UWAGA! Dołącz do nowej grupy Kraków - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Jan Kornaś

Nauka i edukacja

Jan Kornaś, urodzony 26 kwietnia 1923 roku w Krakowie, to postać, która zostawiła niezatarte ślady w świecie botaniki. Pożegnany przez nas 8 sierpnia 1994 roku w tym samym mieście, Kornaś był nie tylko znanym naukowcem, ale również pasjonatem, który z zaangażowaniem badał różnorodność roślinności.

Jako botanik o szerokich zainteresowaniach, specjalizował się w różnych dziedzinach, w tym fitogeografii, fitosocjologii, florystyce oraz pterydologii. Jego prace obejmowały badania nad szatą roślinną nie tylko w Polsce, ale też w takich regionach jak Europa, Afryka oraz Ameryka Północna.

Życiorys

Jan Kornaś był wybitnym botanikiem, którego kariera naukowa zaczęła się w 1949 roku, kiedy to uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego rozprawa nosiła tytuł Synantropijne zespoły roślinne Jury Krakowskiej. Zaledwie kilka lat później, w 1954 roku, został mianowany docentem przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną, dzięki swojej monografii Geobotaniczna charakterystyka Gorców.

W 1986 roku Kornaś został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Umiejętności oraz wstąpił do grona Polskiej Akademii Nauk, zyskując tym samym uznanie w środowisku naukowym. Był również przewodniczącym Oddziału Krakowskiego i członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Botanicznego.

W ciągu swojej kariery Jan Kornaś pełnił liczne ważne funkcje, w tym profesora na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na Uniwersytecie Zambijskim i uniwersytecie w Maiduguri. Oprócz tego, był dyrektorem Instytutu Botaniki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1993 roku za jego wybitne zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej, uhonorowano go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 1989 roku Kornaś otrzymał także Medal im. Władysława Szafera, będący uznaniem jego wkładu w dziedzinie botaniki. Jego żoną była znana botanistka Anna Medwecka-Kornaś. Po śmierci Jan Kornaś został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera HB, rząd wsch.).

Publikacje

Jan Kornaś jest autorem lub współautorem ponad sześciuset publikacji, w tym blisko 130 oryginalnych prac naukowych. Jego prace obejmują szeroki zakres tematyczny, w tym zarówno badania, jak i charakterystyki różnych zespołów roślinnych.

  • Associations végétales sous-marines dans le Golfe de Gdańsk (Baltique polonaise). Vegetatio 2(2/3): 120-127 (1950),
  • Zespoły roślinne Jury Krakowskiej. Część 1: Zespoły pól uprawnych. Acta Soc. Bot. Pol. 20(2): 361-438 (1951),
  • Zespoły roślinne Jury Krakowskiej. Część 2: Zespoły ruderalne. Acta Soc. Bot. Pol. 21(4): 701-718 (1952),
  • Charakterystyka geobotaniczna Gorców. Monographiae Botanicae 3: 1-216 (1955),
  • Zespoły roślinne Jury Krakowskiej. Część 3: Zespoły piaskowe. Acta Soc. Bot. Pol. 26(2): 467-484 (1957),
  • Rośliny naczyniowe Gorców. Monographiae Botanicae 5: 1-260 (1957),
  • Zespoły roślinne Gorców. 1. Naturalne i na wpół naturalne zespoły nieleśne. Fragm. Flor. Geobot. 13(2): 167-316 (1967),
  • Zespoły roślinne Gorców. 2. Zespoły synantropijne. Fragm. Flor. Geobot. 14(1): 83-124 (1968),
  • Geograficzno-historyczna klasyfikacja roślin synantropijnych. Materiały Zakładu Fitosocjologii Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego 25: 33-41 (1968),
  • Distribution and ecology of the pteridophytes in Zambia. PWN, Warszawa-Kraków, ss. 207 (1979),
  • Geografia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss. 634 (wyd. 1 -1986, wyd. 2 -2002),
  • Atlas of distribution of pteridophytes in Rwanda (Central Africa). Prace Bot. 25: 1-137 (1993),
  • The significance of historical factors and ecological preference in the distribution of African pteridophytes. J. Biogeogr. 20(3): 281-286 (1993),
  • Patterns of species richness and distribution of pteridophytes in Rwanda (Central Africa): a numerical approach. J. Biogeogr. 21(5): 491-501 (1994).

Oprócz licznych publikacji, Kornaś jest również autorem nowych taksonów i kombinacji nomenklatorycznych. Wśród jego prac znajdują się następujące taksony:

  • Actiniopteris dimorpha Pic.Serm. subsp. diversiformis Kornaś,
  • Cheilanthes afra (Pic.Serm.) Kornaś,
  • Cheilanthes concolor (Langsd. & Fisch.) Schelpe & N.C.Anthony var. kirkii (Hook.) Kornaś,
  • Cheilanthes perlanata (Pic.Serm.) Kornaś,
  • Abildgaardia igneotonsa (Raymond) Kornaś,
  • Hymenophyllum triangulare Baker subsp. uluguruense Kornaś,
  • Trichomanes inopinatum (Pic.Serm.) Kornaś,
  • Trichomanes inopinatum (Pic.Serm.) J.E.Burrows var. majus (Taton) Kornaś,
  • Lycopodium afromontanum (Pic.Serm.) Kornaś,
  • Lycopodium bampsianum (Pic.Serm.) Kornaś,
  • Athyrium annae Kornaś.

Memoria

W hołdzie Janowi Kornaśowi nadano wiele nazw roślin, które odzwierciedlają jego wkład w botanikę oraz naukę. Poniżej przedstawiono zestawienie tych wyjątkowych nazw, które zostały użyte w literaturze:

  • rodzaj Kornasia Szlach.,
  • Actiniopteris kornasii Medw.-Kornaś,
  • Stylochaeton kornasii Malaisse & Bamps,
  • Schefflera kornasii Grushv. & Skvortsova,
  • Taraxacum kornasii Soest,
  • Bilabrella kornasiorum (Szlach. & Olszewski) Szlach. & Kras-Lap.,
  • Habenaria kornasiana Szlach.,
  • Habenaria kornasiorum Szlach. & Olszewski,
  • Polystachya kornasiana Szlach. & Olszewski,
  • Alchemilla kornasiana Pawł.,
  • Xyris kornasiana Brylska & Lisowski,
  • Gyaladenia friesii Schltr. var. kornasii Szlach., Mytnik, Rutk., Jerch. & Baranow.

Te nazwiska roślinne stanowią trwały ślad w historii botaniki oraz oddają hołd ogromnej pasji i zaangażowaniu J. Kornasia.

Przypisy

  1. KORNAŚ, Jan [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 03.02.2023 r.]
  2. Jan WiktorJ.W. Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 138, ISBN 978-83-233-4527-5.
  3. Medal im. Prof. Władysława Szafera
  4. Monitor Polski, poz. 31
  5. a b The International Plant Names Index [dostęp 06.10.2013 r.]

Oceń: Jan Kornaś

★★★★★
Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:25