Kazimierz Witkiewicz

Kultura i sztuka

Kazimierz Józef Witkiewicz, urodzony w Krakowie 12 listopada 1924 roku, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego teatru i kina. Jego kariera artystyczna, która trwała przez wiele dekad, przyczyniła się do wzbogacenia polskiej kultury.

Witkiewicz zmarł 13 lipca 2018 roku w swoim rodzinnym mieście, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz niezatarte ślady w pamięci widzów.

Życiorys

W 1945 roku Kazimierz Witkiewicz zakończył naukę w Studia Dramatycznego Iwona Galla, które znajduje się w Krakowie. Jego kariera aktorska rozpoczęła się od debiutu w Teatrze Polskim we Wrocławiu, gdzie występował przez jeden rok. Następnie przeniósł się do Katowic, gdzie kontynuował swoją działalność przez kolejny rok. Przez większą część swojego życia artysta był ściśle związany z krakowskimi teatrami, takimi jak Teatr Stary oraz Teatr im. Juliusza Słowackiego, w których grał aż do 1986 roku.

W filmie Witkiewicz zadebiutował, odgrywając rolę kapitana w Żołnierzu zwycięstwaWandy Jakubowskiej. Szerokiej publiczności zyskał popularność dzięki roli Włocha Francesco Rovanellego w klasycznym filmie Nie lubię poniedziałku w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego z 1971 roku. Również istotnym momentem w jego karierze była postać Felicjana Dulskiego w filmie DulscyJana Rybkowskiego, jak również rola generała Władysława Sikorskiego w filmie i serialu Do krwi ostatniej…Jerzego Hoffmana. Ostatni raz pojawił się na ekranie w 1985 roku, grając w filmie Tumor Witkacego.

Kazimierz Witkiewicz związany był z wieloma teatrach, a jego kariera obejmowała następujące instytucje:

Artysta zmarł 13 lipca 2018 roku w Krakowie. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest Cmentarz Podgórski w Krakowie, gdzie został pochowany 18 lipca w kwaterze IX-2-12.

Role teatralne

Kazimierz Witkiewicz był aktorem, który zyskał uznanie dzięki różnorodnym rolom teatrze. Jego dorobek artystyczny jest niezwykle bogaty i obejmuje wiele znaczących spektakli. Wśród nich znajduje się Wielkanoc Stefana Otwinowskiego w reżyserii W. Woźnika, gdzie zagrał postać Samuela Freuda.

W dalszej kolejności można wymienić Promieniści Krystyny Grzybowskiej (Krystyny Grzybowskiej) pod reżyserią W. Ziembińskiego, w której wcielił się w rolę Tomasza Zana. Zasługuje na uwagę również Dewaluacja Klary autorstwa Marii Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej (Marii Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej), gdzie zagrał Pućkę.

Jego talent można było także podziwiać w Maria Stuart Juliusza Słowackiego, zrealizowanej przez W. Ziembińskiego, w której wystąpił jako Nick. Witkiewicz zagościł również na scenie w sztuce Amfitrion 38 Jeana Giraudoux, w reżyserii B. Korzeniewskiego jako Trębacz.

W kolejnej produkcji Głupi Jakub Tadeusza Rittnera, również w reżyserii W. Ziembińskiego, Witkiewicz wcielił się w postać Jerzego. Z kolei w Romans z wodewilu Władysława Krzemińskiego (reż. W. Krzemiński), odegrał rolę Józka, Romana.

Nie można zapomnieć o przedstawieniu Krzyk Jarzębiny Wacława Kubackiego, w reżyserii J.R. Bujańskiego, gdzie wystąpił jako Ludwik Spitznagel. Jego interpretacja w W błędomierzu Jarosława Iwaszkiewicza (reż. I. Babel) jako Klemens była również intrygująca.

W rolach charakterystycznych przyciągały uwagę jego występy w Wiśniowym sadzie Antoniego Czechowa (reż. W. Krzemiński) jako Jepichodow oraz w Legendzie o miłości Nâzıma Hikmeta, w reżyserii Z. Mrożewskiego, gdzie zagrał Astrologa.

Kolejnym interesującym tytułem w jego dorobku jest Lato w Nohant Iwaszkiewicza, w reżyserii R. Zawistowskiego, w której przyjął rolę Fernanda. Aktor pokazał swoje umiejętności również w Czarującej szewcowej Federico Garcii Lorci w reżyserii T. Kantora, grając Szewca.

W wielu spektaklach, takich jak Jaki piękny dzień M. de Ghelderode’a pod reżyserią J. Kaliszewskiego, oraz Zamek w Szwecji Francoise Sagana, gdzie wystąpił jako Sebastian w reżyserii J. Jarockiego, Witkiewicz potrafił wcielić się w różnorodne postaci.

W jego repertuarze znalazły się także Biedermann i podpalacze Maxa Frischa, gdzie grał Eisenringa, a także Fanfaron czyli zakochany konserwatysta Jeana Anouilha w reżyserii P. Pawłowskiego, w której zagrał Proboszcza. Witkiewicz zaserwował widzom kolejne emocjonujące role w Dziewięciu bez winySiegfrieda Lenza jako Inżynier.

W także w Kaliguli Alberta Camusa, w reżyserii L. Zamkowa jako Cherea, oraz w Don Alvarze Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, gdzie podziwiano go w wyniku reżyserii Z. Hubnera, grając rolę Garabuzela. Odgrywanie roli Króla Henryka IV w Król Henryk IV Williama Szekspira pod reżyserią J. Jarockiego to kolejny jego znakomity występ.

