Rondo Mogilskie


Rondo Mogilskie to jedno z kluczowych skrzyżowań w Krakowie, które łączy główne ulice stolicy Małopolski. Jego lokalizacja na północnym wschodzie od Starego Miasta czyni go doskonale widocznym punktem na mapie tego historycznego miasta. Rondo powstało na zbiegu ulic takich jak: Lubicz, Aleksandra Lubomirskiego, al. płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego, Mogilskie oraz al. Powstania Warszawskiego, w dzielnicy II Grzegórzki, na Grzegórzkach.

Znaczenie Ronda Mogilskiego podkreśla fakt, że przez to skrzyżowanie przebiega II obwodnica Krakowa, która łączy ul. Lubomirskiego z aleją Powstania Warszawskiego. Ważnym aspektem tej infrastruktury jest to, że jest to skrzyżowanie dwupoziomowe, co oznacza, że część komunikacji miejskiej, w tym nocne autobusy, tramwaje oraz ruch pieszy i rowerowy, odbywa się na dolnym poziomie, położonym pośrodku wiaduktów, które są przeznaczone dla ruchu drogowego.

Oprócz swojej funkcji komunikacyjnej, Rondo Mogilskie pełni również znaczącą rolę w organizacji ruchu w Krakowie, umożliwiając tym samym sprawne przemieszczenie się z jednego punktu miasta do drugiego.

Infrastruktura

Rondo Mogilskie to przestrzeń, która stawia na dostępność i komfort dla wszystkich użytkowników. Pomimo swojego wielopoziomowego charakteru, zostało zaprojektowane z myślą o osobach z ograniczeniami ruchowymi, rowerzystach oraz rodzicach z wózkami dziecięcymi.

Na terenie rondo można zauważyć liczne udogodnienia, takie jak pochylnię, windy oraz schody ruchome, które w znaczącym stopniu poprawiają dostępność, chociaż warto wspomnieć, że większość schodów ruchomych nie funkcjonowała w latach 2008-2014.

Przy dolnym placu znajdują się przystanki tramwajowe oraz przystanki komunikacji nocnej, co ułatwia poruszanie się po mieście w godzinach wieczornych. Jednakże, w ciągu dnia, autobusy nie kursują z trasami do dolnego poziomu.

Organizacja ruchu wewnętrznego na Rondzie Mogilskim ma charakter dynamiczny, co oznacza, że jego projekt zakłada, iż pasy ruchu same kierują kierowców na wyjazd z rondo. Aby pozostać na rondzie, kierowcy muszą zmieniać pasy, co zmniejsza ryzyko zatorów.

Warto również zwrócić uwagę na zabytki znajdujące się w tej okolicy. Na środku ronda oraz na jego południowo-wschodnim obrzeżu można zobaczyć ruiny bastionu Lubicz, które są częścią historycznej Twierdzy Kraków, co dodaje nie tylko wartości estetycznej, ale także historycznej tej lokalizacji.

Otoczenie

Na północnej stronie Ronda Mogilskiego rozpoczyna się tunel Krakowskiego Szybkiego Tramwaju, który przebiega pod ulicą A. Lubomirskiego, a następnie prowadzi do Krakowskiego Centrum Komunikacyjnego, skąd kieruje się dalej w stronę ulicy Pawiej.

Warto wspomnieć, że przed 2005 rokiem w zachodniej części ronda znajdowały się dwa pomniki przyrody – wiekowe topole czarne, z których wyższa miała wysokość 26 metrów, a niższa 24 metry. Ich usunięcie, pomimo sprzeciwu Polskiego Klubu Ekologicznego, było konieczne z powodu modernizacji skrzyżowania oraz zbyt złego stanu drzew, które stwarzały zagrożenie dla pieszych. W lutym 2008 roku na miejscu, gdzie rosły te piękne topole, postawiono marmurową płytę upamiętniającą z napisem: „W tym miejscu rosły wiekowe Topole Szafera”.

Otoczenie Ronda Mogilskiego jest bogate w interesujące miejsca i strefy, które warto odwiedzić. Znajdziemy tam:

Historia

Historia Ronda Mogilskiego rozpoczęła się w 1951 roku, kiedy to zaplanowano wytyczenie ronda oraz przystąpiono do rozbiórki fortu Lubicz. Budulec, który pozyskano z tej rozbiórki, wywieziono do Warszawy, w celu odbudowy miasta, które cierpiało z powodu zniszczeń po II wojnie światowej. Pozostałości fortu zostały przysypane wielowarstwową ziemią o kilkunastocentymetrowej grubości.

