław Riess | Stanisław Wyderka | Józef Zończyk Bohusz | Bolesław Korolewicz | Władysław Smrokowski | Albin Habina | Bohdan Wroński | Józef BielOceń: Wrócisław Smoleński