W finale jego kariery artystycznej, Witkiewicz pojawił się w Zaproszeniu do zamku Jeana Anouilha, w reżyserii Z. Tobiasza, grając Józefa. Aktor potrafił również przekonywująco zaprezentować się w roli „On” ze spektaklu Lokatorzy: Szaleństwo we dwoje Eugenea Ionesco, w reżyserii Z. Hubnera. W sztuce Mizantrop Moliera również zagrał z powodzeniem rolę Akasta, i powrócił do klasyki w Cymbelinie Szekspira w reżyserii J. Jarockiego, prezentując Kasjusza Lucjusza.

Można również zauważyć jego udział w Łaźni Władimira Majakowskiego pod reżyserią J. Szajny, w której zagrał Belwedońskiego. Na koniec, warto wspomnieć o Anabaptyście Friedricha Durrenmatta (reż. Z. Hubner) oraz Urodzinach Stanleya Harolda Pintera, pod reżyserią A. Polony, gdzie zagrał rolę Petera.

Role w Teatrze TV

Kazimierz Witkiewicz był wybitnym aktorem, który miał znaczący wpływ na polski teatr telewizyjny. Jego obszerna lista ról dowodzi wielkiego talentu i wszechstronności artystycznej. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego najważniejszych wystąpień:

  • zapomniany diabeł Jana Drdy, w reżyserii T. Lisa – Solfernus,
  • polski listopad Franciszka Ziejki, w reżyserii S. Zajączkowskiego – Głąbiński,
  • ostatnia noc Leopolda Infelda, w reżyserii J. Słotwiński – Prefekt policji,
  • stan wyjątkowy Henryka Bardijewskiego, w reżyserii S. Zajączkowskiego – Pierwszy,
  • przed zachodem słońca Gerharta Hauptmanna, w reżyserii J. Słotwińskiego – Dr Steynitz,
  • taniec śmierci Augusta Strindberga, w reżyserii P. Paradowskiego – Bert,
  • kruki Henry’ego Becque’a, w reżyserii J. Słotwińskiego – Bourdon,
  • sceny z życia Holly Golightly Trumana Capote’a, w reżyserii K. Kutz – Joe Bell,
  • pigmalion George’a Bernarda Shawa, w reżyserii J. Słotwińskiego – Płk. Pickering,
  • letnicy Maksyma Gorkiego, w reżyserii B. Dąbrowskiego,
  • polacy nie gęsi Ludwika Hieronima Morstina, w reżyserii B. Dąbrowskiego – Mikołaj Rej z Nagłowic,
  • gasira Leo Frobeniusza, w reżyserii D. Michałowska – Aktor II i Kapłan I,
  • cymbelin Williama Szekspira, w reżyserii J. Jarockiego – Kasjusz Lucjusz.

Te role, przedstawione w różnorodnych dziełach, ukazują nie tylko umiejętności aktorskie Witkiewicza, ale także jego znaczącą rolę w polskiej kulturze teatralnej.

Filmografia

Filmografia Kazimierza Witkiewicza jest bogata i zróżnicowana, obejmująca wiele znaczących ról w polskim kinie. Warto przyjrzeć się jego osiągnięciom, które zobrazowują jego talent aktorski oraz zaangażowanie w sztukę filmową.

  • 1953: Żołnierz zwycięstwa jako kapitan,
  • 1957: Zagubione uczucia jako dziennikarz,
  • 1959: Wspólny pokój jako poeta, rozmówca Salisa,
  • 1971: Nie lubię poniedziałku jako Francesco Rovanelli,
  • 1974: Najważniejszy dzień życia jako mężczyzna w autobusie (odc. 6),
  • 1974: Pełnia nad głowami jako komendant MO,
  • 1975: Dulscy jako Felicjan Dulski,
  • 1975: Znikąd donikąd jako oficer brytyjski,
  • 1976: Noc w wielkim mieście jako reżyser,
  • 1978: Biały mazur jako komisarz Kostrzewski,
  • 1978: Do krwi ostatniej… jako generał Władysław Sikorski,
  • 1979: Do krwi ostatniej jako generał Władysław Sikorski,
  • 1980: Zamach stanu jako pułkownik Wacław Kostek-Biernacki, komendant twierdzy brzeskiej,
  • 1984: Porcelana w składzie słonia jako kierownik zakładu samochodowego,
  • 1985: Tumor Witkacego jako fryzjer Karol,
  • 1985: Zamach stanu jako pułkownik Wacław Kostek-Biernacki, komendant twierdzy brzeskiej (odc. 3),
  • 1985: Zaproszenie jako profesor Piotr Górski, pierwszy mąż Anny.

Każda z tych ról przyczyniała się do budowy jego aktorskiej kariery i pozostawiła trwały ślad w polskim kinie. Kazimierz Witkiewicz z pewnością zasługuje na uznanie za swój wkład w tę sztukę.

Odznaczenia

Kazimierz Witkiewicz został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami oraz odznaczeniami za swoje osiągnięcia. Warto zwrócić uwagę na kilka z nich:

  • złoty Krzyż Zasługi (1980),
  • medal 10-lecia Polski Ludowej (28 stycznia 1955),
  • złota Odznaka miasta Krakowa (1965),
  • złota Odznaka Za Zasługi dla Krakowa (1983).

Oceń: Kazimierz Witkiewicz

★★★★★
Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:8