Do nowego ronda podłączono cztery główne arterie: Mogilską, Lubicz, Powstańców Warszawy (obecnie znaną jako Powstania Warszawskiego) oraz Marchlewskiego, która aktualnie nosi nazwę płk. Beliny-Prażmowskiego. Wzdłuż trzech z tych ulic (z wyjątkiem alei Marchlewskiego) zrealizowano torowiska tramwajowe. Linia tramwajowa prowadząca przez ul. Mogilską do bramy Kombinatu im. Lenina (obecnie im. T. Sendzimira) została uruchomiona 7 listopada 1952 roku.

W 1957 roku do ronda dołączono piątą ulicę – Modrzewskiego, która obecnie nosi nazwę Lubomirskiego. W latach 60. ubiegłego wieku odbyła się budowa linii tramwajowej łączącej Rondo Mogilskie z Dworcami Wschodnim. Niestety, ta linia została zlikwidowana w 1985 roku, z myślą o jej przeniesieniu pod ziemię.

Budowa tunelu pod Dworcem Głównym rozpoczęła się w drugiej połowie lat 90. XX wieku, jednak rzeczywiste prace w okolicach Ronda Mogilskiego zaczęły się dopiero w 2006 roku. W tym samym czasie rozpoczęto również przemyślaną przebudowę ronda, która zakończyła się w 2008 roku. W grudniu tego roku oddano również do użytku nowoczesny tunel tramwajowy oraz ukazano ruiny fortu Lubicz. Całkowity koszt tego przedsięwzięcia wyniósł około 140 mln PLN.

W 2013 roku na murkach w okolicach przystanków tramwajowych w kierunku al. Powstania Warszawskiego, zlokalizowanych na dolnym poziomie ronda, stworzono mozaikę ilustrującą rysunki Stanisława Wyspiańskiego (głównie przedstawiające kwiaty) oraz jego autoportret. Mozaika ta zyskała miano „Wyspiański na Rondzie Mogilskim”. W odpowiedzi na mozaikę, w kolejnych latach powstało kilka oryginalnych murali, które wzbogaciły tą przestrzeń miejską.

Kalendarium przebudowy z lat 2004–2008

W latach 2004–2008 miała miejsce istotna przebudowa Ronda Mogilskiego, która zaowocowała przekształceniem tego miejsca w nowoczesne skrzyżowanie dwupoziomowe. Podczas tych prac szczególną uwagę zwrócono na wyeksponowanie pozostałości bastionu Lubicz, co wzbogaciło wartość historyczną okolicy.

  • marzec 2004 – turecka firma Güriş otrzymała pozwolenie na rozpoczęcie przebudowy ronda,
  • przełom 2004/2005 – zdecydowano o wycince wszystkich drzew z powierzchni ronda,
  • marzec 2005 – firma Güriş, w obliczu skandalu, opuściła plac budowy,
  • lipiec 2006 – polska firma Budimex-Dromex podjęła prace przy rondzie,
  • październik 2006 – w tym miesiącu zamknięto ruch drogowy oraz tramwajowy na rondzie,
  • czerwiec 2007 – zakończenie budowy północnej jezdni nowego skrzyżowania (ul. A. Lubomirskiego – ul. Mogilska),
  • lipiec 2007 – zakończenie budowy zachodniej jezdni Ronda Mogilskiego (ul. A. Lubomirskiego – al. Powstania Warszawskiego),
  • wrzesień 2007 – pierwsze tramwaje przejechały przez dolny poziom (ul. Lubicz – ul. Mogilska),
  • grudzień 2007 – zakończenie budowy południowo-wschodniej jezdni Ronda Mogilskiego oraz otwarcie ruchu drogowego na całym skrzyżowaniu,
  • marzec 2008 – otwarcie dolnego poziomu dla ruchu pieszych wraz z przystankami MPK,
  • grudzień 2008 – otwarcie tunelu Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. Równocześnie zakończono prace konserwatorskie przy ruinach bastionu Lubicz, udostępniając je zwiedzającym.

Komunikacja

Rondo Mogilskie odgrywa kluczową rolę w układzie komunikacyjnym Krakowa, ponieważ zapewnia dogodny dostęp do niemal wszystkich zakątków miasta.

Warto mieć na uwadze, że w związku z dość częstymi modyfikacjami w systemie komunikacji publicznej w Krakowie, szczególnie zaleca się bieżące monitorowanie informacji na oficjalnej stronie z rozkładami jazdy dla miejskich autobusów oraz tramwajów.

Przypisy

  1. Rozkłady jazdy Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie [online], mpk.krakow.pl [dostęp 25.04.2024 r.]
  2. Przebudowa Ronda Mogilskiego – Magiczny Kraków [online], krakow.pl [dostęp 11.03.2020 r.]
  3. Program z cyklu „Jedź bezpiecznie” z dnia 20.01.2008 r. na temat nowej organizacji ruchu w obrębie Ronda Mogilskiego [dostęp 16.11.2008 r.].
  4. Karuzela wokół nieruchomych schodów na rondzie Mogilskim.

Oceń: Rondo Mogilskie

Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:25